Kiên quyết không giới thiệu ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, đang bị điều tra, thanh tra
Về công tác nhân sự, một trong những lưu ý quan trọng là kiên quyết không giới thiệu, đưa vào danh sách ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ; đang bị điều tra, thanh tra, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.
Sáng 15-11, Hội đồng Bầu cử Quốc gia tổ chức Hội nghị toàn quốc để quán triệt Chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Tại Hội nghị, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương Hoàng Đăng Quang trình bày Hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương về công tác nhân sự đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cùng các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: PHẠM THẮNG
Kiên quyết không để những người chạy chức, chạy quyền ứng cử
Ông Hoàng Đăng Quang cho hay Hướng dẫn lần này được xây dựng trên cơ sở kế thừa các nội dung còn phù hợp của Hướng dẫn 36 trước đây, đồng thời bổ sung những quan điểm mới về công tác cán bộ và cập nhật những vấn đề mới… Đáng chú ý, Hướng dẫn này đã cụ thể hóa cơ bản một số nội dung để khắc phục những vướng mắc trong tổ chức thực hiện.
Liên quan đến tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, về tiêu chuẩn chung, ông Quang lưu ý người ứng cử phải bảo đảm các tiêu chuẩn theo quy định tại Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Ngoài ra, phải đáp ứng 6 tiêu chuẩn, điều kiện nêu trong Hướng dẫn 36.
Hướng dẫn 36 mới lần này đã bổ sung một số nội dung nhằm cụ thể hóa các quan điểm chỉ đạo mới của Trung ương và ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư, cũng như các văn bản hướng dẫn mới của Bộ Chính trị. Ông Hoàng Đăng Quang nhấn mạnh ba điểm mới.
Thứ nhất, trong công tác chuẩn bị nhân sự, Hướng dẫn 36 đã cụ thể hóa quy định của Bộ Chính trị là kiên quyết không giới thiệu, đưa vào danh sách ứng cử đối với người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ; đang bị điều tra, thanh tra, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.
Thứ hai, người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra các vụ án, vụ việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, mất đoàn kết.
Thứ ba, cán bộ có vi phạm khuyết điểm hoặc bị thi hành kỷ luật trong nhiệm kỳ 2021 - 2026; cán bộ có người thân vi phạm pháp luật thực hiện theo Kết luận 165-KL/TW của Bộ Chính trị về thực hiện công tác cán bộ đối với cán bộ có vi phạm, khuyết điểm hoặc bị thi hành kỷ luật; cán bộ có người thân vi phạm pháp luật.

Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương Hoàng Đăng Quang. Ảnh: QH
Theo ông Quang, những trường hợp vi phạm tiêu chuẩn thì thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị về một số vấn đề về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng. “Kiên quyết không để lọt vào những người không xứng đáng, những người chạy chức, chạy quyền ứng cử vào Quốc hội và HĐND các cấp” - ông Quang nhấn mạnh.
Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương cũng lưu ý phải quan tâm giới thiệu những chuyên gia đầu ngành về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, công nghiệp công nghệ cao; luật gia giỏi, có uy tín, am hiểu sâu về pháp luật quốc tế; doanh nhân xuất sắc, tâm huyết với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc và nhân dân.
Điều kiện người ứng cử đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách
Về tiêu chuẩn, điều kiện, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, ngoài các tiêu chuẩn chung, người ứng cử còn phải đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện khác.
Cụ thể, ngoài các tiêu chuẩn về trình độ, đào tạo theo quy định, ông Quang lưu ý phải quan tâm người được đào tạo cơ bản về pháp luật, có trình độ chuyên môn cao về khoa học, công nghệ, tài chính - ngân hàng, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số… “Đây là kiến nghị của đa số các địa phương và các cơ quan của Quốc hội” - ông Quang nói.

Các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: PHẠM THẮNG
Ông Quang cho biết người ứng cử làm đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở Trung ương cần phải đáp ứng một trong các trường hợp theo quy định.
Thứ nhất, đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ từ vụ trưởng và tương đương, chức vụ giám đốc sở, ngành và tương đương trở lên và đã được quy hoạch đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách. Nếu chưa được quy hoạch vào đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thì phải được quy hoạch giữ chức vụ từ thứ trưởng và tương đương trở lên.
Thứ hai, nếu thuộc đơn vị vũ trang nhân dân thì phải kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ của chức danh cục trưởng và tương đương, chỉ huy trưởng bộ chỉ huy quân sự tỉnh, giám đốc công an tỉnh và tương đương trở lên hoặc có quân hàm đại tá trở lên.
Người ứng cử đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở địa phương phải giữ chức vụ giám đốc sở hoặc tương đương trở lên, là ủy viên ban chấp hành đảng bộ cấp tỉnh, có quy hoạch một trong các chức danh. Gồm ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội, phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND tỉnh, thành phố hoặc tương đương trở lên; có khả năng, điều kiện đóng góp vào hoạt động của Quốc hội.
