Kỳ vọng có đãi ngộ tương xứng đối với đội ngũ điều dưỡng viên
Để gia tăng số lượng người học ngành Điều dưỡng cần nâng cao chất lượng đào tạo của chính các cơ sở giáo dục.
Quyết định số 201/QĐ-TTg ngày 27/02/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 đạt 33 giường bệnh trên 10.000 dân; 15 bác sĩ trên 10.000 dân; 3,4 dược sĩ trên 10.000 dân và 25 điều dưỡng trên 10.000 dân.
Trên thực tế, các trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe đào tạo ngành Điều dưỡng góp phần cung cấp đội ngũ nhân lực cho ngành y tế. Tuy nhiên, công tác đào tạo ngành Điều dưỡng, cũng như việc thu hút giảng viên giỏi về làm việc ở trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe còn gặp nhiều khó khăn.
Nhân Kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/02/1955 - 27/02/2025), phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam có cuộc trò chuyện với lãnh đạo một số trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe về những kỳ vọng nâng cao số lượng, chất lượng đào tạo ngành Điều dưỡng, đề xuất giải pháp thu hút bác sĩ đa khoa về giảng dạy lâu dài tại trường cao đẳng.
Điều dưỡng viên là cánh tay nối dài của bác sĩ
Đánh giá về tầm quan trọng của hệ thống các trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe trong công tác đào tạo nguồn nhân lực điều dưỡng, trao đổi với phóng viên, Tiến sĩ Phạm Văn Tân - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội cho biết, so với quy định về hệ số điều dưỡng/người dân thì thực tế số lượng điều dưỡng còn thiếu. Do đó, cùng với trường đại học, các trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe có sứ mệnh quan trọng trong đào tạo đội ngũ nhân lực điều dưỡng.

Sinh viên Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội thực hành. Nguồn ảnh: website nhà trường
Cùng chia sẻ, Thạc sĩ, Bác sĩ Đào Duy Trường - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Bắc Ninh bày tỏ, công tác đào tạo nhân lực y tế trình độ cao đẳng sẽ có đóng góp quan trọng vào nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chăm sóc y tế, tình hình dịch bệnh, tỷ lệ dân số già hóa cao ở Việt Nam. Đặc biệt, khi số lượng nhân lực điều dưỡng còn thiếu nhiều thì công tác đào tạo điều dưỡng trình độ cao đẳng rất cần thiết.
"Nhằm đáp ứng yêu cầu 100% nhân lực cán bộ ngành y tế được chuẩn hóa đạt trình độ cao đẳng trở lên để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, khi đưa vào tuyển sinh các mã ngành, nhà trường đều xây dựng vị trí việc làm ứng, phục vụ cung cấp nguồn nhân lực cho tuyến y tế từ trung ương đến cơ sở”, thầy Trường cho biết.
Còn theo Tiến sĩ, Bác sĩ Bùi Lê Vĩ Chinh – Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Bình Định bày tỏ, đội ngũ điều dưỡng viên là cánh tay nối dài, giúp bác sĩ làm tốt công tác chăm sóc bệnh nhân. Tuy nhiên, thực tế hiện nay tỷ lệ bác sĩ/điều dưỡng chưa đạt theo quy định. Chính vì vậy, các cơ sở giáo dục đào tạo khối ngành sức khỏe có sứ mệnh quan trọng trong đào tạo đội ngũ điều dưỡng.
Kỳ vọng có đãi ngộ tương xứng với tính chất ngành nghề
Hiện nay, bên cạnh những thuận lợi, công tác tuyển sinh và đào tạo ngành Điều dưỡng trình độ cao đẳng đang đối mặt với nhiều thách thức.
Theo thầy Trường, công tác đào tạo nhân lực điều dưỡng của nhà trường đang có nhiều thuận lợi. Trước hết, thời gian đào tạo hệ cao đẳng không quá dài (chỉ 3 năm), giúp nhanh chóng cung cấp nguồn nhân lực cho các cơ sở y tế, đáp ứng kịp thời nhu cầu của ngành.
“Tỉnh Bắc Ninh ban hành nghị quyết riêng về hỗ trợ 100% học phí cho một số ngành đào tạo, trong đó có ngành Điều dưỡng. Đây là một lợi thế lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên khi lựa chọn học ngành Điều dưỡng tại nhà trường.
Sắp tới, việc chuyển các trường thuộc lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp về Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý cũng sẽ tạo sự thống nhất trong công tác đào tạo, xây dựng chương trình giảng dạy cũng như cơ chế liên thông giữa các trình độ, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng đào tạo ngành Điều dưỡng”, thầy Trường chia sẻ.

Một nội dung trong giờ thực hành điều dưỡng ở Trường Cao đẳng Y tế Bắc Ninh. (Nguồn ảnh: Báo Bắc Ninh)
Tuy nhiên, thầy Trường cho biết, việc thu hút học sinh giỏi theo học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong lĩnh vực y tế là một thách thức lớn. Để khắc phục khó khăn này, nhà trường không ngừng nỗ lực xây dựng thương hiệu, nâng cao chất lượng đào tạo, đồng thời áp dụng các chính sách hỗ trợ học phí nhằm tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích và thu hút sinh viên theo học.
