Không khoan nhượng với thực phẩm bẩn

Chỉ đạo quyết liệt từ Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an tại cuộc họp giao ban tháng 8, đã trở thành kim chỉ nam, thúc đẩy Công an các cấp vào cuộc mạnh mẽ, bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Công an TP Hà Nội phối hợp với Quản lý thị trường kiểm tra, thu giữ số lượng lớn bánh Trung thu không rõ nguồn gốc.

Hành động quyết liệt từ Trung ương đến địa phương

Thực phẩm bẩn không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là thách thức đạo đức khi các đối tượng trục lợi trên sức khỏe người tiêu dùng. Nhận thức rõ nguy cơ, tại cuộc họp giao ban tháng 8 vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công an đã chỉ đạo lực lượng Công an các đơn vị, địa phương chủ động tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng thực phẩm tăng cao dịp Tết Trung thu. Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công an, lực lượng Công an đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng triển khai hàng loạt đợt thanh tra, kiểm tra đột xuất tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm.

Tiếp đó, ngày 9/9, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) ban hành Công văn số 1775, yêu cầu các địa phương tăng cường đảm bảo an toàn thực phẩm. Công an các tỉnh, thành phố đã nhanh chóng phối hợp với Sở Y tế, Ban Quản lý an toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và các đơn vị liên quan để kiểm tra các cơ sở sản xuất bánh trung thu, bánh kẹo, nước giải khát và thực phẩm truyền thống tại làng nghề, cơ sở nhỏ lẻ. Các sản phẩm không đạt chất lượng bị thu hồi ngay lập tức, vi phạm bị xử lý nghiêm khắc và công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để răn đe. Đồng thời, lực lượng chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân lựa chọn thực phẩm an toàn và yêu cầu các cơ sở y tế sẵn sàng ứng phó với các sự cố ngộ độc thực phẩm.

Tại Hà Nội, nơi từng ghi nhận nhiều vụ việc gây bức xúc dư luận, Công an TP Hà Nội đã triển khai các kế hoạch kiểm tra, giám sát bài bản, tập trung vào chợ đầu mối, cơ sở sản xuất và kênh phân phối. Ngày 17/9, Đội Quản lý thị trường số 24 phối hợp với Đội 7, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TP Hà Nội, kiểm tra đột xuất cơ sở kinh doanh của Công ty cổ phần dịch vụ và thương mại tổng hợp Bảo Châu (xã An Khánh, huyện Hoài Đức), phát hiện 600 chiếc bánh trung thu nhập lậu, không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc. Những chiếc bánh mang nhãn mác nước ngoài này tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc do quy trình sản xuất không được kiểm soát, đặc biệt gây lo ngại khi đối tượng tiêu dùng chính là trẻ em.

Cùng thời điểm, một đường dây cung cấp rau củ không rõ nguồn gốc, trà trộn vào bếp ăn trường học và siêu thị bị phanh phui. Hàng tấn rau củ không rõ nguồn gốc đã bị thu giữ. Trước đó, chỉ trong chưa đầy một tháng, Đội 7, Phòng Cảnh sát kinh tế phối hợp với Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội đã bắt giữ 9 vụ thực phẩm bẩn với khối lượng lớn, gửi thông điệp mạnh mẽ: Công an Thủ đô không khoan nhượng với các hành vi gây nguy hại đến sức khỏe cộng đồng.

Cuộc chiến chống thực phẩm bẩn không chỉ tập trung ở Thủ đô mà lan tỏa mạnh mẽ đến các địa phương. Tại Nghệ An, ngày 17/9, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh phối hợp với Tổ CSGT số 4 và Đội Quản lý thị trường số 3 kiểm tra các cơ sở kinh doanh bánh trung thu, phát hiện gần 4.200 chiếc bánh không rõ nguồn gốc tại hai cơ sở ở phường Trường Vinh và Vinh Phú. Cơ sở do Lê Thị Thu Th. (SN 1994) quản lý cất giữ 51 thùng và 25 hộp bánh; cơ sở do Phạm Thị Th. (SN 1989) quản lý lưu giữ 450 hộp bánh, toàn bộ đều in chữ nước ngoài nhưng không có hóa đơn, chứng từ. Các chủ cơ sở khai nhận nhập hàng trôi nổi để bán kiếm lời, bất chấp nguy cơ gây hại. Toàn bộ lô hàng bị tạm giữ, các đối tượng bị xử lý theo quy định pháp luật.

Tại TP Hồ Chí Minh, Công an địa phương đã chủ động tấn công các kho hàng lớn. Tháng 6/2025, Công an TP Hồ Chí Minh phát hiện một kho lạnh tại huyện Bình Chánh lưu trữ hơn 61,5 tấn nội tạng và thực phẩm động vật không rõ nguồn gốc, sử dụng hóa chất cấm để biến hàng ôi thiu thành tươi mới. Các vụ việc tương tự tại nhiều tỉnh, thành khác cho thấy sự chủ động của Công an địa phương trong phối hợp với Quản lý thị trường và Sở Y tế.

Công an TP Hà Nội liên tiếp phát hiện, xử lý nhiều vụ việc buôn bán thực phẩm bẩn gây nguy hại sức khỏe cộng đồng.

