Khám phá vẻ đẹp huyền bí của quần thể đền tháp Mỹ Sơn

Khu di tích Mỹ Sơn đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1999 với 2 tiêu chí: là điển hình nổi bật về sự giao lưu văn hóa với sự hội nhập vào văn hóa bản địa; phản ánh sinh động tiến trình phát triển của lịch sử văn hóa Chămpa trong lịch sử văn hóa Đông Nam Á. Cùng với đô thị cổ Hội An, Mỹ Sơn là hai trụ cột thu hút khách đến tỉnh Quảng Nam cũ về du lịch văn hóa.

Nơi đây từng là trung tâm tôn giáo và chính trị quan trọng của vương quốc Chămpa, lưu giữ những tuyệt tác kiến trúc đền tháp đầy huyền bí và linh thiêng. Bên cạnh việc khám phá cụm kiến trúc đền tháp Chămpa huyền thoại, du khách còn được chiêm ngưỡng điệu múa Apsara quyến rũ, lễ hội Katê sôi động và thưởng thức ẩm thực đặc sắc xứ Quảng.

Mỹ Sơn không chỉ đơn thuần là một quần thể đền đài cổ kính, mà còn là nơi chất chứa những dấu ấn văn hóa, tôn giáo và kiến trúc rực rỡ nhất của nền văn minh Chămpa suốt từ thế kỷ IV đến thế kỷ XIII. Từ trung tâm TP Đà Nẵng, du khách có thể dễ dàng di chuyển đến Mỹ Sơn bằng xe máy, taxi hoặc tour du lịch ghép. Tuyến đường đẹp, dễ đi, xuyên qua những cánh đồng xanh ngát và làng quê thanh bình.

Tháng 6 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch, bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích quốc gia đặc biệt Khu đền tháp Mỹ Sơn đến năm 2035 tầm nhìn 2050. Việc lập quy hoạch nhằm hướng đến mục tiêu bảo quản, tu bổ, phục hồi các giá trị của di tích quốc gia đặc biệt này; bảo vệ tài nguyên rừng, đa dạng sinh học và di sản văn hóa của cộng đồng trong khu vực.

Đại diện Ban Quản lý di sản văn hóa Mỹ Sơn, ông Nguyễn Công Khiết khẳng định công tác bảo tồn phải đặt lên hàng đầu. Công tác bảo tồn làm sao phải hiệu quả và phát huy tích cực để di tích được giữ gìn nguyên gốc, đảm bảo tính xác thực nhất trên cơ sở các nguyên tắc bảo tồn theo Công ước, Hiến chương Liên hiệp quốc và Luật Di sản văn hóa Việt Nam. Theo thời gian, Mỹ Sơn đã trở thành điểm sáng của công tác trùng tu, tôn tạo và thu hút khách du lịch.

Một số giá trị văn hóa truyền thống dân gian Chăm cũng được phục hồi, gìn giữ, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa phi vật thể địa phương đến với du khách. Đặc biệt, 1.158ha rừng tự nhiên, hệ động thực vật đã được tái tạo phục hồi, giữ gìn hiệu quả, giúp không gian văn hóa Khu di sản Mỹ Sơn trở nên xanh hơn, đẹp hơn.

Theo ông Nguyễn Công Khiết, công tác quy hoạch sẽ giúp xác định ranh giới khoanh vùng bảo vệ di tích quốc gia đặc biệt Khu đền tháp Mỹ Sơn, xác định các khu chức năng, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan và bố trí hạ tầng kỹ thuật phù hợp các giai đoạn bảo tồn, phát huy giá trị di tích.

Mặc dù bị thời gian và chiến tranh tàn phá nặng nề, nhưng những di tích còn lại ở Mỹ Sơn vẫn đóng một vai trò quan trọng trong di sản lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật thế giới. Hơn 25 năm qua, công tác quản lý, bảo tồn di sản Mỹ Sơn được đặc biệt chú trọng và đã đạt được những kết quả quan trọng. Chính sự can thiệp trực tiếp qua công tác trùng tu, tôn tạo giúp kiến trúc di tích từng bước ra khỏi tình trạng đổ nát, chuyển sang giai đoạn ổn định, bền vững.

Không gian văn hóa di tích Mỹ Sơn còn thể hiện sự đặc trưng với hình ảnh những vũ nữ Apsara duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống mềm mại, uyển chuyển theo từng nhịp trống, tái hiện hình ảnh những tiên nữ giáng trần trong thần thoại Chămpa. Điệu múa là lời kể bằng vũ điệu về một nền văn hóa rực rỡ đã từng tồn tại và thăng hoa trên mảnh đất Mỹ Sơn huyền thoại.

Nhìn bức tranh tổng thể của du lịch Đà Nẵng, di tích Mỹ Sơn đang đứng trước cơ hội phát triển toàn diện hơn để xứng với tầm vóc của một di sản văn hóa thế giới. Tuy nhiên, di sản này cũng đang đứng trước nhiều thách thức từ tác động của biến đổi khí hậu, áp lực phát triển du lịch đến những vấn đề trong quản lý, liên kết vùng, chuyển đổi số, quy hoạch…

Tấn Việt