Khi 'hạt giống đỏ' được ươm mầm từ trường học - Bài cuối: Tăng cường giám sát công tác tạo nguồn đảng viên trong trường học
Trước thực tế công tác phát triển Đảng trong học sinh, sinh viên (HSSV) thời gian qua, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức các diễn đàn, cũng như có những khảo sát bài bản, khoa học để tìm ra các giải pháp phù hợp với thực tiễn. Cùng đó, theo các chuyên gia, rất cần một giải pháp tổng thể để việc phát triển đảng trong trường phổ thông đảm bảo chất - lượng cùng song hành.
Sớm tổng kết để rút kinh nghiệm thực tiễn
Như đã phân tích ở các bài viết trước, công tác phát triển Đảng trong HSSV nói chung, và học sinh phổ thông nói riêng hiện đang gặp cả khó khăn và thách thức. Những thách thức đã được chỉ ra đến từ nhận thức, mối quan tâm và trách nhiệm của học sinh về việc phấn đấu đứng trong tổ chức Đảng. Đồng thời thực tế cũng đã cho thấy những khó khăn đến từ nguồn lực, từ sự vướng của cơ chế chính sách. Theo đó, vấn đề đặt ra lúc này là cần có sự rà soát tổng thể về công tác phát triển Đảng trong HSSV để rút kinh nghiệm từ thực tiễn.
Kết nạp Đảng cho học sinh Trường THPT Việt Đức (Hà Nội) năm học 2024 – 2025. Ảnh: NTCC
ThS Hồ Hồng Nguyên - nguyên Trưởng ban Thanh niên trường học (cũ) - Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (hiện là Trưởng ban Công tác Hội quần chúng – UBTƯ MTTQ Việt Nam) chia sẻ, từ năm 2023, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội nghị toàn quốc và có một báo cáo tổng hợp từ tất cả các tỉnh, thành Đoàn về nâng cao chất lượng công tác phát triển Đảng trong HSSV. Cùng với đó, Trung ương Đoàn cũng đã làm một khảo sát bài bản, khoa học về nguyện vọng vào Đảng của học sinh, sinh viên trên phạm vi rộng để có một bức tranh tổng thể về vấn đề này. Theo đó, những khó khăn, thách thức đã được chỉ ra; những giải pháp trong công tác phát triển Đảng cho HSSV cũng đã được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh kiến nghị.
Ông Nguyễn Quang Dương - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương: Nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức Đoàn trong nhà trường
Cần phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc tuyên truyền, vận động, tham gia xây dựng tổ chức cơ sở Đảng và đội ngũ đảng viên. Đặc biệt, tập trung củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong trường học nhằm tạo nguồn, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng. Hàng năm, chi bộ có kế hoạch chỉ đạo tổ chức đoàn thanh niên giới thiệu HSSV là đoàn viên ưu tú để chi bộ có kế hoạch bồi dưỡng, tạo nguồn phát triển đảng.
Đơn cử như đối với các bộ, ban, ngành Trung ương, Trung ương Đoàn đề nghị sớm tổng kết Chỉ thị 34-CT/TW, ngày 30/5/1998 của Bộ Chính trị khóa VIII về “Tăng cường công tác chính trị tư tưởng, củng cố tổ chức đảng, đoàn thể quần chúng và công tác phát triển đảng viên trong trường học”; sửa đổi Quy định số 97-QĐ/TW, ngày 22/3/2004 về “chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở trong các đơn vị sự nghiệp” để ban hành văn bản chỉ đạo mới phù hợp với tình hình và điều kiện mới hiện nay.
