Khi ngân hàng 'chi đậm' cho nhân sự số

Nỗ lực lấp đầy khoảng trống nhân sự số

Dữ liệu tổng hợp từ báo cáo tài chính quí 2-2025 của 28 ngân hàng thương mại cho thấy chi phí nhân sự trung bình của các nhóm ngân hàng giai đoạn 6 tháng đầu năm 2025 tiếp tục tăng mạnh so với cùng giai đoạn năm trước, trong khi lực lượng lao động tại nhiều nhóm ngân hàng lại điều chỉnh theo hướng tinh gọn.

Số lượng phòng giao dịch vật lý giảm dần khi làn sóng số hóa diễn ra mạnh mẽ trong ngành ngân hàng. Ảnh minh họa: TL

Về quy mô nhân sự, LPBank cắt giảm nhiều nhất, với gần 2.000 nhân sự. Kết tiếp là Sacombank với 1.158 nhân sự, VIB với 1.186 nhân sự, ACB với 607 nhân sự, ABBank với 469 nhân sự.

Về chi phí nhân sự, nhóm ngân hàng có vốn Nhà nước chi phối vẫn dẫn đầu, với chi phí nhân sự bình quân ở mức 6.898 tỉ đồng/đơn vị trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng gần 11% so với cùng giai đoạn năm 2024.

Nhóm ngân hàng bán lẻ cũng tích cực gia tăng đãi ngộ để giữ chân nhân sự chiến lược, với mức chi trung bình 3.153 tỉ đồng/đơn vị, tăng gần 12,6%. Đáng chú ý, mức chi này đạt được trong bối cảnh số lượng nhân sự tại nhiều đơn vị giảm.

Nhóm ngân hàng thiên về cho vay doanh nghiệp ghi nhận chi phí nhân sự bình quân ở mức 2.150 tỉ đồng/đơn vị, tăng gần 5,3%. Mức tăng này thấp hơn hai nhóm trước, nhưng có sự cải thiện trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp gia tăng nhu cầu vay vốn, đòi hỏi ngân hàng phải giữ chân đội ngũ nhân sự có kỹ năng phân tích và quản lý quan hệ khách hàng doanh nghiệp.

Điều này, theo ông Lê Hoài Ân - chuyên gia đào tạo và tư vấn hoạt động ngân hàng, là dấu hiệu cho thấy các đơn vị đang đầu tư chiến lược vào nhân lực chất lượng cao, nhằm tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn trong bối cảnh hoạt động số hóa và ứng dụng công nghệ diễn ra mạnh mẽ.

Chẳng hạn, MB ghi nhận chi phí nhân sự ở mức 5.587 tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng 21% và là minh chứng rõ nét cho ưu tiên đầu tư vào đội ngũ phục vụ mảng tín dụng doanh nghiệp và chuyển đổi số.

Vietcombank ghi nhận chi phí nhân sự ở mức 6.507 tỉ đồng trong nửa đầu năm 2025, tăng 10,8% so với cùng kỳ năm trước. Qua đó, duy trì lợi thế về hiệu quả nhân sự nhờ mô hình tinh gọn và tập trung vào nâng cao chất lượng nhân sự.

TPBank ghi nhận tổng chi phí nhân sự ở mức đạt 2.159 tỉ đồng - tăng 18,7%, với định hướng đầu tư vào nhân sự mảng bán hàng và công nghệ, phục vụ chiến lược chuyển đổi số.

“Nhóm bán lẻ đang chủ động nâng đãi ngộ để thu hút nhân lực trẻ và chất lượng, tạo sức bật cạnh tranh với cả nhóm quốc doanh lẫn nhóm doanh nghiệp”, ông Ân nhận xét.

Từ góc nhìn người trong cuộc, ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc, Trung tâm kỹ thuật và khoa học dữ liệu của Vietcombank, cho biết khâu thẩm định hồ sơ cho vay - vốn tốn nhiều thời gian và khiến nhiều bộ phận, phòng, ban phải “đau đầu”, vì quá nhiều thủ tục – thì nay đã “dễ thở” nhờ việc ứng dụng công nghệ, để thay thế con người trong khâu kiểm tra giấy tờ và thẩm định hồ sơ. Thậm chí, còn dần giúp ngân hàng nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Còn bà Ngô Thị Ngọc Lan, Giám đốc, Navigos Search miền Bắc, cho biết các ngân hàng đã đầu tư hàng ngàn tỉ đồng vào hệ thống công nghệ để giúp tối ưu hóa các hoạt động nội bộ và trải nghiệm khách hàng.

“Công nghệ hay trí tuệ nhân tạo (AI) chưa thay thế được hoàn toàn con người trong ngành ngân hàng, nhưng đã đảm nhiệm được rất nhiều tác nghiệp của con người, dẫn đến nguồn lực để hoàn thành khối lượng công việc tương tự cần ít hơn, đặc biệt các nghiệp vụ mang tính vận hành hoặc khối hỗ trợ”, bà Lan phân tích.

