Khai thác giá trị làng chài để nâng tầm du lịch

Làng chài - nơi nhịp sống biển chân thật nhất

Từ làng chài Mũi Né đến Cảng cá Cồn Chà, đâu đâu cũng bắt gặp cảnh hàng chục chiếc thuyền cập bến, những rổ cá tươi rói theo tay người vận chuyển lên bãi. Lúc này, chợ hải sản sớm bắt đầu rộn ràng, tiếng cười nói xen lẫn mùi vị biển. Chị Trần Thị Minh Phương, du khách từ TP Hồ Chí Minh chia sẻ: “Tôi từng đi du lịch nhiều nơi nhưng bị cuốn hút bởi cảm giác đứng trước khoảnh khắc buổi sáng đón ánh bình minh ở làng chài Mũi Né. Nhìn ngư dân kéo lưới, phân loại cá và bán tại chỗ, tôi hiểu hơn về một Phan Thiết - Mũi Né không chỉ đẹp mà còn giàu nếp sống biển”.

Một góc làng chài Mũi Né

Không chỉ ngắm, du khách còn có thể mua hải sản tươi ngay trên bãi biển, từ cá đục, cá nục, ghẹ, mực ống, bạch tuộc... và nhờ những bếp nhỏ gần đó chế biến tại chỗ. Những bữa sáng đậm vị biển như vậy đang trở thành điểm nhấn không thể thiếu của du khách khi đến du lịch ở xứ biển xanh này. Tại các bãi biển ven biển như: Cổ Thạch hay Tiến Thành, trải nghiệm kéo lưới rùng cùng ngư dân đang thu hút mạnh mẽ du khách nội địa lẫn quốc tế.

Đó là khoảnh khắc khi trời vừa hửng sáng, từng tốp ngư dân đứng thành 2 hàng, tay nắm chặt dây lưới, gương mặt lấm tấm mồ hôi và nước biển nhưng ánh mắt luôn ánh lên niềm hi vọng. Họ mời du khách cùng tham gia, vừa kéo lưới vừa trò chuyện thân tình về nghề biển. Anh Nguyễn Minh Tâm, một ngư dân ở làng biển Tiến Thành chia sẻ: “Chúng tôi vui lắm khi có khách cùng kéo lưới. Người ta biết thêm nghề biển cực mà vui, còn ngư dân thấy mình được chia sẻ câu chuyện của làng chài. Có hôm kéo trúng mẻ cá, cả nhóm, khách lẫn bà con dân đều hò reo rần rần”.

Sau mẻ lưới, phần hải sản lẫn lộn ghẹ, tôm nhỏ được tặng lại cho du khách tham gia gỡ lưới như một món quà đầu ngày. Nhiều nhóm mang xuống những bếp lửa hàng quán gần đó, nướng cá, hấp hải sản ngay trên bãi biển. Hương khói quyện với gió biển tạo nên một trải nghiệm ẩm thực giản dị nhưng khó quên.

Tham gia gỡ lưới cá cùng ngư dân là một trong những trải nghiệm thú vị. Ảnh: M.Vân

Hướng tới du lịch trải nghiệm - câu chuyện của tương lai gần

Anh Nguyễn Anh Khoa - một trong những hướng dẫn viên lâu năm của Công ty Dịch vụ du lịch Sao Mai (Saomaitour tại phường Bình Thuận) cho biết: “Tour du lịch thức giấc cùng biển thời gian qua đã trở thành một trong những sản phẩm đặc sắc, thu hút đông đảo du khách nhờ tính trải nghiệm cao và sự khác biệt so với các tour truyền thống. Du khách hiện nay không chỉ muốn ngắm cảnh mà muốn hòa mình vào nhịp sống của cộng đồng địa phương. Những khoảnh khắc đón thuyền về bến, xem chuyển cá vào bờ, tham quan chợ hải sản sớm hay cùng ngư dân trải nghiệm kéo lưới, phân loại hải sản... chính là những giá trị độc đáo mà các địa phương ven biển phía Đông Nam tỉnh Lâm Đồng có thể tiếp tục phát huy mạnh mẽ. Đây cũng là hướng đi bền vững để xây dựng thương hiệu du lịch biển gắn với văn hóa làng chài”.

Để làm được điều này, thiết nghĩ Phan Thiết - Mũi Né cần tập trung phát triển đồng bộ các sản phẩm trải nghiệm biển sớm: từ tour đón bình minh, tour kéo lưới rùng đến tour khám phá chợ hải sản sớm mai, tất cả được thiết kế để dẫn du khách từ quan sát sang tham gia trực tiếp, giúp họ hiểu nghề biển và gắn bó với cộng đồng địa phương. Việc kết nối các điểm làng nghề biển, làng chài sẽ hình thành chuỗi trải nghiệm văn hóa biển có tính liên hoàn: du khách có thể tham gia kéo lưới, tiếp đó đến xem cách làm nước mắm, đan lưới hay xem thuyền thúng được sửa chữa, rồi thưởng thức hải sản do chính ngư dân chế biến. Điều này không chỉ kéo dài thời gian lưu trú mà còn phân bổ lợi ích kinh tế rộng hơn cho nhiều hộ dân ở các làng chài.

Du khách khi đến Phan Thiết thường ghé Cảng cá Cồn Chà để tham quan và mua hải sản.

Bên cạnh đó, để bảo đảm tính chân thật và an toàn, tỉnh cần khuyến khích nhân rộng mô hình Du lịch cộng đồng bằng cách hỗ trợ đào tạo hướng dẫn viên bản địa, hướng dẫn an toàn lao động khi tham gia kéo lưới, xây dựng quy chuẩn minh bạch về giá cả, dịch vụ và cam kết bảo tồn nghề biển truyền thống. Về hạ tầng, địa phương ưu tiên cải thiện các tiện ích phục vụ khách sáng sớm như: bãi đỗ xe, lối xuống biển, bố trí điểm dừng, khu xử lý rác tạm thời và điểm sơ cứu để giảm tác động môi trường và bảo đảm an toàn cho du khách. Điểm nhấn quan trọng là xây dựng “không gian văn hóa biển” - nơi trưng bày thuyền thúng, ngư cụ, kể chuyện nghề cá, kết hợp ẩm thực và hoạt động trải nghiệm. Đây sẽ là không gian vừa giáo dục, quảng bá, vừa tạo sinh kế thông qua các cửa hàng đặc sản và chế biến, giúp các giá trị nghề biển trở thành sản phẩm du lịch bền vững...

Khai thác giá trị các làng chài ven biển để nâng tầm du lịch

Để mô hình phát huy hiệu quả lâu dài, cần có sự phối hợp giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng trong phân chia lợi ích, bảo tồn nguồn lợi thủy sản. Những bước đi này sẽ góp phần đưa trải nghiệm “thức giấc cùng biển” trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của địa phương. Từ ánh bình minh trên biển Mũi Né đến chợ hải sản rộn ràng ở cảng cá Cồn Chà, từ mẻ cá lấp lánh ở Cảng Phú Hài đến vòng kéo lưới rùng ở Cổ Thạch, Tiến Thành... tất cả đang tạo nên một “tài nguyên sống” mà ít điểm đến nào có được. Không hào nhoáng, cầu kỳ, trải nghiệm ở làng chài vào sớm mai tại Phan Thiết - Mũi Né chạm vào cảm xúc của du khách bằng sự chân thực và phóng khoáng của người dân miền biển.

Hồng Trinh .