Kho vũ khí hạt nhân toàn cầu 'phình to': Thế giới tiến gần hơn tới ngưỡng nguy hiểm

Một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Minuteman III của Mỹ được phóng trong một cuộc thử nghiệm tại Căn cứ Không gian Vandenberg ở California vào ngày 21/5. Ảnh: Newsweek.

Thế giới đang chứng kiến sự gia tăng nhẹ số lượng đầu đạn hạt nhân sẵn sàng chiến đấu, với con số mới nhất vượt qua 9.600 đầu đạn, theo một ước tính được công bố bởi Trung tâm Nghiên cứu Giải trừ Vũ khí Hạt nhân (RECNA) thuộc Đại học Nagasaki, Nhật Bản. Nga, Mỹ và Trung Quốc tiếp tục là ba cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới.

Đáng chú ý, thành phố Nagasaki – nơi hứng chịu quả bom nguyên tử thứ hai sau Hiroshima vào ngày 9/8/1945 – chính là quê hương của trung tâm nghiên cứu trên. Vụ ném bom này đã thúc đẩy Nhật Bản đầu hàng, chính thức kết thúc Thế chiến II. Năm nay đánh dấu 80 năm kể từ khi vũ khí hạt nhân lần đầu tiên được sử dụng trong chiến tranh.

Bức ảnh cho thấy cột khói gây ra từ vụ nổ bom nguyên tử tại Nagasaki, Nhật Bản vào ngày 9/8/1945. Ảnh: Getty.

Số lượng đầu đạn hạt nhân tăng trở lại, Trung Quốc tăng mạnh nhất

Theo báo cáo mới nhất công bố ngày 5/6, số lượng đầu đạn hạt nhân có thể triển khai ngay hoặc trong thời gian ngắn đã tăng thêm 32 đơn vị so với năm trước, nâng tổng số lên 9.615 đầu đạn.

Cụ thể: Nga hiện sở hữu 4.310 đầu đạn, giảm 0,8% so với năm 2018. Mỹ có 3.700 đầu đạn, giảm 2,6%. Trung Quốc tăng mạnh tới 150%, nâng số lượng từ 240 lên 600 đầu đạn.

Với mức tăng thêm 360 đầu đạn chỉ trong vài năm, Trung Quốc hiện là quốc gia có tốc độ mở rộng kho hạt nhân nhanh nhất. Chủ tịch Tập Cận Bình được cho là đã ra lệnh đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa lực lượng hạt nhân, ngay cả khi Bắc Kinh kêu gọi Nga và Mỹ giải trừ vũ khí.

Triều Tiên tăng số đầu đạn gấp hơn ba lần

Trong khi đó, Triều Tiên – quốc gia từng thử nghiệm vũ khí hạt nhân từ năm 2006 đến 2017 – ghi nhận mức tăng tới 233%, nâng số đầu đạn lên khoảng 50 đơn vị. Dù đây vẫn là kho hạt nhân nhỏ nhất thế giới, tốc độ tăng trưởng khiến giới quan sát đặc biệt quan tâm.

Ngoài ra, các quốc gia khác như Pháp, Anh, Israel, Ấn Độ và Pakistan – trong đó nhiều nước là đồng minh của Mỹ – cũng được xác nhận hoặc được cho là đang sở hữu vũ khí hạt nhân.

Tính tổng thể, tổng số đầu đạn hạt nhân trên toàn thế giới (bao gồm cả các đầu đạn đã "nghỉ hưu" hoặc chờ tháo dỡ) hiện vào khoảng 12.340 đơn vị.

Số lượng các đầu đạn hạt nhân có thể triển khai của các nước. Ảnh: RECNA.

Chuyên gia và quan chức nói gì?

RECNA nhấn mạnh: “Mỹ và Nga hiện chiếm hơn 80% tổng số đầu đạn hạt nhân đang hoạt động, và vì thế gánh trách nhiệm đặc biệt trong vấn đề giải trừ hạt nhân. Tuy nhiên, tỷ lệ đầu đạn thuộc về bảy quốc gia còn lại cũng đã tăng từ 12% năm 2018 lên 17% năm 2025”.

Tướng Anthony J. Cotton, Chỉ huy Bộ Tư lệnh Chiến lược Mỹ, cho biết trong phiên điều trần trước Thượng viện ngày 26/3: “Để răn đe hiệu quả, chúng ta cần duy trì hệ thống răn đe ba mũi (bộ ba hạt nhân) hiện có và gấp rút hoàn tất quá trình hiện đại hóa toàn bộ hệ thống, bao gồm cả các hệ thống chỉ huy – kiểm soát hạt nhân trọng yếu”.

Đại tá Ngô Khiêm, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc, phát biểu ngày 27/2: “Chi tiêu quốc phòng của Mỹ đã đứng đầu thế giới nhiều năm liên tiếp và hiện cao hơn tổng chi của tám nước tiếp theo cộng lại. Điều này khiến cộng đồng quốc tế lo ngại. Mỹ nên thể hiện khẩu hiệu ‘Nước Mỹ trên hết’ bằng cách đi đầu trong việc cắt giảm kho hạt nhân và chi tiêu quân sự”.

Mặc dù nhiều quốc gia công khai cam kết giải trừ vũ khí hạt nhân, tình hình thực tế lại đang đi theo hướng ngược lại. Xung đột tại Ukraine, căng thẳng tại bán đảo Triều Tiên và sự cạnh tranh giữa các cường quốc như Mỹ–Nga–Trung khiến tất cả các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân tiếp tục đầu tư hiện đại hóa kho vũ khí của mình.

Huyền Chi