Kiên định, linh hoạt bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
BPO - Tờ“Thanh niên” ra đời ngày 21-6-1925 do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, đánh dấu mốc khai sinh nền báo chí cách mạng Việt Nam. Bằng mạch nguồn tư tưởng cách mạng chói lọi trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lênin, hành trình một thế kỷ đầy thử thách và vinh quang, báo chí đã xuất sắc thực hiện sứ mệnh lịch sử nhờ kiên định đi theo con đường mà Đảng và Bác Hồ đã chọn. Bước dưới ánh sáng tư tưởng xuyên suốt là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh - kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội - báo chí tự hào với trọng trách thiêng liêng: 100 năm kiên định bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh không khoan nhượng với các tư tưởng chống phá, thù địch.
BÀI 1:
TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC CỦA NGUYỄN ÁI QUỐC VỀ BÁO CHÍ CÁCH MẠNG
Thể hiện sâu sắc lý tưởng cộng sản, lập trường giai cấp, báo chí cách mạng Việt Nam đã khẳng định được vai trò, vị thế của mình trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin. Cùng với ngọn đuốc soi đường của tư tưởng Hồ Chí Minh, báo chí đã trở thành công cụ đấu tranh lý luận, xây dựng trận tuyến tư tưởng của Đảng. Kiên định con đường đã chọn, báo chí không chỉ thực hiện tốt chức năng thông tin, định hướng dư luận xã hội, cổ vũ phong trào cách mạng mà còn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch suốt một thế kỷ qua.
Thành quả từ ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin
Trong dòng chảy lịch sử 100 năm, báo chí cách mạng Việt Nam luôn đóng vai trò tiên phong, là tiếng nói của Đảng, của nhân dân. Thành quả rực rỡ mà nền báo chí gặt hái được từ thuở sơ khai đến nay đều thấm đẫm ánh sáng dẫn đường của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây không chỉ là một học thuyết mà là kim chỉ nam soi rọi con đường giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước, là ngọn hải đăng định hướng cho sự phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam. Và Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là điểm tựa tinh thần, trí tuệ vững vàng, bất biến. Tư tưởng Hồ Chí Minh vừa là nền tảng, đồng thời là huyết mạch của báo chí cách mạng Việt Nam. Trước khi có Nguyễn Ái Quốc, báo chí ở Việt Nam chủ yếu là của giới thực dân hoặc của các nhà nho yêu nước nhưng hạn chế về phương pháp cách mạng.
Mang tầm nhìn chiến lược phi thường, Nguyễn Ái Quốc đã sử dụng báo chí làm vũ khí sắc bén để truyền bá tư tưởng cách mạng, xây dựng lý luận và tập hợp quần chúng nhân dân đứng lên giành độc lập, tự do. Chỉ có Người - mang tầm nhìn chính trị sâu sắc mới nhận ra rằng, báo chí không chỉ là công cụ thông tin mà là một tổ chức cách mạng, một lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Nguyễn Ái Quốc hiểu rõ trước khi nhân dân có thể cầm súng khởi nghĩa, họ phải được “vũ trang” bằng lý luận, bằng nhận thức, bằng khát vọng độc lập và công lý. Điều đó chỉ có thể đến qua con đường báo chí, tuyên truyền.
Năm 1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên - tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngay sau đó, Người sáng lập tờ Thanh niên - tờ báo đầu tiên của cách mạng Việt Nam viết bằng tiếng Việt. Chỉ trong 3 năm tồn tại (1925-1927), báo Thanh niên đã phát hành hơn 200 số bí mật chuyển về trong nước, trở thành tài liệu tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, nâng cao ý thức giai cấp và giác ngộ cách mạng cho lớp thanh niên yêu nước. Một trong những đóng góp vĩ đại nhất của Nguyễn Ái Quốc đối với báo chí cách mạng chính là sử dụng báo chí như công cụ phổ biến chủ nghĩa Mác - Lênin đến đông đảo quần chúng Việt Nam - vốn đa phần là nông dân, ít học, chưa được tiếp xúc với tư tưởng tiến bộ.
Không đơn thuần là phương tiện truyền tin, báo chí đã đem đến nhuệ khí mạnh mẽ trên mặt trận tư tưởng, giáo dục và động viên nhân dân đứng lên đấu tranh, giành độc lập, tự do. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã trang bị cho báo chí cách mạng Việt Nam một vũ khí tư tưởng sắc bén: tính đảng và tính nhân dân. Tính đảng không có nghĩa là áp đặt hay độc đoán mà là sự kiên định đi theo mục tiêu, lý tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam - đội tiên phong của giai cấp công nhân và toàn thể dân tộc. Điều này thể hiện qua việc báo chí luôn kiên định bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và sẵn sàng tuyên chiến với các quan điểm sai trái, thù địch. Mạch nguồn báo chí cách mạng còn được thể hiện qua các bài viết cổ vũ những tấm gương điển hình trong sản xuất và chiến đấu, gắn bó mật thiết với nhân dân, phản ánh nguyện vọng chính đáng của nhân dân và mang đậm hơi thở của cuộc sống. Mối quan hệ biện chứng giữa tính đảng và tính nhân dân xuất phát từ bản chất của chủ nghĩa Mác - Lênin, tạo nên sức mạnh tổng hợp giúp báo chí cách mạng thực hiện xuất sắc sứ mệnh của mình.

