Khàn tiếng do u xơ dây thanh quản

Sau khi thăm khám, các bác sĩ Trung tâm Tai Mũi Họng – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chẩn đoán bệnh nhân bị viêm họng – thanh quản sung huyết, theo dõi u xơ dây thanh quản (hạt xơ dây thanh), kèm viêm mũi xuất tiết.

U xơ dây thanh quản, hay còn gọi là hạt xơ dây thanh quản, là các tổn thương lành tính dạng hạt hoặc u nhỏ, mọc đối xứng hai bên dây thanh, thường do viêm thanh quản mạn tính kéo dài hoặc lạm dụng giọng nói quá mức.

Nguyên nhân gây u xơ dây thanh quản

U xơ dây thanh quản là tình trạng dễ gây tổn thương dây thanh, làm niêm mạc sung huyết, phù nề. Nếu kéo dài, có thể dẫn tới viêm thanh quản mạn tính, gây khàn tiếng, mất tiếng, khó khăn trong giao tiếp và hình thành u xơ dây thanh quản.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, trong đó thường gặp nhất là:

Viêm thanh quản mạn tính không được điều trị dứt điểm.
Nói nhiều, nói to, nói liên tục trong nhiều giờ liền.
Thói quen nghiện rượu, hút thuốc lá.
Mắc viêm họng, viêm xoang mạn tính hoặc trào ngược dạ dày – thực quản kéo dài.

Bệnh u xơ dây thanh quản có nguy hiểm không?

U xơ dây thanh quản vốn là tổn thương lành tính, nhưng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây biến chứng:

Khàn tiếng: Khi hạt xơ dây thanh nặng, tình trạng khàn tiếng nghiêm trọng hơn.
Mất tiếng: Do hai dây thanh khép không kín, rung không đều. Khàn tiếng tăng nặng khi bị cảm lạnh, sau khi la hét hoặc nói nhiều. Người bệnh có giọng thô, khó phát âm, dễ mệt khi nói nhanh.

Khàn tiếng cảnh giác do u xơ dây thanh quản

Điều trị u xơ dây thanh quản

Tùy tình trạng người bệnh, bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị:

1. Điều trị nội khoa

Áp dụng khi hạt xơ còn nhỏ. Người bệnh được chỉ định dùng thuốc chống viêm, kháng sinh. Súc họng bằng nước muối sinh lý. Tránh nói to, tránh uống nước lạnh, hạn chế rượu bia để phòng khô họng.

2. Điều trị ngoại khoa

Áp dụng khi hạt xơ lớn. Người bệnh cần phẫu thuật nội soi bóc tách để trả lại sự rung động mềm mại của dây thanh.

Sau phẫu thuật, tình trạng khàn tiếng có thể tái phát, do đó người bệnh cần hạn chế nói trong một thời gian để dây thanh quản phục hồi. Nếu phải nói nhiều, nên dùng thiết bị trợ âm để khuếch đại tiếng.

Bên cạnh đó, luyện âm là phương pháp quan trọng sau phẫu thuật, giúp dây thanh mềm mại, linh hoạt trở lại và cải thiện chất lượng giọng nói. Việc tập luyện cần sự kiên trì và sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.

Phòng ngừa u xơ dây thanh quản

Không sử dụng giọng nói quá mức như ca hát, la hét, gằn giọng. Người làm nghề nói nhiều nên dùng micro, loa… và thả lỏng cơ vùng cổ khi nói.
Giữ vệ sinh họng, miệng thường xuyên để ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh hô hấp.
Hạn chế uống rượu bia, không hút thuốc lá.
Tránh môi trường ô nhiễm, khói bụi; cần đeo khẩu trang khi làm việc ở nơi có nhiều hóa chất độc hại.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, tập luyện thể dục để nâng cao sức khỏe và miễn dịch.
Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh hô hấp, nhất là viêm thanh quản; nếu cần thì nên đeo khẩu trang.
Điều trị dứt điểm các bệnh lý trào ngược dạ dày – thực quản và trào ngược họng – thanh quản nếu có.

Khi có triệu chứng khàn tiếng kéo dài, nói nhanh bị hụt hơi, giọng yếu…,người bệnh nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa Tai Mũi Họng để được thăm khám, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, tránh biến chứng khó lường.

BS. Nguyễn Văn Sơn