Đối với một số lĩnh vực cần thiết phải cơ cấu đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách nhưng không có nhân sự cấp vụ trưởng và tương đương đáp ứng yêu cầu, Hướng dẫn 36 đã cụ thể hóa nội dung này theo Kết luận 153 của Bộ Chính trị nhằm giải quyết những vướng mắc trong thực tiễn.
Theo đó, Hướng dẫn nêu trường hợp trên có thể xem xét đối với một số trường hợp phó vụ trưởng và tương đương nhưng phải đảm bảo yêu cầu đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ từ ba năm trở lên, có chuyên môn sâu về một hoặc một số ngành, lĩnh vực, có triển vọng phát triển và đã được quy hoạch đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách.
Đảng ủy Quốc hội có trách nhiệm lựa chọn và phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định, giới thiệu ứng cử làm đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách bảo đảm đúng quy định.
Cho phép bố trí cán bộ còn thiếu tiêu chuẩn ứng cử phó chủ tịch HĐND cấp xã
Về tiêu chuẩn, điều kiện, số lượng người ứng cử đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, ông Hoàng Đăng Quang cho hay Hướng dẫn mới đã bổ sung các quy định để đồng bộ với các quy định của Đảng về công tác cán bộ.
Theo đó, người ứng cử trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh phải được quy hoạch chức danh trưởng ban của HĐND hoặc giám đốc sở và tương đương trở lên. Người ứng cử phó trưởng ban chuyên trách của HĐND phải được quy hoạch chức danh phó trưởng ban của HĐND hoặc phó giám đốc sở và tương đương trở lên.
Quang cảnh hội nghị sáng 15-11. Ảnh: PHẠM THẮNG
Ông Quang lưu ý ở cấp tỉnh phải lưu ý ba vấn đề. Đầu tiên, người ứng cử phó chủ tịch HĐND chuyên trách phải là tỉnh ủy viên trở lên (trong đó phải có một người là ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy), đang giữ chức từ trưởng ban của HĐND hoặc giám đốc sở và tương đương trở lên, được quy hoạch chức danh phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên.
Thứ hai, người ứng cử trưởng ban chuyên trách của HĐND phải giữ chức vụ từ phó trưởng ban của HĐND hoặc phó giám đốc sở và tương đương trở lên, được quy hoạch chức danh trưởng ban của HĐND hoặc giám đốc sở và tương đương trở lên.
Thứ ba, người ứng cử phó trưởng ban chuyên trách của HĐND phải giữ chức vụ từ trưởng phòng cấp sở hoặc tương đương trở lên và được quy hoạch chức danh phó trưởng ban của HĐND hoặc phó giám đốc sở và tương đương trở lên.
Với cấp xã, ông Quang cũng lưu ý ba nội dung. Người ứng cử phó chủ tịch HĐND chuyên trách phải là cấp ủy viên, giữ chức vụ từ trưởng phòng hoặc tương đương trở lên và được quy hoạch phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND cấp xã (xã cũ) hoặc tương đương trở lên. Người ứng cử trưởng ban chuyên trách của HĐND phải giữ chức vụ từ phó trưởng phòng hoặc tương đương trở lên ở cấp xã.
Cạnh đó, người ứng cử phó trưởng ban chuyên trách của HĐND phải có thời gian giữ ngạch chuyên viên hoặc tương đương từ năm năm trở lên.
“Đối với cấp xã, hiện đang có một số khó khăn, vướng mắc về tiêu chuẩn giới thiệu phó chủ tịch HĐND, trưởng ban, phó trưởng ban chuyên trách của HĐND, như thiếu tiêu chuẩn trình độ lý luận chính trị, trình độ quản lý nhà nước, hoặc chưa có quy hoạch chức danh. Lần này, Bộ Chính trị đã có chủ trương giải quyết những khó khăn nêu trên” - ông Quang nói.
Cụ thể, ông thông tin trước mắt, cho phép vận dụng, bố trí cán bộ có năng lực, kinh nghiệm, khả năng đáp ứng công việc nhưng còn thiếu tiêu chuẩn về trình độ lý luận chính trị, trình độ quản lý nhà nước, chức danh quy hoạch để tham gia ứng cử phó chủ tịch HĐND, trưởng ban, phó trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp xã bảo đảm đúng số lượng được phê duyệt.
Đồng thời, cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị phải có trách nhiệm, có kế hoạch khẩn trương tiến hành đào tạo, hoàn thiện tiêu chuẩn trình độ lý luận chính trị, trình độ quản lý nhà nước và quy hoạch chức danh theo quy định để “trả nợ” đầy đủ các tiêu chuẩn này.
Riêng đối với nhân sự dự kiến bố trí làm trưởng ban của HĐND cấp xã kiêm nhiệm cần có năng lực, trình độ, sức khỏe và thời gian để đáp ứng yêu cầu công việc, do cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ xem xét, quyết định.