Báo Thanh Niên - Tờ báo cách mạng đầu tiên của Việt Nam - Ảnh tư liệu
Sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Nguyễn Ái Quốc luôn chú trọng phong cách viết báo: ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, gần gũi với đời sống quần chúng. Người luôn xác định mục đích của báo chí là: “Viết cho ai? Viết để làm gì? Viết như thế nào?” - những vấn đề Người đặt ra đã thể hiện rõ quan điểm “lấy quần chúng làm trung tâm”, trở thành yêu cầu nằm lòng, một nguyên tắc nền tảng dành cho các nhà báo cách mạng. Sau 100 năm, quan điểm này vẫn mang tính thời sự, mang tầm chiến lược thời đại. Nhất là với công cuộc đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng thì định hướng này chính là hành trang của báo chí cách mạng Việt Nam.
Nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là kim chỉ nam cho mọi hành động, là cơ sở lý luận và thực tiễn để định hướng phát triển đất nước, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Và báo chí cách mạng trong hành trình 100 năm qua luôn trung thành, kiên định với nền tảng tư tưởng ấy. Các nhà báo luôn là chiến sĩ tiên phong trong cuộc đấu tranh chống suy thoái tư tưởng, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", ngăn chặn và phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch.
Trong nhiều bài viết trên báo Thanh niên, Nguyễn Ái Quốc đã diễn giải những vấn đề phức tạp như “giai cấp”, “tư bản”, “bóc lột”, “cách mạng vô sản” bằng lối văn giản dị, ví dụ sinh động. Đơn cử như bài “Đường kách mệnh” (1927), được biên tập từ loạt bài giảng của Người đã trở thành một cẩm nang lý luận mang đậm tính báo chí vừa phổ biến tư tưởng Mác - Lênin vừa hướng dẫn hành động cụ thể. Sự kết hợp hài hòa giữa lý luận cách mạng và nghệ thuật làm báo của Nguyễn Ái Quốc đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ. Người không hàn lâm hóa chủ nghĩa Mác - Lênin, mà Việt hóa, biến nó thành “vũ khí tư tưởng” dễ tiếp cận, dễ thấm trong lòng dân.
Khi đất nước bước vào thời kỳ hội nhập và phát triển, nhất là trong bối cảnh “cuộc chiến thông tin” diễn ra ngày càng phức tạp, báo chí càng khẳng định vai trò xung kích trong việc định hướng dư luận, giữ vững trận địa tư tưởng. Những bài viết lý luận, phỏng vấn chuyên sâu, tọa đàm phản biện, các tuyến bài đấu tranh với các quan điểm sai trái được đăng tải thường xuyên trên các cơ quan báo chí chính thống thể hiện vai trò chủ công của báo chí cách mạng trong bảo vệ Đảng và chế độ.

Để có thước phim sinh động, các nhà báo đã không quản ngại đường xa hàng trăm cây số về vùng đồng bào dân tộc thiểu số ghi lại những hình ảnh chân thật
Những vấn đề thời sự nóng hổi, tình hình liên quan đến văn hóa, xã hội cấp thiết và cả những thách thức của quá trình hội nhập quốc tế... đều đã được báo chí phản ánh đa chiều, sâu sắc trên cơ sở lý luận Mác - Lênin, qua lăng kính của chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Điều này giúp định hình dư luận xã hội, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Sự phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam, từ những tờ báo thô sơ ban đầu đến hệ thống truyền thông đa phương tiện đồ sộ ngày nay là minh chứng sống động cho việc chủ nghĩa Mác - Lênin không phải một học thuyết khô khan mà là một lý luận khoa học, cách mạng, có sức sống mãnh liệt và khả năng vận dụng linh hoạt vào thực tiễn Việt Nam.
Thành quả của báo chí cách mạng không chỉ là những bài viết, phóng sự, chương trình phát thanh, truyền hình... mà đã góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đó là ánh sáng soi đường, là nguồn sức mạnh để báo chí luôn giữ vững bản chất cách mạng, phụng sự Tổ quốc và nhân dân, xứng đáng là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và là diễn đàn tin cậy của nhân dân.