Khởi động mùa Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XIX: Thêm 'đất diễn', thêm động lực…
Thời điểm này, các cơ quan báo chí, các cấp Hội Nhà báo (HNB), Liên Chi hội (LCH), Chi hội trong cả nước đang triển khai công tác thu nộp, sàng lọc các tác phẩm chất lượng để tham dự Giải Báo chí Quốc gia (BCQG). Năm nay, với việc bổ sung thêm hai thể loại giải: báo chí sáng tạo và báo chí đa phương tiện được đánh giá là đã bắt nhịp kịp thời xu hướng mới, tạo động lực cho hội viên, nhà báo tham dự….
Tạo cơ hội, khí thế cho người làm báo
Nhà báo Vũ Kiều Minh - Phó Chủ tịch Liên Chi hội Nhà báo Trung ương Hội Nông dân Việt Nam (TƯ HNDVN) chia sẻ rằng, việc Giải BCQG bổ sung thêm 2 loại giải: Báo chí sáng tạo và Báo chí đa phương tiện là rất phù hợp với xu thế báo chí hiện đại ngày nay.
“Việc báo chí phải đa phương tiện và có các sản phẩm sáng tạo là một yếu tố cốt lõi để báo chí có thể tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh về mặt bằng thông tin ngày càng khốc liệt với các mạng xã hội và các hình thức truyền thông hiện đại khác. Nếu báo chí không đổi mới, không sáng tạo, không đa phương tiện thì sẽ tự loại bỏ mình ra khỏi cuộc chơi, bởi bạn đọc giờ đòi hỏi ngày càng nhiều về các hình thức truyền thống, không đơn thuần tiếp nhận thông tin một cách thụ động, đơn chiều mà muốn thông tin đến với họ thật phong phú, sinh động, bằng đầy đủ các giác quan mà họ có thể cảm nhận được” – nhà báo Vũ Kiều Minh phân tích.
Ông cũng bổ sung thêm rằng, việc có hai giải này vừa thúc đẩy sự sáng tạo của các tòa soạn, sự tìm tòi của các phóng viên, biên tập viên, nhưng mặt khác cũng buộc họ phải tự trau dồi, thay đổi, hoàn thiện mình, làm quen với những cái mới, những xu hướng công nghệ, những sáng tạo trong cách làm báo trên thế giới.
“Tôi thấy ở đây cơ hội nhiều hơn là thách thức, nhất là với những tòa soạn có nhiều người trẻ. Còn thực sự, với tòa soạn mà độ tuổi người làm báo khá cao, từ 40 trở lên thì có nhiều thách thức hơn khi họ buộc phải làm quen với công nghệ, với những xu hướng mới. Nhưng nếu không thích nghi thì chỉ còn cách bị đào thải, nên đây là cơ hội để các tòa soạn vươn lên, làm chủ công nghệ” – nhà báo Kiều Minh nhận định.

Báo Hòa Bình đã có nhiều ứng dụng công nghệ trong sản xuất sản phẩm báo chí đa phương tiện, hy vọng sẽ có những tác phẩm tốt tham dự thể loại mới.
Để đáp ứng yêu cầu tạo nguồn tác phẩm dự Giải BCQG với cơ cấu mới, HNB địa phương và các cơ quan báo chí tỉnh đã phối hợp để có những triển khai đến các hội viên, nhà báo kịp thời nhằm lựa chọn được đề tài phù hợp, thẩm định chất lượng tác phẩm, từ đó định hướng, dẫn dắt và cho ra đời những tác phẩm báo chí với phương thức làm báo hiện đại như Infographic, Long-form, E-magazine, Podcast...
Nhà báo Bùi Thúy Hằng – Phó Chủ tịch Thường trực HNB tỉnh Hòa Bình chia sẻ: “Việc bổ sung hai loại giải, theo tôi là một quyết sách hoàn toàn hợp lý, được ban hành đúng thời điểm đáp ứng với xu hướng phát triển báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại. Điều này còn tạo động lực cho các cơ quan báo chí xây dựng các sản phẩm báo chí của mình theo hướng: Đa nền tảng, đa phương tiện, hòa cùng dòng chảy chuyển đổi số báo chí. Đồng thời tạo cơ hội và tăng động lực, khí thế cho người làm báo tích cực xây dựng các tác phẩm báo chí chất lượng cao phục vụ độc giả, công chúng. Đối với những nhà báo có kinh nghiệm thì sẽ chuyên tâm tập trung xây dựng các tác phẩm báo chí theo các thể loại truyền thống. Còn các nhà báo trẻ am hiểu về công nghệ... thì sẽ thử sức mình với 2 nhóm thể loại mới”.
