Khi Chấp hành viên thành 'bà mối' hàn gắn cho gương vỡ lại lành

Niềm vui thể hiện rõ trong nụ cười của vợ chồng đương sự hôm đến nhận tiền thi hành bản án ly hôn, để tiến hành Đăng ký kết hôn lại với nhau.

Dấu lặng sau 17 năm hôn nhân

Anh Nguyễn Văn Quyết là bộ đội chuyên nghiệp, trước kia hay công tác xa nhà nhưng nay đã nghỉ chế độ; còn chị Nguyễn Thị Hồng là giáo viên tại địa phương. Anh chị có hai con gái đều xinh xắn, học giỏi, cháu đầu đã học đại học, bé út học cấp 2. Trước ai cũng khen gia đình anh chị là mẫu hình lý tưởng, nhưng hôn nhân được 17 năm thì hai bên nảy sinh mâu thuẫn, kết cục là anh chị quyết định ly hôn, chia tài sản.

Khi ra tòa, về hôn nhân và con cái hai bên thống nhất ly hôn, hai con gái ở với mẹ. Về tài sản: sau khi kết hôn được 6 năm, bố mẹ anh Quyết có cho vợ chồng một mảnh đất, anh chị đã làm một ngôi nhà 100m2 trên đất này. Giờ vợ chồng ly hôn, ngôi nhà và quyền sử dụng đất được tính thành tiền và chia đôi, anh Quyết ở lại ngôi nhà, còn chị Hồng và hai con rời khỏi nhà. Anh Quyết phải trả cho chị Hồng tiền chênh lệnh tài sản. Quyết định thi hành án số 246/QĐ-CCTHADS ngày 16/12/2024 của Chi cục THADS huyện Nông Cống có nội dung "Anh Nguyễn Văn Quyết có nghĩa vụ phải trả cho chị Nguyễn Thị Hồng 450triệu đồng tiền chênh lệch tài sản".

Tôi là Chấp hành viên được giao thụ lý giải quyết vụ việc. Khi mới xem qua hồ sơ, tôi nghĩ "Vụ việc này chắc không khó, bởi vì người phải thi hành án là bộ đội về hưu, điều kiện thi hành án có, không có lý do gì để không thi hành được". Ấy vậy mà khi giải quyết vụ việc lại không hề đơn giản.

Hành trình vận động thuyết phục gian nan

Khi tôi đến gặp gỡ, vận động thuyết phục anh Quyết tự nguyện thi hành án, anh không chống đối, nhưng tỏ thái độ buồn bã, bất cần, nói thì gật nhưng nhất quyết không nộp tiền. Anh bảo: "Tiền thì anh không có để nộp, các em muốn làm gì thì cứ làm".

Thú thật, thà đương sự tỏ thái độ bất hợp tác, chống đối, chửi bới thì chúng tôi còn có thể xác định rõ để có hướng xử lý, đằng này anh ta cứ im lặng, rồi thì “sống chết mặc bay”, thái độ rất khó lường. Đến khi hết thời hạn tự nguyện thi hành án mà anh Quyết vẫn không nộp tiền, không tự nguyện chấp hành án, chúng tôi có thể áp dụng biện pháp cưỡng chế luôn nhưng cũng phải xác định được tư tưởng, tâm lý của người phải thi hành án như thế nào để còn dự trù trong Kế hoạch cưỡng chế để các cơ quan liên quan còn có hướng phối hợp. Thực lòng tôi rất bực mình, có ý nghĩ hằn học cán bộ quân nhân ai làm thế?

Xác định vẫn phải kiên trì thuyết phục, tôi tiếp tục đến gặp gỡ, vận động người phải thi hành án tự nguyện nộp tiền. Lần làm việc tiếp theo, tôi bỗng phát hiện ra anh Quyết vẫn chưa muốn ly hôn chị Hồng, vẫn tiếc nuối chị Hồng và có biểu hiện biết lỗi nhưng giờ mọi sự đã an bài, vả lại do tự ái sĩ diện nên anh không biết phải làm sao. Cùng với đó, sự đỗ vỡ của gia đình khiến người quân nhân hụt hẫng nên chưa ổn định về tâm lý, thành ra anh giống như người mất hồn, trở nên cục cằn, cáu gắt hoặc im lặng. Qua vài lần thuyết phục tự nguyện thi hành án, thái độ anh không phản kháng nhưng tiền thì “một tấc không đi, một ly không rời”.

Cuối tháng 02/2025, chúng tôi đến làm việc với anh lần cuối trước khi ra quyết định cưỡng chế. Kết quả vẫn thế, người đàn ông phải thi hành án vẫn một thái độ đờ đẫn, không cảm xúc, đôi lúc buồn bã, thảng thốt khi nhắc đến người vợ cũ “chị Hồng”.

