Kiến tạo hành lang chính sách văn hóa, thể thao thống nhất cho tỉnh mới

Đội văn nghệ dân gian xã Khả Cửu thường xuyên tập luyện, biểu diễn phục vụ các hoạt động của địa phương.

Bãi bỏ nghị quyết cũ - Giải quyết căn cơ tình trạng thiếu đồng bộ chính sách

Sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, ba tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc và Hòa Bình hợp nhất thành tỉnh Phú Thọ mới. Việc hình thành một đơn vị hành chính mới với quy mô lớn hơn, không gian phát triển rộng hơn đã mở ra nhiều cơ hội, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải rà soát, thống nhất hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có các nghị quyết thuộc lĩnh vực VHTT.

Đồng chí Dương Hoàng Hương - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở VH-TT&DL cho biết: “Trước sáp nhập, mỗi tỉnh đều có hệ thống nghị quyết riêng về VHTT. Có địa phương đã ban hành đầy đủ cơ chế hỗ trợ văn nghệ quần chúng, thể thao thành tích cao; có nơi chính sách còn hạn chế. Sau khi hợp nhất, theo quy định chuyển tiếp, các nghị quyết cũ vẫn tạm thời được áp dụng theo địa bàn cũ, tạo nên thực trạng cùng một tỉnh nhưng chính sách khác nhau”.

Theo báo cáo của Sở VH-TT&DL, toàn tỉnh hiện có hơn 4.300 đội văn nghệ quần chúng đang hoạt động tại các thôn, tổ dân phố, khu dân cư; trung bình mỗi năm tổ chức trên 9.000 buổi biểu diễn phục vụ Nhân dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Đây là lực lượng nòng cốt trong việc gìn giữ và lan tỏa các loại hình nghệ thuật truyền thống, đồng thời phục vụ nhiệm vụ chính trị, lễ hội và phát triển du lịch cộng đồng. Nhưng khó khăn lớn nhất của các đội hiện nay vẫn là kinh phí hoạt động: Thiếu trang phục, đạo cụ, nhạc cụ; việc tập luyện, dàn dựng chương trình còn nhiều hạn chế.

Tương tự, trong lĩnh vực thể thao, chế độ đãi ngộ huấn luyện viên, vận động viên; cơ chế đầu tư cho tập luyện, thi đấu và khen thưởng thành tích giữa các địa bàn trước đây còn có sự khác biệt. Khi hợp nhất tỉnh, nếu không kịp thời ban hành nghị quyết mới thống nhất, sẽ rất khó tạo động lực phát triển bền vững cho thể thao thành tích cao cũng như phong trào thể dục - thể thao quần chúng.

Thực tế cho thấy, sự thiếu thống nhất này không chỉ gây khó khăn trong quản lý, điều hành, mà còn tạo nên tâm lý so sánh, thiệt thòi giữa các địa phương. Có nơi đội văn nghệ được hỗ trợ thường xuyên, có nơi hoàn toàn dựa vào đóng góp xã hội hóa. Có địa bàn vận động viên được hưởng chế độ đãi ngộ rõ ràng, địa bàn khác lại áp dụng mức chi thấp hơn. Điều này vô hình trung làm giảm động lực tham gia phong trào, ảnh hưởng đến sự phát triển chung của VHTT toàn tỉnh.

Chính vì vậy, việc bãi bỏ các nghị quyết cũ và ban hành nghị quyết mới thống nhất trên toàn tỉnh là yêu cầu khách quan, tất yếu, không thể chậm trễ, nhằm đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về VHTT vào cuộc sống một cách đồng bộ, hiệu quả.

Tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển mới

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đó, UBND tỉnh đã trình HĐND tỉnh dự thảo Nghị quyết quy định mức hỗ trợ kinh phí hoạt động cho các đội văn nghệ quần chúng giai đoạn 2026 - 2030. Nghị quyết quy định một số chính sách hỗ trợ, mức chi tiền thưởng đối với huấn luyện viên, vận động viên thể thao và chế độ chi tiêu tài chính đối với các giải thể thao trên địa bàn tỉnh, thay thế các nghị quyết trước đây của HĐND các tỉnh cũ.

Việc xây dựng nghị quyết mới được thực hiện chặt chẽ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Các dự thảo đã được lấy ý kiến rộng rãi các sở, ngành, địa phương; đăng tải công khai trên cổng thông tin điện tử; thẩm định bởi Sở Tư pháp và được Sở Tài chính cho ý kiến về nguồn lực thực hiện. Tổng kinh phí dự kiến cho các chính sách mới được tính toán trên cơ sở hợp nhất số liệu ba tỉnh trước sáp nhập, bảo đảm không tăng đột biến, phù hợp khả năng cân đối ngân sách.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phùng Thị Kim Nga, quá trình xây dựng các dự thảo nghị quyết đã được các sở, ngành phối hợp chặt chẽ, thực hiện nghiêm túc theo đúng trình tự pháp luật; tổ chức lấy ý kiến rộng rãi các địa phương, đơn vị; thẩm định kỹ về pháp lý và nguồn lực tài chính.

Bãi bỏ cái cũ không phải để phủ nhận những giá trị đã có, mà là mở đường cho những chính sách phù hợp hơn với bối cảnh mới. Các nghị quyết về VHTT được kỳ vọng sẽ tạo nên sự chuyển động đồng bộ trên toàn tỉnh: Từ thôn, bản, tổ dân phố đến sân chơi thể thao thành tích cao; từ bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống đến xây dựng con người Phú Thọ năng động, khỏe mạnh, văn minh.

Việc HĐND tỉnh Phú Thọ xem xét thông qua các nghị quyết mới tại kỳ họp lần này không chỉ là quyết định mang tính pháp lý thuần túy, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị cao của tỉnh trong việc kiến tạo một hệ thống chính sách VHTT thống nhất, đồng bộ, hướng tới mục tiêu phát triển con người toàn diện, xây dựng đời sống văn hóa giàu bản sắc, thể thao phát triển cả chiều rộng và chiều sâu.

Với sự chuẩn bị công phu, thận trọng và tinh thần đổi mới rõ nét, các nghị quyết mới sau khi được thông qua được kỳ vọng sẽ thực sự đi vào cuộc sống, trở thành động lực thúc đẩy phong trào VHTT toàn tỉnh bước sang giai đoạn phát triển mới, xứng tầm với vị thế của tỉnh Phú Thọ sau hợp nhất.

Lê Thương