Khi nào dòng vốn ngoại sẽ dồi dào trở lại?

Vì sao dòng vốn ngoại vẫn “án binh bất động”

Thứ nhất, lãi suất tại Mỹ vẫn ở mức cao. Dù Fed đã giảm lãi suất thêm 0,25-0,5 điểm phần trăm trong cuộc họp ngày 29/10/2025 - lần thứ 2 trong năm - đưa mức lãi suất quỹ liên bang về khoảng 3,7%-4%, song mức này vẫn hấp dẫn hơn so với nhiều nền kinh tế mới nổi, trong đó có Việt Nam. Chênh lệch lãi suất VND-USD thu hẹp khiến các nhà đầu tư ngoại duy trì tâm lý phòng thủ, ưu tiên giữ vốn tại Mỹ để hưởng lợi từ lợi suất trái phiếu kho bạc ổn định. Do đó, dòng vốn toàn cầu chưa có dấu hiệu dịch chuyển mạnh khỏi Mỹ.

Thứ hai, hiện tượng chốt lời và cơ cấu danh mục diễn ra mạnh sau giai đoạn VN-Index tăng nhanh lên vùng 1.600-1.700 điểm trong quý III/2025. Các quỹ ngoại đã thực hiện bán ròng hơn 12.000 tỷ đồng kể từ sau thông tin nâng hạng, tập trung vào nhóm cổ phiếu blue-chip như ngân hàng, bất động sản và chứng khoán. Đây là bước đi hợp lý nhằm tái cơ cấu danh mục, chuẩn bị cho giai đoạn chuyển đổi chỉ số khi nâng hạng chính thức có hiệu lực.

Thứ ba, quyết định nâng hạng mới chỉ là “chấp thuận sơ bộ”. Hiệu lực thực tế sẽ bắt đầu từ 21/9/2026 và được FTSE review vào tháng 3/2026. Các quỹ đầu tư lớn, đặc biệt là quỹ thụ động, sẽ chỉ giải ngân mạnh sau khi nâng hạng được xác nhận. Chính vì vậy, thị trường hiện đang trong giai đoạn chuyển tiếp và việc bán ròng chỉ mang tính tạm thời.

Theo TS. Hồ Quốc Tuấn, giảng viên cao cấp Đại học Bristol (Anh), các quỹ thụ động như FTSE Emerging Market All Cap có thể phân bổ dòng vốn chiếm 0,3-0,5% danh mục, tương đương 300-500 triệu USD, gần như chắc chắn sẽ đầu tư vào Việt Nam sau khi thị trường chính thức được nâng hạng. Trong khi đó, các quỹ chủ động có thể đầu tư quy mô lớn hơn, từ 1-7 tỷ USD, thậm chí tới 10 tỷ USD, tùy thuộc vào đánh giá về tăng trưởng, thanh khoản và chất lượng quản trị doanh nghiệp Việt Nam.

Cho rằng, xu hướng dịch chuyển dòng vốn toàn cầu cạnh tranh khốc liệt, ông Lê Quang Chung cho rằng, dòng vốn toàn cầu năm 2025 đang có sự phân hóa rõ rệt. Dù bất ổn địa chính trị và lãi suất cao kéo dài khiến tổng đầu tư vào tài sản rủi ro giảm nhẹ, song các kênh đầu tư mới vẫn hút vốn nhờ tính thanh khoản cao. Các báo cáo cho thấy tài sản số và công nghệ chiếm gần 14% tổng đầu tư toàn cầu giai đoạn 2024-2025, phản ánh xu hướng chuyển dịch khỏi tài sản truyền thống.

Đáng chú ý, Mỹ vẫn là “trọng tâm hấp dẫn”, thu hút khoảng 60% dòng vốn thụ động toàn cầu nhờ sức mạnh của nhóm Big Tech và lợi suất trái phiếu cao. Trong khi đó, châu Âu nổi lên nhờ chính sách EU Green Deal, thúc đẩy các quỹ đầu tư xanh. Tại châu Á, Ấn Độ và Indonesia thu hút mạnh vốn quốc tế nhờ tốc độ tăng trưởng GDP khá cao, trong khi Việt Nam mới chiếm tỷ lệ nhỏ, khoảng 0,3-0,6% trong danh mục của các quỹ lớn.