Bên cạnh đó, nhà trường cũng đang gặp nhiều khó khăn trong công tác tuyển dụng giảng viên là bác sĩ đa khoa. Theo đó, trên thực tế, phần lớn bác sĩ đa khoa sau khi tốt nghiệp đều mong muốn làm việc tại các bệnh viện, cơ sở điều trị để trực tiếp khám chữa bệnh, còn công tác giảng dạy không phải là ưu tiên của họ.
Hơn nữa, với sự phát triển mạnh mẽ của các bệnh viện lớn, bệnh viện tư nhân và phòng khám, nhu cầu tuyển dụng bác sĩ trong ngành ngày càng cao, tạo ra nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn cho sinh viên y khoa mới ra trường. Điều này khiến cho công tác tuyển dụng giảng viên, đào tạo của nhà trường bị ảnh hưởng. Ngoài ra, so với môi trường bệnh viện, làm việc tại trường cao đẳng đào tạo y tế có thể hạn chế cơ hội nâng cao tay nghề và kinh nghiệm lâm sàng của đội ngũ giảng viên.
Trong khi đó, thầy Chinh cho hay, để gia tăng số lượng người học ngành Điều dưỡng cần nâng cao chất lượng đào tạo của chính các cơ sở giáo dục.
“Chỉ khi chất lượng đào tạo được đảm bảo, môi trường học tập chuyên nghiệp, hấp dẫn thì mới có thể thu hút sinh viên, từ đó từng bước nâng cao số lượng người học và tăng cường chất lượng đào tạo ngành Điều dưỡng”, thầy Chinh chia sẻ.
Ngoài ra, cần có sự đầu tư đồng bộ vào cả đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất. Cụ thể, giảng viên phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kiến thức mới để đáp ứng yêu cầu giảng dạy. Đồng thời, các trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe cũng cần được trang bị hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, đầu tư trang thiết bị tiên tiến nhằm đảm bảo điều kiện học tập cho sinh viên ngành Điều dưỡng nói riêng và các ngành thuộc khối ngành sức khỏe nói chung.
Đồng tình với những chia sẻ trên, Tiến sĩ Phạm Văn Tân cho rằng, Thông tư số 05/2023/TT-BLĐTBXH ngày 15/06/2023 của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội về Danh mục ngành, nghề học nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng đã xếp ngành Điều dưỡng vào nhóm ngành nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Chính vì vậy, sinh viên theo học ngành này ở hệ cao đẳng sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ, giảm 70% học phí. Tuy nhiên, số lượng sinh viên theo học ngành Điều dưỡng trình độ cao đẳng còn hạn chế. Nguyên nhân chủ yếu là do chương trình đào tạo khó, công việc vất vả nhưng mức lương lại chưa tương xứng, đãi ngộ chưa thật sự hấp dẫn.
Để nâng cao chất lượng, số lượng nhân lực điều dưỡng, thầy Tân cho rằng, việc đầu tư vào đội ngũ giảng viên, đổi mới chương trình đào tạo theo hướng cập nhật liên tục, cùng với nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại là điều vô cùng cần thiết.
“Trong Thư gửi cán bộ Hội nghị Y tế (ngày 27/2/1955), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn những người làm công tác y tế phải luôn ý thức sâu sắc về trách nhiệm lớn lao trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, nhấn mạnh rằng: “Lương y phải như từ mẫu”. Thấm nhuần lời dạy ấy, các thế hệ thầy thuốc Việt Nam luôn coi đây không chỉ là đạo đức nghề nghiệp mà còn là trách nhiệm đối với nhân dân, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng và Bác Hồ.
Thực hiện lời căn dặn của Bác, nhà trường luôn chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo, không chỉ trang bị kiến thức chuyên môn mà còn rèn luyện đạo đức nghề nghiệp cho sinh viên. Bởi, chỉ khi sinh viên trở thành một người tốt, có tâm với nghề, giỏi về chuyên môn thì mới có thể trở thành một điều dưỡng viên giỏi, phục vụ nhân dân một cách tốt nhất", thầy Tân bày tỏ.
Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Bắc Ninh chia sẻ, nhà trường luôn nỗ lực tạo điều kiện tối đa cho người học, đảm bảo sự công bằng và chất lượng đào tạo, giúp sinh viên yên tâm theo đuổi con đường trở thành thầy thuốc.
"Tôi kỳ vọng các cơ sở đào tạo y dược sẽ được nâng cấp mạnh mẽ hơn, đội ngũ giảng viên được nâng cao trình độ chuyên môn và nhận được chế độ đãi ngộ xứng đáng. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn tạo sức hút nhân lực, đặc biệt là các bác sĩ đa khoa về công tác tại trường cao đẳng đào tạo khối ngành sức khỏe, góp phần xây dựng một nền y tế vững mạnh, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân”, thầy Trường tâm sự.