Kinh nghiệm nâng cao năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng ở Ninh Bình

Doanh nghiệp tư nhân sản xuất cói mỹ nghệ xuất khẩu Thành Hóa của bí thư chi bộ Phạm Đăng Khuyến giúp hàng nghìn lao động nông thôn có việc làm và thu nhập ổn định

Gần dân, sát dân - hai yếu tố quan trọng để nâng cao năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng

Có thể nói, sau khi có Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 2-2-2008 của Ban Chấp hành TƯ Đảng (khóa X) về "Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên”, Tỉnh ủy Ninh Bình tổ chức cho các cán bộ chủ chốt học tập triển khai trong toàn đảng bộ. Ngay sau đó, Tỉnh ủy Ninh Bình (khóa XIX) xây dựng Chương trình hành động số 18-CTr/TU và mỗi đảng viên đều tự xây dựng chương trình hành động riêng theo từng lĩnh vực chuyên môn do cá nhân phụ trách.

Đặc biệt, từ khi đưa nghị quyết TƯ 4( Khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng trong giai đoạn hiện nay” được các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo tại cơ sở. “Chúng tôi sớm khắc phục những tồn tại trước đó trong công tác xây dựng đảng, nhất là xóa bỏ bệnh thành tích ở lĩnh vực này, đưa công tác xây dựng đảng với những việc cụ thể, gắn liền với thực tiễn tại địa phương” - Trưởng Ban Tổ chức tỉnh ủy Ninh Bình, Trương Đức Lộc nói. Đó là các cấp ủy đảng, chính quyền phải thật sự gần dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân trong việc đưa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống.

Tỉnh Ninh Bình hiện có hơn 62 nghìn đảng viên sinh hoạt trong 721 tổ chức cơ sở đảng các cấp. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên trong tỉnh Ninh Bình thời gian qua có nhiều đổi mới toàn diện, sâu sắc thể hiện qua việc làm cụ thể và nhiệm vụ được giao. Không ít chi bộ, đảng bộ cơ sở đổi mới phương thức lãnh đạo, sáng tạo với phương châm hướng về cơ sở, gần dân, sát dân theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ đó tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên, nhất là quần chúng nhân dân được thể hiện ý kiến, kiến nghị, nguyện vọng của mình trước đảng, chính quyền.

Cụ thể là việc các cấp ủy đảng tổ chức đối thoại trực tiếp giữa Thường trực Huyện ủyvới đại diện cấp ủy cơ sở và nhân dân tại địa phương. “Từ năm 2006, chúng tôi đã tổ chức giao ban định kỳ hàng quý với các tiểu khu, thôn xóm, phố tại cơ sở” - Bí thư Huyện ủy Kim Sơn, Trần Hồng Quảng cho biết. Hồi đó, cán bộ huyện ủy thực hiện giao ban với hai đối tượng là Bí thư chi bộ hoặc Trưởng thôn, xóm, phố. Sau mỗi buổi giao ban, các đồng chí trưởng tiểu khu tổng hợp tình hình, phản ánh những vướng mắc, nổi cộm tại cơ sở báo cáo bằng văn bản về Thường trực Huyện ủy để xem xét, chỉ đạo các ngành chức năng trả lời nhân dân.

Tuy nhiên, mô hình này sau sáu năm thực hiện còn bộc lộ hạn chế, cần điều chỉnh đó là những vướng mắc, kiến nghị của cán bộ, đảng viên và nhân dân có việc chưa kịp thời, thậm chí còn “tam sao thất bản” vì thông qua báo cáo phản ánh gián tiếp sẽ không đầy đủ dẫn đến chỉ đạo các cấp, các ngành xử lý, giải quyết một số việc thiếu tập trung, dây dưa kéo dài. Khi giao ban ở mỗi tiểu khu thì chỉ có một số ngành dự (do cả năm tiểu khu tổ chức giao ban cùng thời gian), do đó việc trả lời, giải quyết kiến nghị không toàn diện.

Để khắc phục tình trạng này, huyện ủy Kim Sơn từ năm 2012 tổ chức đối thoại tập trung định kỳ 2 lần/năm tại nhà văn hóa huyện với nhiều vụ việc khác nhau. Chủ trương này được đưa vào Quy chế làm việc của BCH Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2010-2015. Từ năm 2012 đến nay, huyện ủy Kim Sơn tổ chức năm hội nghị đối thoại với năm đối tượng khác nhau. Cụ thể, ngày 10-4-2012, tổ chức hội nghị đối thoại với 428 Bí thư chi bộ trực thuộc Đảng bộ xã, thị trấn lắng nghe 21 ý kiến phát biểu với 60 nội dung. Ngày 19-10-2012, tổ chức hội nghị đối thoại với 408 đại biểu là trưởng xóm, khối, phố, hiệu trưởng các trường Mầm non, Tiểu học, THCS và Trưởng trạm Y tế các xã, thị trấn với 20 ý kiến phát biểu ở 38 nội dung. Ngày 25-4-2013, tổ chức đối thoại với đại diện nhân dân của 298 khu dân cư trên địa bàn huyện, tiếp thu 36 ý kiến phát biểu với 66 nội dung.

