Kinh tế Australia có được hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung Quốc?

Thịt bò Australia là một trong những mặt hàng được hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung Quốc. (Nguồn: Getty Images)

Australia có nhiều điểm thuận

Dù có lo ngại các mức thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt có thể gây ra suy thoái toàn cầu và tác động tiêu cực đến kinh tế Australia, song phân tích của EY Oceania cho thấy, đất nước chuột túi nằm trong số ít các quốc gia có khả năng hưởng lợi nhiều hơn là thiệt hại từ sự gián đoạn do đợt cải tổ thương mại quốc tế lớn nhất trong nhiều thập kỷ gây ra.

Theo EY Oceania, Brazil từng là nhà cung cấp thịt bò lớn nhất cho Mỹ trong nửa đầu năm 2025, nhưng thương mại giữa hai nước đã sụt giảm đáng kể sau khi nền kinh tế lớn nhất thế giới áp mức thuế 50% đối với thịt bò Brazil.

Trong khi đó, việc nguồn cung thịt bò nội địa của Mỹ đang thiếu hụt còn nhu cầu tiêu dùng lại gia tăng đã khiến giá thịt bò của Australia tăng lên.

Ngoài ra, Australia có thể tăng cường xuất khẩu năng lượng sang Trung Quốc sau khi Bắc Kinh áp thuế đối với khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và dầu thô nhập khẩu từ Mỹ. Điều này được các nhà nghiên cứu của EY dự báo sẽ bù đắp phần nào cho sự suy giảm của xuất khẩu quặng sắt.

Về phần Mỹ, sau khi bị hạn chế đầu tư vào Trung Quốc, các doanh nghiệp của nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng có thể chuyển hướng đầu tư sang lĩnh vực khoáng sản quan trọng của Australia. Đồng thời, những quốc gia có quan hệ chiến lược mật thiết với Canberra có khả năng gia tăng đầu tư vì lý do địa chính trị.

Do vậy, giới quan sát dự đoán Australia sẽ được hưởng lợi từ việc nhập khẩu hàng hóa với giá rẻ hơn trong bối cảnh các doanh nghiệp toàn cầu chuyển hướng xuất khẩu các mặt hàng từ thị trường Mỹ sang thị trường Australia.

“Bên cạnh đó, mức thuế của Australia đối với hàng hóa Mỹ thấp hơn nhiều khu vực khác, qua đó giúp cải thiện khả năng cạnh tranh về giá của một số mặt hàng của Australia tại thị trường Mỹ. Đồng thời, xứ sở chuột túi còn có thể nhập khẩu nguyên liệu thô với mức giá tốt hơn do tăng trưởng toàn cầu suy yếu”, báo cáo của EY Oceania nêu rõ.

Nếu các mức thuế đối ứng hiện nay của Mỹ được duy trì, tổ chức EY Oceania ước tính, chúng có thể giúp tăng đầu tư tại Australia thêm 0,5% vào năm 2030, trong khi đầu tư tại Mỹ sẽ giảm 4,4% trong cùng thời gian này.

Kinh tế Australia sẽ “cất cánh”

Một số nghiên cứu khác cho rằng, Australia sẽ chịu tác động nhẹ hơn so với các nền kinh tế phát triển khác, song hầu hết đều dự báo tác động tổng thể không mấy tích cực.

Ông Warwick McKibbin, cựu thành viên Hội đồng Dự trữ Liên bang Australia, đồng thời là người sở hữu mô hình vĩ mô “G-Cubed” được các nhà hoạch định chính sách toàn cầu sử dụng, ước tính rằng, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung sẽ khiến GDP của Australia giảm 0,2% vào năm 2025 và giảm thêm 0,8% vào năm tiếp theo, chủ yếu do tăng trưởng chậm lại từ Trung Quốc.

Bà Michele Bullock, Thống đốc Hội đồng Dự trữ Liên bang Australia cũng cảnh báo, chính sách thương mại toàn cầu sẽ tiếp tục đè nặng lên tăng trưởng kinh tế, đồng thời có khả năng kéo giảm tốc độ tăng trưởng GDP của Australia.

Các mức thuế cụ thể theo quốc gia mà Mỹ áp dụng còn đi kèm với loạt thuế theo ngành, chẳng hạn như mức thuế 100% đối với dược phẩm nhập khẩu và khả năng áp thêm 100% đối với phim nước ngoài.

Một số chuyên gia kinh tế khác nhận định, cho đến nay, các mức thuế của ông Trump chưa thể hiện tác động rõ rệt đối với tăng trưởng.

Trong vài tháng qua, mọi chuyện chủ yếu chỉ dừng lại ở mức ồn ào về mặt chính trị, nhưng trên thực tế chưa có nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh. Điều đó không có nghĩa là rủi ro đã biến mất, song đến nay, tình hình của nhiều doanh nghiệp vẫn khá ổn định.

Theo số liệu của EY Oceania, trong năm 2024, Mỹ chỉ chiếm khoảng 4,6% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trị giá 517 tỷ AUD của Australia. Vì vậy, tác động trực tiếp từ mức thuế cơ bản 10% của ông Trump đối với hàng hóa Australia có thể nói là tương đối nhỏ.

Bất chấp sự bất ổn do chính sách thuế quan của Mỹ gây ra, khảo sát kinh doanh mới nhất do Ngân hàng Quốc gia Australia công bố cho thấy, niềm tin của doanh nghiệp nước này đã tăng nhẹ kể từ khi ông Trump công bố mức thuế mới vào tháng 4 vừa qua. Một tín hiệu tích cực hơn là lượng hàng container xuất khẩu hàng năm của New South Wales, Victoria và Queensland đã tăng 6,5% tính đến tháng 7/2025.

Nghiên cứu của EY Oceania nhận định: “Điều đó có nghĩa là hàng hóa của Australia trở nên cạnh tranh hơn về giá so với nhiều quốc gia khác. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp có thể được hưởng lợi từ việc hình thành các chuỗi cung ứng mới, trong đó bao gồm việc tăng doanh số bán hàng sang Trung Quốc, để tận dụng nhu cầu bị khuyết đi từ thương mại với Mỹ. Chẳng hạn, việc Trung Quốc áp thuế đáp trả đối với hàng hóa Mỹ có thể giúp tăng sức cạnh tranh về giá của các sản phẩm thịt bò Australia tại thị trường toàn cầu”.

(theo Financial Review)

Thùy Anh