Khám phá phong tục cưới hỏi độc đáo của dân tộc Mảng

Đoàn rước dâu đi qua suối. (Ảnh: Vũ Linh)

Theo phong tục lâu đời, người Mảng thường tổ chức hôn lễ vào thời điểm mùa màng đã thu hoạch xong, từ khoảng tháng 10 âm lịch năm trước đến tháng 3 âm lịch năm sau. Đây là giai đoạn thuận lợi để chuẩn bị chu đáo cho đám cưới đồng thời tổ chức các sinh hoạt gắn kết cộng đồng.

Chuẩn bị trang phục cưới cho chú rể. (Ảnh: Vũ Linh)

Đến ngày cưới, nhà trai mang lễ vật sang nhà gái theo sự bàn bạc, thống nhất của hai gia đình. Nét đặc biệt trong hôn lễ của người Mảng là bố mẹ chú rể không tham dự buổi lễ.

Theo quan niệm, lễ vật nhà trai mang sang được xem như để “đổi lấy con dâu”. Nếu bố mẹ chú rể tham dự và dùng các món ăn trong ngày cưới có thể ảnh hưởng không tốt cho cuộc sống vợ chồng sau này (con cái khó nuôi hoặc gặp điều không may). Bản thân họ cũng có thể gặp những vấn đề rủi ro về sức khỏe và tuổi thọ.

Nhà trai đi đón dâu. (Ảnh: Vũ Linh)

Khi đoàn nhà trai đến nhà gái, lễ cưới chính thức được tiến hành. Tùy điều kiện kinh tế, khách dự lễ và họ hàng hai bên tặng những món quà giản dị, thiết thực chúc mừng đôi vợ chồng trẻ. Các vật phẩm thường thấy là vải, gạo, gà, rượu…

Bố đẻ cầm tay con gái trao cho chú rể. (Ảnh: Vũ Linh)

Khi cô dâu về nhà chồng, những đồ dùng mang theo đều do cha mẹ đẻ chuẩn bị và trao gửi.

Chú rể mời thuốc họ hàng và khách dự cưới. (Ảnh: Vũ Linh)

Trong số đó có một chiếc bem để đựng quần áo, vải vóc, kim chỉ cùng các vật dụng thiết yếu phục vụ sinh hoạt và lao động như dao, cuốc, xoong, nồi. Ngoài ra, cha mẹ cô dâu còn cho con một đôi gà trống, mái để làm giống, gửi gắm mong muốn đôi vợ chồng trẻ sớm ổn định cuộc sống, sinh sôi, phát triển. Số đồ đạc này được nhà trai cử năm người mang về cho cô dâu.

Tặng quà cho cô dâu trước khi về nhà chồng. (Ảnh: Vũ Linh)

Trước khi đoàn rước dâu về nhà trai, nhà gái thực hiện nghi thức mời rượu và bôi nhọ nồi lên những người trong đoàn đưa đón dâu. Nghi thức mang ý nghĩa mong cầu may mắn, xua đi những điều không lành và gửi gắm lời chúc phúc cho đôi trẻ bước vào cuộc sống hôn nhân.

Nghi thức bôi nhọ nồi lên mặt những người trong đoàn đưa dâu. (Ảnh: Vũ Linh)

Đám cưới của đồng bào dân tộc Mảng tại bản Nậm Sẻ, xã Hum Bua, tỉnh Lai Châu.

Tục hắt nước vào thành viên đoàn đưa dâu. (Ảnh: Vũ Linh)

NGỌC LIÊN-VŨ LINH