Khóa toàn bộ tài khoản ngân hàng chưa xác thực sinh trắc học sau tháng 9/2025

Ứng dụng xác thực sinh trắc học là công nghệ hạn chế tối đa khả năng làm giả với tính năng bảo mật cao nhất hiện nay. Ảnh: Hà Anh/Mekong ASEAN

Chiều 2/6, tại TP HCM, Ngân hàng Nhà nước tổ chức họp báo về "Ngày không tiền mặt 2025", đánh dấu 5 năm triển khai đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2021 - 2025.

Tại sự kiện, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, thanh toán không tiền mặt hiện không chỉ là phương tiện giao dịch mà đã trở thành một phần cốt lõi trong quá trình chuyển đổi số quốc gia. Hạ tầng thanh toán liên tục được hoàn thiện, trong đó có các hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, chuyển mạch tài chính, bù trừ điện tử, và mở rộng thanh toán bán lẻ xuyên biên giới tới các nước láng giềng.

Theo Ngân hàng Nhà nước, giá trị thanh toán không dùng tiền mặt trong năm 2024 đạt trên 295,2 triệu tỷ đồng, gấp gần 26 lần GDP của Việt Nam. Cùng thời điểm này Việt Nam đã có tỷ lệ người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản tại ngân hàng đạt 86,97%.

Số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước cũng cho thấy, tính đến hết quý 1/2025, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 44,43% về số lượng. Trong đó, thanh toán qua kênh Internet tăng 40,41%, qua kênh điện thoại di động tăng 39,82%, qua phương thức QR code tăng 81,64%.

Tài khoản Mobile Money của ba nhà mạng viễn thông VNPT, Viettel, Mobifone cũng tăng mạnh, lên đến 10,4 triệu tài khoản, trong đó hơn 72% tài khoản viễn thông thanh toán ở các khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo.

Đại diện NHNN cho biết, một trong những thay đổi lớn trong thời gian qua là việc xác thực sinh trắc học với tài khoản ngân hàng. Trước đó, Việt Nam có khoảng 200 triệu tài khoản ngân hàng. Sau khi đối chiếu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, chỉ còn khoảng 113 triệu tài khoản cá nhân và hơn 711.000 tài khoản tổ chức được xác thực hợp lệ. Gần 86 triệu tài khoản còn lại có thể là tài khoản không hoạt động, gian lận hoặc không đủ điều kiện xác thực. Dự kiến, toàn bộ các tài khoản chưa xác thực sẽ bị đóng vào tháng 9/2025 để ngăn chặn rủi ro lừa đảo.

Theo ông Tuấn, việc khuyến khích mở tài khoản ngân hàng trong 7 năm qua đã giúp mở rộng tài chính toàn diện, nhưng cũng phát sinh các vấn đề về quản lý và gian lận. Do đó, yêu cầu xác thực sinh trắc học là cần thiết để siết chặt quản lý, đặc biệt trong bối cảnh tội phạm công nghệ gia tăng.

Có thể nói những tài khoản không được đối chiếu thông tin sinh trắc học nhiều khả năng là tài khoản không còn hoạt động, bị bỏ quên hoặc được lập ra với mục đích gian lận. Hiện các tài khoản này không thể hợp thức hóa. Ngành ngân hàng đang thực hiện một cuộc "làm sạch" hệ thống, và dự kiến đến tháng 9 tới, toàn bộ tài khoản chưa xác thực sinh trắc học sẽ bị đóng nhằm ngăn chặn nguy cơ bị tội phạm lợi dụng để lừa đảo.

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước)

Tại buổi họp báo, ông Tuấn cũng thông tin về một thay đổi đáng chú ý khác là từ 1/7/2025, ví điện tử sẽ được công nhận là phương tiện thanh toán chính thức, tương đương tài khoản ngân hàng, thẻ hay tiền mặt. Quy định mới cho phép chuyển tiền linh hoạt giữa các ví, tài khoản ngân hàng và ngược lại mà không bắt buộc phải thông qua liên kết tài khoản. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các ví điện tử, đặc biệt trong việc tiếp cận người dân ở vùng sâu, vùng xa.

Ngoài ra, việc sửa đổi Thông tư 40/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước quy định ví điện tử cần thu thập thông tin sinh trắc học - dự kiến có hiệu lực từ 1/9/2025 sẽ tiếp tục tạo hành lang pháp lý cho sự phát triển của ví điện tử, đồng thời siết chặt kiểm soát để ngăn chặn tình trạng ví điện tử bị lợi dụng cho hoạt động lừa đảo, tín dụng đen, đánh bạc...

Thu Trang