Cùng với đó là việc đề nghị nghiên cứu ban hành quy chế phối hợp giữa cấp ủy địa phương và các trường đại học, cao đẳng, THPT, trung tâm GDNN-GDTX trong việc tiếp tục bồi dưỡng, theo dõi, giúp đỡ và kết nạp quần chúng ưu tú là học sinh, sinh viên đã được học lớp cảm tình Đảng sớm được kết nạp vào Đảng. Nghiên cứu về độ tuổi kết nạp học sinh trong các trường THPT theo đặc thù riêng như đủ 18 tuổi tính theo năm thay vì đủ 18 tuổi tính theo tháng như quy định hiện nay. Tiếp tục rà soát thủ tục, hồ sơ kết nạp đảng viên và điều chỉnh theo hướng tinh gọn để giảm bớt thời gian dành cho công tác liên quan đến hồ sơ; nên nghiên cứu tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông thông tin giữa các đơn vị liên quan trong việc thẩm tra lý lịch và lấy ý kiến phản hồi của địa phương liên quan đến người xin vào Đảng.
Ngoài ra, để tăng cường sức trẻ cho Đảng ở khối doanh nghiệp, Trung ương Đoàn cũng đã đề nghị cần quan tâm bồi dưỡng, phát triển Đảng đối với cả đối tượng học sinh đang học tại các trường cao đẳng, trường trung cấp nghề theo chương trình 9+ (vừa học THPT vừa học nghề), qua đó tạo nguồn quần chúng để thực hiện việc kết nạp đảng tại khu vực doanh nghiệp.
Nâng “chất” trong phát triển đảng viên trẻ
Hiện nay, đội ngũ HSSV là nguồn lực dồi dào cho công tác phát triển đảng viên. Nhưng để tránh tình trạng kết nạp đảng viên trẻ chỉ vì chỉ tiêu, định mức, yêu cầu nâng “chất” trong phát triển Đảng là học sinh phổ thông cần được chú trọng hơn nữa.
Khảo sát về công tác phát triển Đảng trong HSSV do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Đời sống xã hội TPHCM thực hiện cho thấy, việc đa số HSSV không tìm kiếm sự hỗ trợ từ tổ chức Đoàn- Hội khi gặp khó khăn là vấn đề rất đáng quan tâm. Bởi Đoàn - Hội không phải nơi để giải quyết khó khăn cho HSSV, tuy nhiên Đoàn - Hội sẽ là nơi có thể giúp cho HSSV tìm các biện pháp đồng hành giải quyết những khó khăn mà họ đang gặp phải. Cùng đồng hành với HSSV chính là tôn chỉ, mục đích hoạt động của các tổ chức Đoàn thanh niên, Hội sinh viên. Như vậy, để nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng cho HSSV, nâng cao nhận thức gia nhập tổ chức Đảng, cần lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của những người trẻ.
Quá trình thực hiện bài viết này, ý kiến chuyên gia đều cho rằng phát triển đảng viên trong HSSV có ý nghĩa quan trọng, nhằm tăng cường sức trẻ cho Đảng, tạo nguồn cán bộ kế cận, bảo đảm sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa các thế hệ cán bộ, đảng viên. Cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo nhà trường, tổ chức đoàn thanh niên cần thường xuyên quan tâm công tác giáo dục, phát hiện, tạo nguồn phát triển đảng viên đối với HSSV ưu tú có nguyện vọng phấn đấu vào Đảng; tạo môi trường thuận lợi để HSSV học tập, giác ngộ lý tưởng, hình thành động cơ trong sáng, tích cực rèn luyện, phấn đấu vào Đảng.
Theo ThS Hồ Hồng Nguyên, vai trò của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tính dẫn dắt, định hướng và tạo môi trường rèn luyện cho HSSV để các bạn trẻ phấn đấu. Qua đó tổ chức Đoàn giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp. Nghị quyết về công tác thanh niên đã nêu rất rõ: trong số lượng Đảng viên được giới thiệu, 70% là từ Đoàn. Đây là những quan điểm rất rõ ràng về vai trò của Đoàn đối với công tác phát triển Đảng trong thanh niên.
Về chương trình phối hợp với Bộ GDĐT hàng năm, Ban Thanh niên trường học (cũ) của Trung ương Đoàn và Vụ Học sinh, sinh viên của Bộ GDĐT là 2 đơn vị đầu mối để triển khai các hoạt động phối hợp. Phương thức phối hợp là cứ 5 năm sẽ có một chương trình phối hợp giai đoạn, và hàng năm sẽ ký những kế hoạch cụ thể. Khi cấp trung ương đã ký kết, cấp tỉnh cũng sẽ triển khai tương tự như vậy. Hoạt động này đi vào nề nếp mấy chục năm nay.