Phương pháp đối thoại là đại biểu nhân dân nêu nêu ý kiến thắc mắc về các chủ trương, chính sách của Nhà nước như đền bù giải phóng mặt bằng, chính sách đối với gia đình thương bệnh binh, gia đình người có công, chương trình xóa đói giảm nghèo, xây dựng NTM, v.v.

Đại diện Thường trực Huyện ủy nghe các ban ngành báo cáo kết quả giải quyết các kiến nghị từ hội nghị đối thoại lần trước rồi cho ý kiến giải đáp trực tiếp hoặc chỉ đạo các ngành chuyên môn trả lời tại hội nghị. “Cách làm này vẫn còn hạn chế vì như vậy thì thời gian quá lâu cho nên thường trực huyện ủy đổi mới các cuộc đối thoại với nhân dân”, Chủ tịch UBND huyện Kim Sơn, Lê Thị Hoa cho biết. Từ cuộc đối thoại lần thứ tư và thứnăm tổ chức tháng 10-2013 và tháng 4-2014 đổi mới, khắc phục hạn chế trước đó. Thường trực Huyện ủy gửi công văn trực tiếp tới các chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận, chi hội trưởng phụ nữ thôn, xóm, khối, phố, yêu cầu tổng hợp những ý kiến, kiến nghị của nhân dân gửi về Thường trực Huyện ủy để chỉ đạo các cơ quan, đơn vị nghiên cứu trả lời và tổng hợp bằng văn bản trả lời tại hội trường tiếp dân. Do đó số ý kiến, kiến nghị được trả lời, giải đáp nhiều bảo đảm chất lượng hơn.

Tại cuộc đối thoại với Trưởng Ban công tác mặt trận của 298 thôn, xóm, khối phố tổ chức ngày 30-10-2013 có 178 ý kiến, kiến nghị bằng văn bản và 22 ý kiến phát biểu được giải đáp ngay tại hội trường. Còn cuộc đối thoại vừa tổ chức ngày 18-4-2014, thường trực huyện ủy cùng các ngành gặp gỡ, trao đổi, giải đáp thắc mắc của 327 Chủ tịch Hội phụ nữ các xã, thị trấn và Chi hội trưởng phụ nữ các thôn, xóm, khối, phố trong huyện giải quyết 952 ý kiến, kiến nghị bằng văn bản và 16 đại diện phát biểu được giải đáp tại hội trường. “Đối thoại trực tiếp với nhân dân cùng một lúc giải quyết được hai vấn đề trọng tâm. Đó là cán bộ đảng viên phải không ngừng trau dồi nghiệp vụ, cập nhật chủ trương, chỉ thị nghị quyết của cấp trên để vận dụng công tác hàng ngày. Hoặc tổ chức học tập nâng cao nghiệp vụ tại các trung tâm bồi dưỡng chính trị từ huyện đến tỉnh. Mặt khác, người dân được giải thích và hiểu rõ chính sách sẽ tạo sự đồng thuận cao”, Bí thư huyện ủy Kim Sơn, Trần Hồng Quảng cho biết thêm.

Điều này thể hiện rõ nét nhất trong thời gian qua huyện Kim Sơn triển khai nhiều dự án giao thông với tám nghìn hộ dân bị ảnh hưởng nhưng Kim Sơn không xảy ra điểm nóng khiếu kiện. “Không phải là không có trường hợp gai góc đâu. Thậm chí, người dân còn nhờ luật sư và một số nhà báo đến chất vấn lãnh đạo huyện” - Chủ tịch UBND huyện Kim Sơn, Lê Thị Hoa - người chịu nhiều áp lực nhất trong giải quyết công việc, bộc bạch. Thậm chí, sắp đến ngày bỏ phiếu tín nhiệm hồi năm ngoái lại là lúc giải phóng mặt bằng đang ở giai đoạn “nước sôi lửa bỏng” nhiều người lo nếu làm quá ngộ nhỡ ... tín nhiệm thấp thì sao? Thế nhưng chủ tịch vẫn đến từng gia đình “gai góc” để tìm hiểu hoàn cảnh, giải thích chính sách như trường hợp gia đình bác Nguyễn Văn Thơi ở xóm 10 (xã Ân Hòa), Trương Thị Minh Nguyệt (xã Kim Tân) và một số gia đình khác, khi được giải thích thì những hộ này trở thành hạt nhân nòng cốt vận động mọi người thực hiện chủ trương của địa phương. Sau việc ấy, Chủ tịch Lê Thị Hoa vẫn là một trong số những người có nhiều phiếu tín nhiệm cao nhất huyện.