Ngôi nhà của vợ chồng anh Quyết - chị Hồng.

Chính vì phát hiện ra anh Quyết vẫn còn tình cảm với vợ nên trước ngày tiến hành kê biên ngôi nhà để cưỡng chế, tôi quyết định mời chị Hồng đến làm việc. Điều tôi muốn hỏi là có sự thỏa thuận nào đó giữa chị và anh để giữ lại căn nhà đó không, dù sao ngôi nhà cũng là khoảng trời hạnh phúc của gia đình họ một thời, là công sức đóng góp của hai vợ chồng từ những ngày nghèo khó vất vả, nếu bán đi thì thật đáng tiếc, sau này các con về cũng chưa biết về đâu?

Khi tôi mới nói đến đó thì chị Hồng bảo: "Chi cục Thi hành án cứ tiến hành kê biên, xử lý theo quy định, trường hợp không bán được thì cứ đập ngôi nhà lấy gạch để trừ vào tiền thi hành án". Quả quyết đanh thép thế, nhưng nói xong tôi thấy người phụ nữ cắn môi nghẹn ngào và lặng lẽ lau nước mắt… Tôi cảm nhận trong lòng chị vẫn còn thương.

Tháng 3/2025, Chấp hành viên ban hành quyết định cưỡng chế và thông báo cho anh Quyết theo quy định của pháp luật. Hôm đến giao quyết định, tôi bắt đầu nhận thấy rõ sự thay đổi về cảm xúc, thái độ của anh ta. Anh nói với chúng tôi những lời oán trách "Các em thực thi pháp luật nhưng có tính nhân đạo không, có nghĩ đến tình người không, có đặt mình vào hoàn cảnh của chúng tôi không? Tôi ly hôn xong phải chịu mất mát quá lớn, tôi cảm thấy mình không còn muốn sống. Là vợ tôi cứ nhất quyết bỏ đi chứ tôi đâu muốn. Tiền phải thi hành án không phải là tôi không nộp mà từ từ, có điều kiện tôi sẽ nộp. Các em đại diện cơ quan nhà nước không hiểu cho dân, không hàn gắn cho vợ chồng người ta, chỉ muốn cưỡng chế".

Tôi phân tích cho anh hiểu bằng những lời chia sẻ chân thành: "Ngôi nhà mà cơ quan thi hành án kê biên là nhà của vợ chồng anh gây dựng nên, bây giờ chị Hồng và con anh phải rời khỏi nhà, đi thuê nhà ở nay đây mai đó, anh được sở hữu ngôi nhà thì phải thanh toán tiền chênh lệch cho chị ấy. Tiền này cũng là công sức chị ấy đóng góp để xây dựng ngôi nhà, vậy mà anh không muốn trả. Vậy nhân đạo của anh ở chỗ nào, tình người của anh ở chỗ nào"...

Đến đây anh đuối lý, nhưng vẫn một mực nói chưa có tiền, hãy cho anh khất thêm thời gian nữa, thi hành án cần phải nhân văn, phải thấu tình đạt lý. Tôi hiểu, anh ta đang muốn là kéo dài vụ việc ra, nhằm để níu kéo tình cảm với chị Hồng? Tôi nhận thấy có lẽ đương sự của mình sẽ làm điều gì đó để thay đổi cục diện sự việc.

Đúng như tôi nghĩ, sau đó, vào một chiều cuối tuần, anh Quyết đến Chi cục THADS tìm gặp tôi. Lần này thì anh không giấu cảm xúc của mình nữa, anh trình bày: "Thật ra tôi chưa muốn nộp tiền vì tôi rất muốn níu kéo cô ấy. Lý do dẫn đến việc chúng tôi phải ly hôn cũng là do tự ái, hiểu lầm, hai bên đều “cái tôi” quá cao. Tôi đã có những lời lẽ, thái độ không phải với vợ mình. Bây giờ tôi muốn nhận lỗi với cô ấy cũng không được, cô ấy không muốn nghe tôi nói, vì tôi đã làm tổn thương cho vợ mình quá nhiều... Nên tôi chỉ muốn kéo dài thời gian để cô ấy có thể suy nghĩ lại. Tôi nghĩ, nếu tôi nộp tiền xong thì tôi nghĩ cô ấy sẽ chuyển đi miền Nam sinh sống và cơ hội để chúng tôi về lại với nhau sẽ không còn nữa...".