“Chương trình phối hợp có nhiều nội dung. Trong đó, một mảng rất quan trọng là định hướng chính trị trong thanh niên và tạo môi trường rèn luyện để thanh niên có thể phấn đấu vào Đảng. Qua theo dõi chúng tôi thấy khi chuyển lên bậc đại học, không ít sinh viên năm nhất của các trường đại học được kết nạp. Các em này đã trải qua quá trình bồi dưỡng, theo dõi, chọn nguồn từ trường THPT lên” - bà Nguyên nói.
Thực tế phát triển Đảng cho thấy, khi lên bậc đại học bên cạnh rất nhiều yếu tố như sự tiên phong của đảng viên, đặc biệt là trong môi trường học thuật, thì việc phát triển lực lượng trẻ cho Đảng cũng là một yếu tố cũng phải cân nhắc về tầm quan trọng tương đương. Rất cần quan tâm đúng mức để chất và lượng đảng viên được kết nạp đạt được như mục tiêu và kỳ vọng.
Song để nâng chất phát triển Đảng trong HSSV, không nên chạy theo số lượng. Việc xác định tiêu chuẩn Đoàn viên ưu tú cần phù hợp với từng nhóm đối tượng ở khu vực thành thị, nông thôn; khối doanh nghiệp, đơn vị hành chính sự nghiệp… Để đảm bảo lượng và chất song hành trong quá trình phát triển đảng viên là học sinh, thực tế cũng đặt ra yêu cầu cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về công tác tạo nguồn phát triển đảng viên ở trường học, nhất là về việc thực hiện quy trình, thủ tục kết nạp đảng viên; kịp thời chấn chỉnh, khắc phục triệt để tình trạng kết nạp đảng viên chỉ chạy theo số lượng, mà xem nhẹ tiêu chuẩn, điều kiện. Đi kèm với đó là biểu dương, khen thưởng đối với cấp ủy, tổ chức đảng có thành tích cao trong công tác phát triển đảng viên là HSSV.
Ngay sau khi loạt bài “Khi “hạt giống đỏ” được ươm mầm từ trường học” được khởi đăng trên báo in, báo điện tử và các nền tảng mạng xã hội khác, Báo Đại đoàn kết đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp, trao đổi.
PGS.TS Phạm Tất Dong - nguyên Phó Trưởng Ban Khoa Giáo Trung ương: Không chạy theo số lượng
Kết nạp đảng viên mới là để đảng mạnh lên, nên việc yêu cầu tiêu chí về chất lượng mà không chạy theo số lượng các trường đang thực hiện tôi hoàn toàn ủng hộ. Cần đảm bảo “chất” trong phát triển đảng, không chạy theo số lượng, kiên quyết nói không với hình thức, tránh tình trạng kết nạp tràn lan. Đảng viên là HSSV phải thực sự là hình mẫu tiêu biểu trong học tập, đạo đức, lối sống, có khả năng dẫn dắt bạn bè. Các nhà trường lựa chọn, bồi dưỡng và kết nạp những học sinh xứng đáng, có sức hút, có sự lan tỏa. Các trường cũng cần có kế hoạch tăng cường giáo dục chính trị cho học sinh; thông qua công tác phát triển đảng, kết nạp đảng viên trong học sinh, khơi dậy khát vọng cống hiến trong thế hệ trẻ.
Nhiệm vụ của trường THPT không chỉ là dạy chữ mà quan trọng không kém là dạy người và giáo dục chính trị tư tưởng cho thế hệ trẻ. Xây dựng lực lượng đảng viên trẻ trong học sinh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là đảm bảo tính kế thừa trong Đảng, góp phần nâng cao sức chiến đấu của Đảng ta. Do đó, phải coi công tác phát triển đảng viên trong học sinh ở các trường THPT là một trong những nhiệm vụ quan trọng, để từ đó làm tốt nhất, có chất lượng nhất công tác kết nạp Đảng cho học sinh. Không chỉ trong trường phổ thông, lên đến đại học, cao đẳng cần tiếp tục có các hoạt động phong trào, chương trình đồng hành cùng thanh niên học tập, sáng tạo, lập thân, lập nghiệp, các sân chơi, hội thi, cuộc thi các cấp… Trong quá trình rèn luyện, Đoàn thanh niên các trường cần tiếp đồng hành, bồi dưỡng cho đoàn viên ưu tú có cơ hội cống hiến và trưởng thành.
