Khơi dậy niềm tự hào hàng Việt, nền kinh tế tự cường

Ngày nay, trong mỗi gian bếp, cửa hàng hay siêu thị, hàng Việt đã trở thành lựa chọn quen thuộc của nhiều gia đình. Từ chai nước mắm, gói mì, chiếc áo, đôi giày… đều mang thương hiệu Việt, chất lượng ngày càng tốt, mẫu mã ngày càng đẹp. Những sản phẩm mang thương hiệu Việt đã thật sự đi vào đời sống, giúp người tiêu dùng thêm tin tưởng, tự hào và yêu hơn sản phẩm do chính người Việt làm ra. Đó cũng là cách mỗi người góp phần nuôi dưỡng nền kinh tế tự lực, tự cường của đất nước.

Chuyển biến trong nhận thức và hành vi tiêu dùng

Trước đây, trong tâm trí nhiều người Việt, hàng ngoại là biểu tượng của chất lượng, đẳng cấp và niềm kiêu hãnh. Còn hàng Việt dù rẻ hơn, tiện hơn nhưng vẫn thường bị gắn mác “chưa bền”, “chưa đẹp”, “chưa đáng tin”. Đi dọc các khu chợ hay trung tâm thương mại lớn, từ chiếc áo sơ mi, lọ mỹ phẩm, đến gói bánh kẹo hay chai nước rửa chén, phần lớn người mua đều có xu hướng chọn hàng nhập, đặc biệt là hàng Thái, Hàn, Nhật… Trong khi đó, hàng Trung Quốc giá rẻ tràn ngập khắp nơi, khiến hàng Việt càng khó chen chân trên chính sân nhà của mình.

Thế nhưng, chỉ hơn một thập kỷ sau, diện mạo thị trường đã thay đổi một cách đáng kinh ngạc. Người Việt hôm nay đang nhìn hàng Việt bằng một con mắt khác, cởi mở hơn, tin tưởng hơn và tự hào hơn. Từ những vật dụng nhỏ bé như chiếc bàn chải đánh răng, gói mì, đôi dép… đến những sản phẩm lớn hơn như xe máy, đồ điện tử, hàng Việt đang hiện diện trong đời sống hàng ngày một cách tự nhiên.

Theo báo cáo của Cục Thống kê về hoạt động thương mại và dịch vụ chín tháng năm 2025 cho thấy nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ trong nước tăng cao, đặc biệt vào các dịp lễ lớn, cùng với sự gia tăng mạnh mẽ của khách quốc tế. Nhờ đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng toàn xã hội tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước. Những con số tăng trưởng này phản ánh không chỉ sức mua nội địa hồi phục mạnh mẽ sau dịch, mà còn cho thấy niềm tin của người dân đối với sản phẩm Việt ngày càng được củng cố.

Thẳng thắn nhìn nhận thì sự thay đổi này đến từ cả hai phía là người tiêu dùng và doanh nghiệp. Một bộ phận người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ đã không còn quá chuộng thương hiệu ngoại như trước. Họ quan tâm nhiều hơn đến nguồn gốc sản phẩm, câu chuyện phía sau thương hiệu và giá trị mà doanh nghiệp mang lại. Họ chọn mua Coolmate vì phong cách tối giản, thân thiện môi trường; Cỏ Mềm vì nguyên liệu thuần Việt; Canifa vì sự đồng hành cùng cộng đồng; hay Biti’s Hunter vì niềm tự hào “người Việt làm nên thương hiệu Việt”. Những cái tên ấy đang dần khẳng định vị thế mới của hàng Việt: hiện đại, sáng tạo và đầy bản sắc.

Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp trong nước cũng đã thay đổi tư duy mạnh mẽ. Nếu trước đây, họ chỉ tập trung vào sản xuất và bán hàng, thì nay, nhiều thương hiệu đã chủ động đầu tư vào công nghệ, thiết kế và trải nghiệm khách hàng. Các chiến dịch truyền thông cũng trở nên gần gũi hơn, nói ngôn ngữ của người trẻ, chạm vào cảm xúc và lòng tự hào dân tộc. Sự đồng hành giữa doanh nghiệp – người tiêu dùng – nhà quản lý đã tạo nên một “hệ sinh thái yêu hàng Việt” ngày càng lan tỏa mạnh mẽ.