Còn đảng bộ huyện Yên Khánh cho rằng nguyên nhân của việc thực hiện lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy đảng cơ sở có lúc, có việc chưa đạt hiệu quả như mong muốn là do cán bộ, đảng viên xa dân, chưa thực sự lắng nghe ý kiến của người dân. Dẫn đến vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của chi bộ, Ban chi ủy ở nhiều chi bộ cơ sở còn buông lỏng, hạn chế. “Để khắc phục tình trạng này, ngay từ đầu Nhiệm kỳ 2010-2015, Ban chấp hành Đảng bộ huyện đã thống nhất ban hành Nghị quyết 03 – NQ/HU ngày 08-8-2011 để lãnh đạo, chỉ đạo”. Bí thư huyện ủy Yên Khánh Phạm Quang Ngọc nói. Nghị quyết tập trung giải quyết sáu vấn đề còn hạn chế cần tập trung khắc phục, trong đó phân công cấp ủy từ huyện đến xã xuống dự sinh hoạt với chi bộ thôn, xóm theo địa bàn được phân công phụ trách.

Quý 3-201, các đồng chí Thường vụ Huyện ủy, Huyện ủy viên phụ trách địa bàn dự sinh hoạt với 122 chi bộ, trong đó 100 chi bộ thôn, xóm, 11 chi bộ trường học, bảy chi bộ cơ quan xã, bốn chi bộ trực thuộc Huyện ủy. Đảng ủy xã, thị trấn có 2447 lượt đảng viên dự sinh hoạt với chi bộ thôn, xóm trong quý 3-2012. Mục tiêu của nghị quyết là nắm bắt những vấn đề nổi cộm cần tháo gỡ giải quyết ở địa bàn. Đồng thời, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân được cán bộ đảng viên lắng nghe rồi đề ra hướng giải quyết tạo sự đồng thuận trong nhân dân khi thực hiện chủ trương của đảng.

Dân chủ, công khai trong sinh hoạt đảng là góp phần nâng cao sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng

Đây là vấn đề nhạy cảm bởi không kém phần quyết liệt trong các buổi sinh hoạt đảng từ chi bộ ở thôn, xóm, phố đến các đảng ủy xã, cơ quan, đơn vị. Lằn ranh giới của sự quan niệm giữa đấu tranh để tìm ra những giải pháp hợp lý, sáng tạo trong việc đưa chủ trương, nghị quyết của đảng vào cuộc sống với quan niệm cho rằng “cứ nói ngược là phá đám”. Và điều này thì người phản biện rất dễ bị quy vào tội chống đối rồi bị cô lập. “Chưa chắc những chủ trương lúc ban đầu đưa ra đã hoàn toàn hợp lý” - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch xã Cúc Phương (Nho Quan) Đinh Thúc Chiến nêu quan điểm. Đảng ủy xã hoàn toàn tôn trọng những ý kiến trái chiều, coi đó là một kênh để xem xét, hoàn thiện. Chẳng hạn, Đảng ủy xã Cúc Phương ra chủ trương phát triển chăn nuôi gà quy mô khoảng vài trăm con trở lên ở những gia đình có điều kiện kinh tế khá. Khi đưa ra bàn có ý kiến cho rằng tại sao không phát triển ở những hộ nghèo để nhân đó, giảm nghèo? Chả lẽ người nghèo cam chịu nghèo mãi? Trả lời thắc mắc này, Đảng ủy xã giải thích là khi nuôi gà có quy mô lớn thì phải bảo đảm ít nhất ba yếu tố: địa bàn chăn thả, phòng dịch và thức ăn cho gà. Đây là tiêu chuẩn cốt lõi vì người nghèo chỉ cần thiếu một trong ba tiêu chuẩn ấy mà nuôi thất bại thì nghèo hơn. Quan điểm của Đảng ủy xã là dùng những hộ nuôi gà thành công làm mô hình cho hộ nghèo học tập. Sau khi hiểu nguyên nhân, đồng bào phấn khởi tin tưởng vào chủ trương của lãnh đạo.