Bà Bùi Thị An - nguyên Đại biểu Quốc hội KHÓA XIII: Hoan nghênh loạt bài của Báo Đại đoàn kết
Qua loạt bài của Báo Đại đoàn kết, có thể thấy công tác phát triển Đảng trong trường phổ thông những năm gần đây được chú trọng, góp phần bổ sung sức trẻ cho đảng. Tôi rất vui mừng và thấy rằng nhiều trường có cách làm hay, sáng tạo được Báo Đại đoàn kết phản ánh cần được tham khảo, nhân rộng ở các địa phương khác. Ngoài 2 yếu tố hạnh kiểm và học lực nổi bật, học sinh phải có tinh thần tự giác và tích cực tham gia công tác đoàn và các phong trào thanh niên xung kích, thể hiện tính tiên phong, gương mẫu.
Nhiều ý kiến đề xuất nên xem xét linh hoạt về thời gian kết nạp cho những học sinh ưu tú, xuất sắc trong các trường THPT, cụ thể là chỉ cần đến năm đủ 18 tuổi không tính tháng là phù hợp. Các trường cần phải bảo đảm các quy trình, quy định, không hạ thấp tiêu chuẩn để kết nạp những đảng viên trẻ chất lượng song cần linh động, tạo cơ hội cho các học sinh có điều kiện và mong muốn được tham gia.
Do thời gian ngắn nên để đảm bảo đủ thời gian cảm tình Đảng theo quy định, ngay khi học sinh vào lớp 10, nhà trường cần công khai và thông báo rộng rãi các tiêu chuẩn được kết nạp để các em học sinh tự xây dựng kế hoạch phấn đấu, rèn luyện bản thân, nỗ lực đạt được các tiêu chuẩn đề ra. Từng học kỳ cần chủ động rà soát nguồn, xây dựng quy hoạch, kế hoạch kết nạp đảng viên là học sinh, trong đó vai trò của giáo viên chủ nhiệm hết sức quan trọng trong việc chủ động phát hiện, theo dõi và chăm bồi, giúp đỡ các em rèn luyện và phát huy thành tích học tập, trau dồi chính trị, tư tưởng. Những đảng viên phụ trách, căn cứ vào tiêu chuẩn chung gồm hạnh kiểm, học lực và việc tích cực tham gia hoạt động Đoàn, Hội để hướng dẫn, giúp đỡ các em học sinh - những đoàn viên ưu tú trong rèn luyện và phấn đấu để được đứng vào hàng ngũ của Đảng.
Ông Vũ Trí Tuấn- Bí thư Đoàn Đại học Kinh tế Quốc dân: Số lượng tân sinh viên là đảng viên càng nhiều hơn
Hàng năm, các đơn vị phụ trách của Đại học (ĐH) Kinh tế Quốc dân đều có thống kê số lượng tân sinh viên là đảng viên. Tùy từng khóa có số lượng khác nhau. Xu hướng càng về sau, số lượng tân sinh viên là đảng viên càng nhiều hơn. Khóa 66 năm 2024 khoảng hơn 200 đồng chí.
Trường cũng tiếp nhận nhiều sinh viên được giới thiệu từ địa phương hoặc sinh viên tự báo cáo đã học lớp bồi dưỡng nhận thức về đảng. Đảng ủy giao Đoàn Thanh niên cùng chi bộ sinh viên theo dõi quá trình phấn đấu của các sinh viên này. Nếu đủ điều kiện theo quy định của Đảng ủy các trường ĐH, cao đẳng Hà Nội, các em được đưa vào đối tượng để phát triển đảng. Tuy nhiên, hàng năm số này không nhiều.