Thách thức cũng sẽ không nhỏ…
Chia sẻ về việc triển khai trên thực tế, nhà báo Vũ Kiều Minh cho biết, sau khi có thông báo của HNB, LCH thông báo tới toàn thể các hội viên trong LCH để các hội viên nắm được, tự đề cử, ứng cử các tác phẩm mà mình cho là xuất sắc nhất cho các hạng mục phù hợp. Bản thân Ban Chấp hành LCH cũng rà soát, tìm kiếm các tác phẩm chất lượng nhất. Sau khi nhận đủ các tác phẩm, Ban Chấp hành LCH sẽ tập hợp, sau đó có cuộc họp với Đảng ủy, Ban Biên tập để cùng bàn bạc, lựa chọn ra những tác phẩm tốt nhất, chất lượng nhất để thay mặt cho LCH dự giải.

Các phóng viên, biên tập viên Báo NTNN/Dân Việt làm việc tại tòa soạn.
“Về việc tìm kiếm, sàng lọc để chọn tác phẩm cho 2 thể loại mới, thật tình việc tìm kiếm các ứng viên cho báo chí đa phương tiện thì không khó vì từ lâu, Báo NTNN/Dân Việt cũng đã triển khai mô hình báo chí đa phương tiện và có nhiều tác phẩm tốt trong thể loại này.
Tuy nhiên, với báo chí sáng tạo thì chúng tôi có gặp đôi chút khó khăn trong việc tìm kiếm, tập hợp tác phẩm đúng thể loại do việc triển khai thực hiện báo chí sáng tạo ở báo còn chưa phát triển, việc tìm tòi đổi mới cách thể hiện trong báo chí để có những tác phẩm báo chí sáng tạo đúng nghĩa cũng rất khó khăn, hạn chế. Tuy nhiên, hy vọng là sang năm, khi được đầu tư bài bản hơn, ở hạng mục này, LCH Nhà báo T.Ư HNDVN sẽ có những tác phẩm có giá trị hơn…” – nhà báo Vũ Kiều Minh chia sẻ thêm.
Ở phía địa phương, các lãnh đạo HNB địa phương phần lớn đều cho rằng, mọi sự khởi đầu sẽ gặp ít nhiều khó khăn vì việc thực hiện các sản phẩm báo chí đa phương tiện và báo chí sáng tạo đòi hỏi đầu tư lớn về con người, công nghệ, tài chính. Trên tinh thần phối hợp chặt chẽ với cơ quan báo chí, để lựa chọn được những tác phẩm xuất sắc nhất dự giải, nhất là đối với 2 nhóm thể loại mới này, Thường trực HNB tỉnh Hòa Bình đã giao việc thẩm định (sơ loại) từ Chi hội (ở Hòa Bình, Thư ký chi hội là lãnh đạo cơ quan báo chí). Khi tổng hợp tác phẩm xong, Thường trực Hội và đại diện các cơ quan báo chí sẽ thẩm định, sàng lọc một lần nữa trước khi gửi tham dự…
“Cơ hội rộng mở, nhưng thách thức cũng sẽ không nhỏ trong sáng tạo thể loại báo chí mới vì hiện tại hạ tầng công nghệ của các cơ quan báo chí ở tỉnh Hòa Bình cơ bản chưa đáp ứng được nhiều…” - Phó Chủ tịch thường trực HNB tỉnh Hòa Bình chia sẻ và cho biết thêm, HNB tỉnh Hòa Bình đang triển khai việc thu nộp tác phẩm, dự báo sẽ không có nhiều khó khăn khi xét chọn, hy vọng khởi đầu sẽ có được sản phẩm tốt đáp ứng yêu cầu.