Trong lần trao đổi nhanh giữa chúng tôi với Trưởng Ban tổ chức huyện ủy Nho Quan, đồng chí Trương Văn Tế nói về Nghị quyết số 17 của huyện ủy tập trung bốn nội dung quan trọng đó là chống suy thoái về tư tưởng, thực hiện nguyên tắc đảng về tập trung dân chủ trong sinh hoạt chi bộ, chi, đảng ủy, coi trọng công tác đảng viên và tăng cường kiểm tra giám sát, xử lý sau kiểm tra. Nghị quyết phân tích rõ các biểu hiện thờ ơ, bàng quan trước việc làm chưa đúng của một bộ phận cán bộ, đảng viên ít thậm chí chưa dám đấu tranh vì sợ mất lòng vì sợ oán thù. Có ý kiến trái chiều nhưng đúng thì không dám đứng ra bảo vệ, tình trạng a dua cô lập người phản biện xuôi theo một chiều. Thành công là do công người đứng đầu, thất bại là do tập thể không vướng vào ai.

Để tránh tình trạng này, huyện ủy Nho Quan có những biện pháp nhằm khuyến khích tranh luận trong các cuộc sinh hoạt ở từng chi bộ đảng. Bên cạnh đó, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật mỗi đảng viên. Đồng thời đôn đốc thực hiện những kết luận từ các cuộc kiểm tra, giám sát của các tổ chức đảng, tránh tình trạng kiểm tra xong gấp sổ không xử lý.

“Muốn tổ chức cơ sở đảng có sức chiến đấu thì tập trung vào ba nhiệm vụ trọng tâm là chú trọng nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, nhất là tổ chức sinh hoạt chuyên đề chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó”, Phó Bí thư Huyện ủy Kim Sơn Đỗ Hùng Sơn nêu ý kiến. Chẳng hạn, chuyện đề sản xuất lúa chất lượng cao, xây dựng nông thôn mới, xóa nhà tạm cho hộ nghèo, gia đình chính sách, xóa đói giảm nghèo...Đồng thời coi công tác bồi dưỡng, phát triển kết nạp đảng viên là nhiệm vụ chính trị của mỗi tổ chức đảng cơ sở. Mặt khác, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn, lý luận chính trị cho mỗi cán bộ đảng viên trong đảng bộ. Chỉ tính riêng lĩnh vực phát triển đảng, các chi bộ, chi ủy trong đảng bộ huyện nỗ lực xóa chi bộ ghép từ 14 chi bộ ghép của 34 thôn, xóm năm 2008, đến năm 2011 chỉ còn bảy chi bộ ghép của 16 thôn, xóm và đến cuối năm 2012 còn duy nhất một chi bộ ghép của 3 xóm (xóm 9 + xóm 11 + xóm 12 xã Định Hóa). Năm 2008 huyện còn hai xóm “trắng” đảng viên thì đến năm 2011 thành lập chi bộ, còn xóm 12( xã Định Hóa) 100% dân số theo đạo Công giáo giữa năm 2013 huyện tạo nguồn kết nạp đảng viên là người có đạo, đến nay Kim Sơn không còn xóm “trắng” đảng viên.

Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng là vấn đề quan trọng hàng đầu quyết định sự thành công hay không khi triển khai thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị tại cơ sở. Đây là lĩnh vực rộng bởi nó là sự hội tụ của nhiều yếu tố, trong đó vai trò của người đứng đầu cấp ủy chiếm vị trí then chốt. Đồng thời, muốn nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng cần tiến hành nhiều giải pháp trong đó vấn đề đào tạo nguồn cán bộ tinh thông nghiệp vụ, tư tưởng đạo đức tác phong làm việc hòa nhã với nhân dân, tìm nhân tố mới trong các cơ quan, đoàn thể xây dựng kế hoạch bồi dưỡng lý luận chính trị, nâng cao năng lực chuyên môn có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc phục vụ nhân dân hằng ngày. Chính vì nhận thức được điều này, từ nhiều năm nay, Tỉnh ủy Ninh Bình tổ chức đào tạo cho hàng nghìn cán bộ, đảng viên tại các trung tâm bồi dưỡng chính trị ở tỉnh, huyện. Mặt khác, phát hiện nhân tố mới trong học sinh THPT, các trường cao đẳng, cơ quan xí nghiệp, các doanh nghiệp ở KCN, đặc biệt những quần chúng là người có đạo, người dân tộc để bồi dưỡng kết nạp đảng.

Kinh nghiệm từ thực tiễn ở các chi, đảng bộ Ninh Bình cùng cách làm sáng tạo cụ thể tại từng chi, đảng bộ cơ sở góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, đời sống nhân dân không ngừng cải thiện.

ĐỖ TẤN