Làm gì để giải bài toán nhân sự số trong dài hạn?

Thực tế, bên cạnh việc cắt giảm nhân sự ở những bộ phận hoạt động thiếu hiệu quả, các ngân hàng vẫn không ngừng tìm kiếm nhân sự có chuyên môn và trình độ công nghệ phù hợp. Lướt qua một số trang tuyển dụng, có thể dễ dàng tìm được tin tức tuyển dụng các vị trí như: chuyên viên phát triển phần mềm fullstack, chuyên viên quản trị phát triển vận hành hệ thống, Scrum coach, Java developer, Senior backend engineer (kỹ sư cao cấp backend)… đến từ các ngân hàng.

Ngoài ra, các ngân hàng cũng bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến những rủi ro mới phát sinh như: rủi ro công nghệ, rủi ro thông tin… và coi đây là những vị trí then chốt, cần đầu tư bài bản về nhân sự và hệ thống.

Công nghệ giúp ngân hàng dễ dàng định danh và phân loại khách hàng. Ảnh minh họa: TL

Tại tọa đàm “Phát triển nguồn nhân lực trong thời đại AI” diễn ngày 8-10, TS. Phan Thanh Đức, Trưởng khoa công nghệ thông tin và kinh tế số thuộc Học viện Ngân hàng, cho biết thị trường lao động Việt Nam đang thiếu hút nhân sự chuyên về công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), do nhu cầu về nhân sự với nhóm này dự kiến tăng 74% giai đoạn 2025-2030, tập trung vào các mảng: khoa học dữ liệu, kỹ sư vận hành AI, bảo mật - an ninh mạng, chuyên gia có kinh nghiệm triển khai thực chiến.

“Trong ngành ngân hàng, nhân lực AI ngày càng giữ vai trò trọng yếu ở các vị trí như quản trị dữ liệu, mô hình rủi ro, gian lận, khách hàng số và tuân thủ. Những vị trí chuyên môn cao, từ kỹ sư dữ liệu, nhà khoa học dữ liệu, chuyên gia học máy (ML/DL), tới chuyên gia GenAI/NLP phục vụ tổng đài thông minh, tóm tắt hồ sơ tín dụng, hay trích xuất chứng từ đang được các ngân hàng ráo riết tìm kiếm”, ông Đức nói.

Trước viễn cảnh trên, Agribank - một ngân hàng hữu mạng lưới và quy mô nhân sự lớn, phục vụ chủ yếu khu vực nông thôn - đã dành nguồn lực lớn cho công nghệ, hướng tới lan tỏa văn hóa số trong toàn hệ thống và xây dựng chính sách lương riêng cho đội ngũ nhân sự công nghệ thông tin.

Tương tự, Vietcombank hướng tới phát triển chiến lược nhân sự bài bản qua việc hợp tác với các tổ chức tư vấn quốc tế như BCG và KPMG, để xây dựng khung năng lực, hoàn thiện mô hình quản trị và quy trình vận hành tinh gọn, hiệu quả. Ngân hàng cũng triển khai chính sách lương thưởng minh bạch, phúc lợi toàn diện.

Với VietinBank, bên cạnh việc phát triển kỹ năng về AI cho nhân sự hiện có, đơn vị cũng thể hiện sự “cởi mở” khi tìm kiếm ứng viên cho các mảng công nghệ, không chỉ ưu tiên nhân sự có kinh nghiệm và trải nghiệm, mà còn tạo cơ hội cho những nhân sự trẻ có kiến thức nền tảng vững chắc.

Nhưng để giải bài toán nhân sự số trong dài hạn, các chuyên gia cho rằng các đơn vị tham gia thị trường lao động như trường đại học, cơ sở đào tạo, ngân hàng không thể phát triển nguồn nhân lực đơn lẻ. Theo đó, cơ sở đào tạo có thể tham vấn ngân hàng để đổi mới chương trình giảng dạy, tăng hàm lượng kiến thức công nghệ số, cập nhật các học phần về phân tích dữ liệu, fintech, AI tài chính và an ninh mạng. Ngược lại, ngân hàng có thể mở rộng hợp tác với cơ sở đào tạo qua nhiều hình thức, gồm: đồng tài trợ xây dựng chương trình đào tạo, cử chuyên gia ngân hàng tham gia giảng dạy… qua đó nâng cao năng lực số cho đội ngũ giảng viên và chuyển đổi số trong hoạt động giảng dạy.

“Mỗi ngân hàng cần có chiến lược phát triển nguồn nhân lực số như một phần không tách rời của chiến lược kinh doanh. Chiến lược này gồm dự báo nhu cầu nhân sự tương lai (về số lượng và kỹ năng), kế hoạch đào tạo, tuyển dụng phù hợp và lộ trình tái bố trí lao động theo hướng số hóa”, TS Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường đào tạo cán bộ Agribank nói.

Vân Phong