Đương sự trình bày nhiều lắm, nhưng tôi chỉ nói ngắn gọn, vừa là chia sẻ nhưng cũng là mệnh lệnh: "Nếu anh thấy sai thì hãy đến gặp chị Hồng nói lời xin lỗi bằng tất cả lương tâm và trách nhiệm. Không ai có thể làm giúp anh điều đó. Nếu không còn cơ hội trở lại với chị ấy thì hãy làm tốt hơn cho lần sau. Còn đối với việc thi hành án nếu anh không nộp tiền chúng tôi vẫn tiến hành cưỡng chế theo quy định pháp luật".

Nói cứng với người chồng như vậy, nhưng ngay hôm sau chính tôi lại quyết định gặp người vợ để thuyết phục một lần xem sao. Đành rằng đây là việc riêng của hai người họ, nhưng tôi nhận định sự việc này cần có người kết nối, nếu có duyên biết đâu người chấp hành viên như tôi lại là “bà mối” hàn gắn cho gương vỡ lại lành.

Hôm đó tôi đã khuyên chị Hồng những lời như một người thân trong gia đình, tôi nói về tâm tư nguyện vọng của anh Quyết, về lời xin lỗi muộn mà anh ấy muốn nói với chị, về mong muốn xây dựng lại hạnh phúc như buổi ban đầu của anh Quyết để bù đắp cho chị những năm tháng qua đã cam chịu quá nhiều... Cuộc nói chuyện kéo dài 2 tiếng đồng hồ, người phụ nữ đã khóc rất nhiều, nhưng tôi cảm nhận rất rõ tâm trạng chị đã nhẹ nhàng, thanh thản. Trước lúc ra về, tôi nói với chị Hồng rằng: "Chị ơi, một ngày là nghĩa, huống hồ anh chị đã có 17 năm tình nghĩa, có hai “công chúa” xinh ngoan. Không ai yêu thương các con chị bằng anh Quyết; cũng không ai thấu hiểu và thương chị như anh Quyết bây giờ đâu. Phật đã dạy rằng tài sản quý giá nhất của đời người chính là lòng khoan dung chị ạ".

Một buổi họp bàn cưỡng chế do Phó chủ tịch UBND huyện Nông Cống - Trưởng ban chỉ đạo thi hành án dân sự huyện chủ trì.

Cái kết viên mãn, thấu tình, đạt lý, hợp lòng dân

Một mặt thuyết phục hai bên đương sự như vậy nhưng một mặt Kế hoạch cưỡng chế thi hành án vẫn phải tiến hành. Lần họp bàn cưỡng chế cuối cùng tại UBND thị trấn Nông Cống, huyện Nông Cống vào tháng 4/2025, khi cuộc họp đang được tiến hành thì tôi nhận được cuộc gọi của anh Quyết: "Em ơi, anh lên UBND gặp em được không, anh lên nộp tiền?". Và đúng là anh Quyết mang đủ số tiền 450 triệu đến nộp trước sự chứng kiến của Hội đồng họp bàn cưỡng chế.

Tôi chưa kịp hỏi, thì anh Quyết đã nói giọng xúc động: "Tôi nộp tiền để giữ lại gia đình cho bản thân các con mình, cảm ơn các cô".

Lúc đó tôi vẫn chưa hiểu sự việc, vì nếu họ quay lại với nhau thì chị Hồng sẽ không yêu cầu anh quyết nộp tiền nữa, đằng này tiền anh vẫn nộp mà lại nói cảm ơn các cô, làm tôi thấy nghi nghi. Nhưng tôi không hỏi thêm mà để tự mình tìm hiểu. Riêng cái việc anh nộp tiền là tôi thấy vui lắm rồi, thành công lắm rồi.

Đúng 3 ngày sau khi hoàn tất thủ tục thu tiền và thông báo dừng việc cưỡng chế thi hành án, tôi mời chị Hồng đến để nhận tiền, điều tôi không ngờ nhất là cả hai anh chị cùng đến. Chị Hồng bảo: "Hôm nay anh chị đi nhận tiền và cũng là đi đăng kí kết hôn để bắt đầu lại một mối nhân duyên mới em ạ". Chị Hồng còn tặng tôi một bó hoa tươi để cảm ơn tôi. Họ bảo, biến cố “ly hôn” là một thử thách để họ hiểu nhau hơn, và biết trân trọng hạnh phúc của mình hơn.

Tôi như vỡ òa trong niềm hạnh phúc, mừng cho hạnh phúc của anh chị và mừng cho một cái kết quá đẹp, quá hoàn hảo trong hành trình thi hành án của tôi. Hạnh phúc với người chấp hành viên, có lẽ không gì hơn thế!

Lê Thị Phương Chấp hành viên Chi cục Thi hành án dân sự huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa