Không chỉ robot, Trung Quốc đưa xe điện tự lái đến gần đời sống thực
Trung Quốc đang cho thấy sự tiếp cận thiết thực hơn bao giờ hết trong lĩnh vực vận hành xe tự lái.
Trong khi thế giới tập trung vào cuộc đua xe tự lái giữa Tesla và các gã khổng lồ công nghệ phương Tây, Trung Quốc đang âm thầm kiến tạo một con đường hoàn toàn khác biệt. Thay vì chỉ cạnh tranh, quốc gia này đang xây dựng một hệ sinh thái toàn diện, được điều phối có chủ đích, giúp hiện thực hóa công nghệ tự lái từ phòng thí nghiệm ra đời sống với tốc độ đáng kinh ngạc. Thành công này không đến từ một công ty đơn lẻ, mà từ sự cộng hưởng của một sân chơi đa dạng, sự hậu thuẫn mạnh mẽ của chính phủ và sự chấp nhận nhanh chóng của thị trường.

Thị trường xe điện tự lái Trung Quốc đẩy mạnh ra đời sống thường nhật.
Một hệ sinh thái vừa cạnh tranh, vừa hợp tác
Thị trường xe tự lái Trung Quốc là một bức tranh phức tạp với nhiều tay chơi cùng tồn tại, mỗi bên theo đuổi một chiến lược riêng. Các hãng xe điện mới nổi như XPeng và NIO đi theo mô hình "tích hợp dọc" giống Tesla, tự phát triển toàn bộ công nghệ từ phần cứng đến phần mềm để kiểm soát trải nghiệm người dùng. Ngược lại, các nhà sản xuất ô tô truyền thống như Geely, BYD và SAIC thường chọn hợp tác chiến lược, tích hợp các giải pháp từ những đối tác công nghệ hàng đầu.
Video về việc triển khai dịch vụ taxi robot thương mại ở Thượng Hải.
Đóng vai trò "bộ não" cho hệ sinh thái này là các gã khổng lồ công nghệ. Huawei đã định vị mình là nhà cung cấp giải pháp toàn diện, cung cấp hệ thống tự lái Qiankun ADS cho nhiều hãng xe thông qua các mô hình hợp tác linh hoạt, từ nhà cung cấp truyền thống đến đối tác chiến lược sâu rộng. Trong khi đó, Baidu, với nền tảng mã nguồn mở Apollo, đã tạo ra một sân chơi chung cho toàn ngành từ năm 2017, đồng thời trực tiếp vận hành dịch vụ robotaxi Apollo Go trên quy mô lớn.
Bên cạnh các tập đoàn lớn, các công ty khởi nghiệp chuyên biệt như Pony.ai và WeRide đang đi tiên phong trong lĩnh vực robotaxi thương mại tại các thành phố lớn. Trong khi đó, các công ty như Inceptio Technology và Neolix lại tập trung vào mảng logistics đầy tiềm năng, triển khai hàng trăm xe tải tự hành và hàng nghìn xe giao hàng chặng cuối, chứng minh tính khả thi về mặt kinh tế của công nghệ.
Công nghệ và hiện thực hóa
Về mặt công nghệ, một điểm khác biệt lớn của Trung Quốc là sự đồng thuận trong việc sử dụng LiDAR. Gần như tất cả các công ty lớn đều coi LiDAR là cảm biến không thể thiếu để đảm bảo an toàn và hiệu suất, trái ngược với triết lý chỉ dùng camera của Tesla. Sự đồng thuận này đã thúc đẩy chuỗi cung ứng LiDAR nội địa phát triển mạnh mẽ, giúp giảm chi phí và đẩy nhanh việc áp dụng.
Quan trọng hơn, lợi thế lớn nhất của Trung Quốc là tốc độ cải tiến phần mềm được thúc đẩy bởi nguồn dữ liệu thực tế khổng lồ. Việc triển khai sớm và rộng rãi các hệ thống hỗ trợ lái (ADAS) cấp độ L2 trên hàng triệu xe cá nhân, cùng với các đội robotaxi và robotruck, đã tạo ra một vòng lặp "dữ liệu-thuật toán-triển khai" vô giá, giúp các công ty nhanh chóng hoàn thiện hệ thống cho điều kiện giao thông phức tạp đặc thù của Trung Quốc.
HUAWEI Stelato S9 sử dụng Huawei ADS 3.0 để kiểm tra khả năng lái xe thông minh.
Nhờ đó, các dịch vụ tự lái đã trở thành hiện thực. Dịch vụ robotaxi của Baidu Apollo Go đã thực hiện hơn 11 triệu chuyến đi tại hơn 15 thành phố. Pony.ai đã được cấp phép vận hành thương mại hoàn toàn không người lái ở cả bốn thành phố hạng nhất của Trung Quốc. Trong lĩnh vực logistics, đội xe tải tự hành của Inceptio đã vận hành hơn 100 triệu km thương mại mà không có tai nạn, phục vụ các khách hàng lớn như SF Express và Nestlé.
Người dân Trung Quốc trải nghiệm dịch vụ Baidu Apollo Go.
Bàn tay dẫn dắt của chính phủ
Sự phát triển thần tốc này không thể thiếu vai trò "nhạc trưởng" của chính phủ Trung Quốc. Thay vì chờ đợi một bộ luật hoàn chỉnh, chính phủ đã cho phép các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải tạo ra các "hộp cát về quy định", ban hành các quy định địa phương để cho phép thử nghiệm và vận hành thương mại. Hơn 32.000 km đường thử nghiệm đã được mở ra trên toàn quốc.
Đặc biệt, Trung Quốc đang đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng Giao tiếp giữa Xe với Vạn vật (V2X), nhằm xây dựng một hệ thống giao thông hợp tác, nơi các phương tiện và cơ sở hạ tầng có thể "nói chuyện" với nhau. Cách tiếp cận này cho thấy một tầm nhìn dài hạn, không chỉ làm cho từng chiếc xe thông minh hơn mà còn cả hệ thống giao thông.
Con đường hiện thực hóa xe tự lái của Trung Quốc là một mô hình độc đáo, dựa trên sự điều phối chiến lược giữa khu vực tư nhân và nhà nước. Bằng cách tạo ra một hệ sinh thái cạnh tranh, thúc đẩy các mô hình thương mại đa dạng và xây dựng một nền tảng pháp lý-hạ tầng vững chắc, Trung Quốc không chỉ đang bắt kịp mà còn có khả năng định hình lại tương lai của ngành công nghiệp di động toàn cầu.