Không quân Mỹ sẽ khôi phục chương trình vũ khí siêu thanh ARRW?

Đồng thời, lực lượng này cũng muốn đẩy nhanh tiến độ đưa cả ARRW và chương trình HACM (tên lửa hành trình tấn công siêu thanh) sang giai đoạn sớm, thể hiện cam kết rõ ràng với công nghệ siêu thanh.

Theo Defense News, vũ khí siêu thanh là một trong những lĩnh vực công nghệ quốc phòng tiên tiến nhất hiện nay. Chúng có khả năng bay với tốc độ trên Mach 5 (tức nhanh gấp 5 lần tốc độ âm thanh), đồng thời có khả năng cơ động linh hoạt trong không trung - điều mà tên lửa đạn đạo truyền thống không làm được. Tốc độ cao, kết hợp với khả năng chuyển hướng giúp vũ khí siêu thanh có khả năng xuyên thủng các hệ thống phòng thủ hiện đại, gây khó khăn cho radar cảnh giới và các hệ thống đánh chặn.

Các quan chức Mỹ cho biết không quân nước này có thể sẽ tiến hành phát triển cả ARRW và HACM - Ảnh: Không quân Mỹ

Trung Quốc và Nga đều đã đầu tư mạnh vào lĩnh vực này. Nga đã bắt đầu sử dụng tên lửa siêu thanh Kinzhal, trong khi Trung Quốc thử nghiệm thành công vũ khí siêu thanh DF-ZF. Những động thái này buộc Mỹ phải tái đánh giá chiến lược phát triển vũ khí siêu thanh của mình.

Chương trình AGM-183A ARRW, do Lockheed Martin phát triển, từng được xem là nền tảng chủ lực để Không quân Mỹ hiện thực hóa khả năng tấn công siêu thanh. ARRW là một loại vũ khí lướt tăng tốc với đầu đạn được đẩy lên cao bằng tên lửa, sau đó tách ra và "lướt" đến mục tiêu với tốc độ siêu thanh trong tầng khí quyển.

Cơ chế này không chỉ giúp duy trì tốc độ cao mà còn tăng khả năng cơ động trong giai đoạn bay, giúp né tránh đánh chặn. Thiết kế của ARRW cho phép triển khai từ các máy bay ném bom như B-52 Stratofortress, tạo nên khả năng tấn công tầm xa nhanh chóng từ trên không.

Tuy nhiên, từ cuối năm 2022 đến đầu năm 2023, chương trình ARRW gặp nhiều khó khăn khi các đợt thử nghiệm thất bại. Không quân sau đó tuyên bố sẽ không tiến hành mua sắm ARRW.

Tuy nhiên, mới đây trong một phiên điều trần trước Ủy ban quân vụ Hạ viện, tham mưu trưởng Không quân, tướng David Allvin cho biết lực lượng này đang đề xuất đưa ARRW trở lại bản đệ trình ngân sách tài khóa 2026, cùng với chương trình HACM. Mục tiêu là vượt khỏi phạm vi nghiên cứu và phát triển (R&D) để bước vào giai đoạn mua sắm.

“Chúng tôi đang đẩy nhanh quá trình phát triển loại khí tài này, không chỉ là công nghệ, mà cả quy trình với các khả năng đưa vào sản xuất thực tế”, tướng Allvin nêu rõ. Đây là dấu hiệu cho thấy các vấn đề kỹ thuật ban đầu của ARRW có thể đã được xử lý, mở ra cơ hội hồi sinh cho một chương trình từng bị đánh giá là thất bại.

Trong khi đó, HACM - một chương trình tên lửa hành trình siêu thanh hợp tác với Úc, vẫn được duy trì tiến độ ổn định và được kỳ vọng bổ sung vào kho vũ khí chiến lược trong tương lai gần. Khác với ARRW, HACM là tên lửa hành trình sử dụng động cơ scramjet, bay ở độ cao thấp với tốc độ siêu thanh ổn định, phù hợp cho các kịch bản tấn công chiến thuật chính xác.

“Nó phải có giá cả phải chăng. Chúng tôi cần khả năng mua số lượng lớn hơn 10 đơn vị. Trọng tâm hiện nay là tối ưu chi phí và quy mô sản xuất để đạt được hiệu quả chiến đấu thực sự”, ông Meink phát biểu.

Việc chuyển từ nguyên mẫu sang sản xuất hàng loạt không chỉ đòi hỏi công nghệ ổn định mà còn phải có năng lực công nghiệp vững chắc, từ chuỗi cung ứng vật liệu đặc biệt (như hợp kim chịu nhiệt) đến quy trình kiểm soát chất lượng trong sản xuất quân sự.

Nếu ARRW được khôi phục thành công, đây sẽ là bước ngoặt công nghệ quan trọng trong nỗ lực hiện đại hóa kho vũ khí tấn công tầm xa của Không quân Mỹ. Các loại vũ khí siêu thanh như ARRW hay HACM sẽ đóng vai trò răn đe chiến lược trong môi trường cạnh tranh đa cực, nơi các đối thủ có thể triển khai hệ thống phòng thủ tiên tiến và khả năng đáp trả nhanh chóng.

Sự hồi sinh tiềm năng của chương trình ARRW đánh dấu bước chuyển mình đáng chú ý trong chính sách công nghệ quốc phòng của Mỹ. Từ một chương trình từng bị đánh giá là không khả thi, ARRW nay có thể trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái vũ khí siêu thanh, góp phần củng cố ưu thế chiến lược của Mỹ trước các đối thủ đang tiến nhanh trong cuộc đua vũ khí thế hệ mới.

Hoàng Vũ