TS. Hồ Quốc Tuấn phân tích thêm, sau khi Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất, dòng vốn toàn cầu sẽ dần rời khỏi các kênh thu nhập cố định tại Mỹ để tìm kiếm cơ hội tại các thị trường mới nổi - khu vực được dự báo có tăng trưởng cao hơn hẳn. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng dòng tiền di chuyển sang châu Á chưa hẳn đã vào cổ phiếu, mà có thể phân bổ tạm thời sang trái phiếu hoặc vàng. Dẫu vậy, về trung hạn, khi mặt bằng lãi suất giảm sâu hơn, dòng vốn này sẽ sớm quay lại kênh cổ phiếu tại các thị trường có nền tảng vĩ mô ổn định như Việt Nam.

Dòng vốn ngoại vào thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong giai đoạn “chuyển tiếp”

Triển vọng và lộ trình dòng vốn ngoại vào Việt Nam

Ông Lê Quang Chung dự báo, nền kinh tế Việt Nam đang ở vị thế hấp dẫn, với GDP dự báo tăng 8% năm 2025 (quy mô khoảng 510 tỷ USD) và có thể đạt 10% năm 2026. Trong ngắn hạn, dòng vốn ngoại nhiều khả năng sẽ ngừng bán ròng và quay lại mua ròng khi Fed nới lỏng tiền tệ và thông tin nâng hạng được củng cố. Tuy nhiên, giai đoạn cuối 2025 - đầu 2026, thị trường vẫn sẽ được dẫn dắt chủ yếu bởi dòng vốn nội, với thanh khoản 1-2 tỷ USD/phiên.

Từ năm 2026 trở đi, Việt Nam có thể đón “làn sóng vốn ngoại” mạnh mẽ, với quy mô 3-5 tỷ USD từ các quỹ FTSE và MSCI sau khi được nâng hạng chính thức, cùng với 1,5-2 tỷ USD mỗi phiên từ các quỹ chủ động. Theo dự báo của World Bank, tổng dòng vốn có thể đạt 5-7 tỷ USD, giúp VN-Index hướng tới 1.800-2.200 điểm.

TS. Hồ Quốc Tuấn thì cho rằng, yếu tố quan trọng nhất để hút vốn ngoại là duy trì ổn định vĩ mô và tỷ giá, đồng thời nâng cao niềm tin vào thị trường. Ông nhấn mạnh: “Dòng vốn ngoại sẽ vào, vấn đề chỉ là thời gian. Khi Việt Nam thể hiện sự ổn định và minh bạch, dòng tiền sẽ tìm đến”.

Ngoài ra, dòng tiền nội đóng vai trò then chốt trong giai đoạn hiện nay. Khi dòng vốn trong nước dồi dào và bền vững, đây sẽ là tín hiệu củng cố niềm tin cho nhà đầu tư nước ngoài. Theo TS. Hồ Quốc Tuấn, để đạt được điều đó, Chính phủ cần tiếp tục khuyến khích phát triển thị trường chứng khoán như một kênh đầu tư hấp dẫn và hiệu quả, song song với việc hoàn thiện khung pháp lý, mở rộng room ngoại, nâng cấp hệ thống giao dịch và triển khai các sản phẩm mới như T+0, hợp đồng quyền chọn, ETF nội, chứng quyền có bảo đảm…

Các chuyên gia cũng nhận định, dòng vốn ngoại vào thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong giai đoạn “chuyển tiếp”, khi yếu tố quốc tế, chính sách tiền tệ và lộ trình nâng hạng cùng tác động song song. Dù khối ngoại vẫn bán ròng ngắn hạn, xu hướng trung và dài hạn là thu hút mạnh mẽ hơn nhờ triển vọng tăng trưởng, định giá hấp dẫn và chính sách ổn định.

Định giá thị trường Việt Nam hiện ở mức P/E 14,9 lần, vẫn thấp hơn so với mức trung bình 16 lần của các thị trường mới nổi, cho thấy dư địa tăng trưởng còn lớn. Khi kinh tế duy trì đà tăng 8-10%, lợi nhuận doanh nghiệp cải thiện, tỷ giá ổn định và chính sách minh bạch hơn, Việt Nam có đầy đủ điều kiện để trở thành “ngôi sao mới nổi” của châu Á trong giai đoạn 2026-2027.

Trần Hương