Thách thức từ thị trường trực tuyến và trách nhiệm quản lý

Sự bùng nổ của các kênh bán hàng trực tuyến và mạng xã hội đang vô tình trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho thực phẩm bẩn lưu hành tràn lan. Chỉ cần gõ vài từ khóa như “nầm lợn”, “tràng trứng gà non” hay “lòng se điếu” hay bất cứ loại thực phẩm nào, ngay lập tức hàng trăm kết quả rao bán hiện ra với những lời quảng cáo hoa mỹ như “hàng tươi sống”, “mới ra lò”. Thế nhưng, phần lớn các sản phẩm này không kèm theo giấy tờ chứng minh nguồn gốc, được cấp đông lâu ngày rồi đóng gói sơ sài, tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Thực tế thời gian qua, lực lượng chức năng đã liên tiếp phát hiện nhiều kho lạnh chứa hàng tấn thực phẩm đông lạnh không rõ xuất xứ, một số đã bốc mùi, song vẫn được tuồn ra thị trường qua các kênh trực tuyến. Đáng lo ngại, thủ đoạn buôn bán ngày càng tinh vi, nhiều đối tượng lập tài khoản ảo, giao dịch qua mạng, giao hàng tận nơi khiến việc kiểm soát trở nên khó khăn. Khi lợi nhuận được đặt lên trên sức khỏe cộng đồng, người tiêu dùng có thể trở thành “nạn nhân” của những bữa ăn đầy rủi ro mà chính họ không hay biết.

Vấn đề đáng lo ngại đặt ra là, dù đã có nhiều cơ quan quản lý như lực lượng Quản lý thị trường, cơ quan vệ sinh an toàn thực phẩm, hay thậm chí cả Sở An toàn thực phẩm tại TP Hồ Chí Minh, tình trạng thực phẩm bẩn vẫn ngang nhiên được buôn bán, vận chuyển công khai. Thực tế này cho thấy những “lỗ hổng” trong quản lý, thậm chí là sự buông lỏng trách nhiệm ở một số nơi.

Đặc biệt, vụ án Cơ quan CSĐT, Bộ Công an khởi tố 18 bị can tại Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vào tháng 7-8/2025, trong đó có cả Cục trưởng Trần Việt Nga và nguyên Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong vì hành vi nhận hối lộ, đã phơi bày sự tha hóa ở ngay cơ quan đầu mối quản lý. Thay vì ngăn chặn vi phạm, một số cán bộ lãnh đạo lại tiếp tay cho hành vi phi pháp khiến công tác quản lý ách tắc, niềm tin của người dân vào hệ thống bảo vệ sức khỏe cộng đồng bị xói mòn nghiêm trọng.

Không chỉ ở cấp Trung ương, Sở Y tế nhiều địa phương cũng phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra tình trạng buông lỏng kiểm tra, giám sát tại bếp ăn tập thể, hàng quán vỉa hè, hay để liên tiếp xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Cuộc chiến chống thực phẩm bẩn chưa bao giờ dễ dàng, bởi phía sau mỗi gói hàng rao bán công khai trên mạng, mỗi kho lạnh chứa hàng tấn thực phẩm đông lạnh không rõ nguồn gốc là những đường dây, lợi ích nhóm và thậm chí không loại trừ cả những “bàn tay tiếp tay” từ chính những người có trách nhiệm. Dư luận cho rằng, khi sự thờ ơ hoặc thiếu trách nhiệm tồn tại song song với lòng tham, thực phẩm bẩn không chỉ là hiểm họa cho sức khỏe mà còn là thách thức lớn đối với hiệu lực quản lý Nhà nước.

Trong bối cảnh ấy, sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng Công an, cơ quan y tế, quản lý thị trường và chính quyền địa phương trở thành yêu cầu cấp bách để xây dựng cơ chế giám sát hiệu quả, kiểm soát chặt chẽ từ khâu sản xuất, lưu thông đến tiêu thụ. Các chiến dịch tuyên truyền phải được triển khai sâu rộng, không chỉ giúp người dân nhận biết và lựa chọn thực phẩm an toàn mà còn khuyến khích họ mạnh dạn tố giác những hành vi buôn bán, sản xuất thực phẩm bẩn.

Thực tiễn cho thấy, sự quyết liệt của lực lượng CAND đã khẳng định vai trò nòng cốt, tiên phong trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng, kiên quyết ngăn chặn và bóc gỡ các đường dây trục lợi bất chính. Tuy nhiên, để đẩy lùi vấn nạn này, người dân cần nâng cao cảnh giác, trở thành người tiêu dùng thông minh khi kiểm tra kỹ nguồn gốc sản phẩm và đồng hành cùng lực lượng chức năng trong việc phát hiện, tố giác vi phạm.

Cùng với đó, các cơ quan quản lý như Cục An toàn thực phẩm hay Sở Y tế địa phương phải nhìn thẳng vào trách nhiệm, kiên quyết xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức buông lỏng quản lý hoặc tiếp tay cho sai phạm. Chỉ khi có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự chung tay của toàn xã hội, từng bữa ăn mới thực sự an toàn, trả lại sự an tâm và niềm tin cho người dân.

Hoàng Phong