Đoàn Thanh niên ĐH Kinh tế Quốc dân luôn cố gắng tạo môi trường tốt nhất cho các sinh viên với môi trường giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức để sinh viên có thể phát triển Đảng. Trong đó, chú trọng nâng cao công tác giáo dục chính trị – tư tưởng, tổ chức các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng thường xuyên, gắn với các chuyên đề về tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng trong thời kỳ chuyển đổi số, hội nhập quốc tế. Đổi mới hình thức tuyên truyền như sử dụng mạng xã hội, diễn đàn trực tuyến, podcast, infographic... để tăng sức lan tỏa và hấp dẫn với sinh viên. Đồng thời gắn việc rèn luyện chính trị với các phong trào học tập, nghiên cứu khoa học, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Để phát hiện và bồi dưỡng nguồn phát triển Đảng từ sớm, cần xây dựng cơ chế phát hiện những đoàn viên ưu tú ngay từ năm thứ nhất thông qua các phong trào Đoàn – Hội, hoạt động tình nguyện, CLB học thuật, nghiên cứu khoa học. Gắn kết quả rèn luyện đoàn viên là điểm hoạt động đoàn với tiêu chí xét cảm tình đảng. Gắn công tác phát triển Đảng với phong trào thi đua toàn diện. Kết hợp phát triển Đảng với các phong trào “Sinh viên 5 tốt”, “Thanh niên làm theo lời Bác”, “Cán bộ Đoàn tiêu biểu”, “Sinh viên tiêu biểu”. Tạo điều kiện để sinh viên rèn luyện toàn diện: học tập tốt, đạo đức tốt, kỹ năng tốt, thể chất tốt và hội nhập tốt. Đây là cơ sở để đảm bảo chất lượng đảng viên sinh viên.
Tăng cường phối hợp giữa Đoàn Thanh niên – Hội Sinh viên – Chi bộ sinh viên. Trong đó, Đoàn Thanh niên cần chủ động giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Chi bộ, đồng thời thường xuyên trao đổi, phản hồi về quá trình rèn luyện của sinh viên. Có cơ chế phối hợp 3 bên (Chi ủy – Đoàn Thanh niên – Phòng Công tác chính trị và Quản lý sinh viên) để đánh giá khách quan, đa chiều trước khi xem xét kết nạp. Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác phát triển Đảng. Xây dựng hệ thống dữ liệu đoàn viên trên app Youth NEU giúp theo dõi quá trình rèn luyện, thành tích và cập nhật tự động… Thu Hương (ghi)
TIN NÓNG
Chứng khoán châu Á khởi sắc trong bối cảnh chờ đợi tín hiệu lãi suất từ Fed
Xuất khẩu thuộc tốp đầu thế giới, hàng dệt may, da giày vẫn chưa thể 'phủ sỏng' thị trường nội địa
Việt Nam giữ vị trí thứ hai Đông Nam Á về phát triển bền vững
Có nơi mua xe điện, dân được 'tặng kèm' hơn 300 triệu đồng
Nhà xưởng Việt đón đầu làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu
Ông lớn Nhật Bản bắt tay với BRG để xây đô thị 4,2 tỷ USD với tòa tháp 108 tầng có tiềm lực ra sao?
TIN MỚI
Phát triển thị trường vốn nợ - điều kiện tiên quyết để giảm phụ thuộc tín dụng ngân hàng
Đột phá trong ngành năng lượng để đạt tăng trưởng kinh tế cao và bền vững
Bắc Ninh kỳ vọng thu hút hơn 6 tỷ USD vốn FDI năm 2025
Sau 14 năm chờ đợi, cổ đông Vosco (VOS) sắp được nhận 154 tỷ đồng cổ tức
Năng lực tín nhiệm các ngân hàng phục hồi không đồng đều
Công an xã đưa 'bình dân học vụ số' về thôn
Hiệu vàng 'nội địa Trung' đánh bại các thương hiệu trang sức xa xỉ
Hàng loạt sản phẩm chủ lực của thành phố Hà Nội tìm cơ hội xuất khẩu