Khi các 'Shark' săn mồi: Lằn ranh mong manh giữa danh tiếng và tai tiếng

Từng được xem là những gương mặt truyền cảm hứng của cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam, các doanh nhân như Nguyễn Hòa Bình (“Shark Bình”), Nguyễn Ngọc Thủy (“Shark Thủy”) hay Phạm Văn Tam (“Shark Tam”) nay lại bị nhắc tên trong hàng loạt vụ án lớn. Từ vị thế biểu tượng “Startup Việt”, họ lần lượt vướng vào vòng lao lý với các tội danh từ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, vi phạm quy định về kế toán, đến buôn lậu, đưa hối lộ, trốn thuế.

Các ông Phạm Văn Tam, Nguyễn Hòa Bình và Nguyễn Ngọc Thủy (từ trái qua). Ảnh: V.A

Từ hình mẫu truyền cảm hứng đến bị đề nghị truy tố

Gần đây nhất, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã đề nghị truy tố ông Nguyễn Ngọc Thủy (tức "Shark" Thủy), Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Egroup và Egame, về hai tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Đưa hối lộ.

Kết luận điều tra cho thấy ông Thủy chỉ đạo cấp dưới phát hành và chuyển nhượng 206,5 triệu cổ phần “ảo” cho hơn 10.000 nhà đầu tư, chiếm đoạt hơn 7.677 tỷ đồng. Dòng tiền huy động được phần lớn dùng để trả lãi cho nhà đầu tư trước – theo mô hình Ponzi – và chi cho hoạt động cá nhân, vận hành, chứ không hề được đầu tư vào giáo dục như quảng cáo.

Nhằm “giăng bẫy”, hệ thống của Egroup – Egame liên tục đưa ra thông tin sai lệch về mục đích đầu tư, cam kết lãi suất 15–20%/năm, thời hạn linh hoạt, và bảo đảm bằng lượng cổ phần… không có thật. Những khoản chi trả gốc và lãi ban đầu giúp khách hàng tin tưởng, đầu tư lớn hơn và kéo thêm người thân, quen biết tham gia, khiến hơn 10.000 người rơi vào vòng xoáy thua lỗ.

Bị can Nguyễn Ngọc Thủy. Ảnh: Bộ Công an

“Shark Bình” và vụ rút tiền từ 30.000 ví đầu tư

Ngày 14/10, Công an TP Hà Nội khởi tố và bắt tạm giam ông Nguyễn Hòa Bình – Chủ tịch Tập đoàn NextTech – về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo điều tra, từ tháng 5/2021, ông Bình và một nhóm cộng sự góp vốn xây dựng dự án tiền số Antex, quảng bá huy động vốn cho “đồng tiền số VNDT” và “ví VNDT”. Tuy nhiên, dự án không được triển khai đúng cam kết, trong khi nhóm này lại rút tiền từ ví tổng, chuyển vào ví cá nhân, rồi quy đổi sang tiền Việt để chia nhau. Một phần dòng tiền còn được đưa vào các công ty thuộc hệ sinh thái NextTech.

Cơ quan điều tra xác định nhóm này đã rút tiền từ khoảng 30.000 ví nhà đầu tư, gây thiệt hại đặc biệt lớn.

“Shark Tam” và đường dây buôn lậu – trốn thuế

Tháng 6/2024, Công an TPHCM khởi tố ông Phạm Văn Tam, nguyên Chủ tịch HĐQT Asanzo, về tội Trốn thuế và Buôn lậu. Theo cáo buộc của VKSND TPHCM, từ 2017 đến quý II/2019, Asanzo đã trốn tổng cộng 15,7 tỷ đồng tiền thuế. Ngoài ra, ông Tam bị xác định dùng Công ty Sa Huỳnh nhập lậu 1.300 lò nướng cho Asanzo.

Tháng 9/2024, ông Tam bị tuyên phạt 2 tỷ đồng về tội trốn thuế và 4 năm 6 tháng tù về tội buôn lậu.

Khi “chiến thuật săn mồi” đánh trúng tâm lý nhà đầu tư

Chỉ trong vòng 2 năm, 3 gương mặt nổi tiếng gắn với danh xưng “Shark” đã bị khởi tố, bắt giam, để lại hàng nghìn nạn nhân và những bài học đắt giá. Những chiến thuật “săn mồi” tinh vi – từ đánh bóng thương hiệu cá nhân, tạo dựng niềm tin đến hứa hẹn lợi nhuận cao – cho thấy ranh giới giữa thành công và vi phạm pháp luật là vô cùng mong manh.

Câu chuyện nhắc nhở nhà đầu tư: đừng dựa vào hình ảnh hay danh tiếng của bất kỳ cá nhân nào để ra quyết định tài chính, đặc biệt khi chưa có đầy đủ thông tin, sự minh bạch và kiểm chứng độc lập. Bởi chỉ cần một phút tin nhầm, cái giá phải trả có thể là cả một khoản tiền tích góp của đời người.

T.Nhung