Người tiêu dùng Việt ngày càng thông minh và khó tính

Nếu như trước đây, lòng yêu hàng Việt chủ yếu được khơi dậy bằng tinh thần tự tôn dân tộc, thì nay, niềm tin ấy được xây dựng trên cơ sở rất thực tế gồm: chất lượng, trải nghiệm và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Người tiêu dùng Việt ngày nay không dễ bị thuyết phục bằng khẩu hiệu, mà bằng giá trị thực, họ sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho một sản phẩm đáng tin cậy, minh bạch nguồn gốc, thân thiện môi trường và thể hiện bản sắc Việt Nam hiện đại.

Tuy nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp Việt phải đối diện với những thách thức mới ngay trên “sân nhà” của mình. Không phải mọi doanh nghiệp đều đủ nhanh nhạy để bắt kịp xu thế tiêu dùng thông minh. Một bộ phận vẫn dừng lại ở tư duy sản xuất cũ, ít đầu tư cho đổi mới sáng tạo, thiết kế, truyền thông hay dịch vụ hậu mãi. Bao bì sơ sài, thông tin thiếu minh bạch, quy trình kiểm định chưa nghiêm… vẫn khiến không ít người tiêu dùng dè dặt khi lựa chọn hàng nội.

Ông Phạm ngọc Huấn Giám đốc Công ty CP Dịch vụ thương mại BHH cho rằng: Trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ, vấn nạn hàng giả, hàng nhái đội lốt ‘Made in Vietnam’ không chỉ khiến doanh nghiệp chân chính gặp khó, mà còn làm xói mòn lòng tin của người tiêu dùng.

Đồng quan điểm, ông Đinh Công Thành, Chủ cơ sở sản xuất nấm Công Thành cho rằng, để tồn tại, nhiều doanh nghiệp và ngay cả cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ cũng buộc phải thay đổi toàn diện tư duy kinh doanh, từ thiết kế sản phẩm, cải tiến bao bì, nâng cao chất lượng, đến việc ứng dụng thương mại điện tử, truyền thông số và chăm sóc khách hàng hậu mãi. Các nền tảng như Shopee, Lazada, TikTok Shop hay KOLs, livestream… giờ đây không chỉ là kênh bán hàng, mà là cầu nối cảm xúc giữa thương hiệu và người tiêu dùng.

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, giá trị khác biệt của doanh nghiệp không còn nằm ở “ai rẻ hơn” mà ở “ai đáng tin hơn”. Cách doanh nghiệp bảo vệ và chăm sóc khách hàng trở thành thước đo năng lực cạnh tranh bền vững. Nắm bắt điều này, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công Thương) đã xây dựng Bộ tiêu chí “Doanh nghiệp vì người tiêu dùng” trong lĩnh vực thương mại điện tử, nhằm đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật, thái độ ứng xử và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Đây không chỉ là bộ công cụ kỹ thuật, mà còn là “tấm gương đạo đức” phản chiếu uy tín thương hiệu Việt trong thời đại số.

Các cơ quan chức năng cũng đang nỗ lực “vá” những lỗ hổng pháp lý để bảo vệ người tiêu dùng trên không gian mạng. Song, bảo vệ tốt nhất vẫn là ý thức chủ động của người dân khi lựa chọn sản phẩm từ nguồn uy tín, yêu cầu hóa đơn, chứng từ, lưu giữ thông tin để đảm bảo quyền lợi khi phát sinh tranh chấp.

Ở chiều ngược lại, doanh nghiệp cần coi việc bảo vệ người tiêu dùng không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà là trách nhiệm đạo đức và chiến lược thương hiệu. Thực hiện nghiêm túc Bộ tiêu chí “Doanh nghiệp vì người tiêu dùng” chính là cách để doanh nghiệp củng cố niềm tin, tạo dựng hình ảnh bền vững và chiếm lĩnh lòng trung thành của khách hàng Việt.

Không thể phủ nhận rằng, thị trường nội địa vừa là “phao cứu sinh” trong biến động toàn cầu, vừa là “tấm gương khắt khe” phản chiếu năng lực thật của doanh nghiệp Việt. Chinh phục người tiêu dùng trong nước không chỉ là mục tiêu thương mại, mà còn là hành trình xây dựng niềm tin và khẳng định bản sắc quốc gia.

Thu Tuyến/VOV.VN