Khơi dậy nội lực văn hóa dân tộc bằng sức mạnh truyền thông
Sáng 31/5, tại TP Hải Phòng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam và UBND TP Hải Phòng tổ chức Diễn đàn 'Vai trò của báo chí trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa năm 2025'. Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Hải Phòng và hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925–21/6/2025).

Ông Lê Quốc Minh - Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, phát biểu tại diễn đàn.
Diễn đàn có sự tham dự của hơn 300 đại biểu là lãnh đạo Trung ương, địa phương, các cơ quan quản lý văn hóa, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp sáng tạo cùng đại diện nhiều cơ quan báo chí trên cả nước. Trong đó có các đồng chí: Lê Quốc Minh – Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tổng Biên tập báo Nhân Dân; Nguyễn Đắc Vinh – Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội; Hoàng Trung Dũng – Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Lê Hải Bình – Thứ trưởng thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; lãnh đạo UBND TP Hải Phòng và Đài Truyền hình Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh vai trò trung tâm của văn hóa trong phát triển bền vững. Ông dẫn lại quan điểm của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Ngày nay, văn hóa còn được coi là một yếu tố có vai trò quyết định sức mạnh và vị thế của mỗi quốc gia, dân tộc.” Từ đó, ông khẳng định báo chí không chỉ là công cụ tuyên truyền mà còn là “người bạn đồng hành” góp phần tạo nên hệ sinh thái truyền thông hỗ trợ công nghiệp văn hóa phát triển.
Ông Minh kỳ vọng diễn đàn là dịp quan trọng để các nhà báo, nhà sáng tạo nội dung, chuyên gia văn hóa cùng trao đổi, chia sẻ thực tiễn và đề xuất chính sách nhằm khai thác hiệu quả hơn tiềm năng văn hóa thông qua báo chí và truyền thông.

Diễn đàn “Vai trò của báo chí trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa năm 2025”.
Phát biểu tại diễn đàn, ông Hoàng Minh Cường – Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết: Trên địa bàn hiện có 3 cơ quan báo chí địa phương và 56 văn phòng đại diện, phóng viên thường trú của các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương khác. Ông đánh giá cao vai trò đồng hành của báo chí với sự phát triển của thành phố, đặc biệt trong việc định hướng dư luận, truyền thông tích cực, quảng bá di sản và du lịch.
“Các cơ quan báo chí là cầu nối quan trọng giúp tuyên truyền về sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội nói chung và quảng bá các giá trị văn hóa, lịch sử của Hải Phòng nói riêng” – ông Cường khẳng định.
Trong khuôn khổ diễn đàn, nhiều tham luận của nhà nghiên cứu, nhà báo và doanh nghiệp đã tập trung vào các chủ đề lớn như: Thực trạng phát triển công nghiệp văn hóa tại Việt Nam; những rào cản và cơ hội trong kỷ nguyên số; vai trò của báo chí trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia về văn hóa; kinh nghiệm quốc tế trong việc kết nối báo chí và công nghiệp sáng tạo.
Một trong những trọng tâm được đề cập là khả năng hợp tác giữa cơ quan báo chí và doanh nghiệp văn hóa để cùng tạo nên các sản phẩm truyền thông hấp dẫn, đậm bản sắc nhưng mang tính thương mại cao, góp phần gia tăng doanh thu cho ngành công nghiệp văn hóa – lĩnh vực được Chính phủ xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn.

Các đại biểu tham dự diễn đàn.
Là địa phương đăng cai diễn đàn, Hải Phòng được giới chuyên gia đánh giá là thành phố giàu tiềm năng văn hóa với gần 1.000 di tích, 12 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia và nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc như: Lễ hội Chọi trâu Đồ Sơn, Lễ hội Nữ tướng Lê Chân, Hội Vật đình làng Vĩnh Khê, Hội Minh Thệ…
TS. Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng cho biết, thành phố đang triển khai nhiều đề án sáng tạo như: số hóa di sản, tái tạo không gian sân đình, phát triển du lịch gắn với văn hóa. Đặc biệt, Đề án sân khấu truyền hình Hải Phòng được triển khai hơn 5 năm qua được xem là mô hình tiên phong trên toàn quốc trong việc đưa nghệ thuật truyền thống lên sóng một cách hấp dẫn, gần gũi với đời sống đương đại.
“Chúng tôi xác định, văn hóa không chỉ là giá trị tinh thần mà còn là nội lực kinh tế. Việc đầu tư bài bản cho sân khấu truyền hình, di sản số và du lịch văn hóa là cách để Hải Phòng khai thác hiệu quả tiềm năng văn hóa địa phương, góp phần vào phát triển bền vững” – bà Mai chia sẻ.
Phát biểu bế mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình nhấn mạnh vai trò đồng hành, dẫn dắt và kết nối của báo chí trong phát triển công nghiệp văn hóa thời kỳ mới. Ông đề nghị báo chí tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, ứng dụng công nghệ, lan tỏa các giá trị sáng tạo và tôn vinh những nhân tố tích cực trong lĩnh vực văn hóa – kinh tế. Đồng thời, cần đẩy mạnh hợp tác liên ngành, quảng bá sản phẩm sáng tạo, xây dựng thương hiệu văn hóa quốc gia, góp phần định hướng thẩm mỹ, nuôi dưỡng niềm tự hào dân tộc và giữ gìn bản sắc văn hóa trong quá trình hội nhập. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo đội ngũ làm báo chuyên nghiệp, am hiểu văn hóa, và cam kết Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện chính sách, hỗ trợ phát triển hài hòa, bền vững giữa báo chí và công nghiệp văn hóa.

Các đại biểu thực hiện nghi thức cắt băng khai mạc Triển lãm ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc".
Bên lề diễn đàn, hai triển lãm quy mô lớn đã được tổ chức: “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì và “Văn hóa và Công nghiệp văn hóa TP Hải Phòng” do Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch Hải Phòng thực hiện. Hàng trăm bức ảnh, video, tư liệu quý đã được giới thiệu, phản ánh đời sống văn hóa, tinh thần và khát vọng hạnh phúc của nhân dân Việt Nam.
Theo Ban tổ chức, toàn bộ tư liệu sau triển lãm sẽ được trao tặng lại cho TP Hải Phòng phục vụ công tác giáo dục và tuyên truyền văn hóa tại địa phương.
Diễn đàn đã khẳng định vai trò không thể thiếu của báo chí trong tiến trình xây dựng nền công nghiệp văn hóa hiện đại, đậm bản sắc. Khi báo chí đồng hành cùng văn hóa, đó không chỉ là mối quan hệ tuyên truyền đơn thuần, mà là sự hợp lực để hình thành sức mạnh mềm quốc gia trong thời đại toàn cầu hóa.