Kết nối hành động phòng, chống mua bán người

Sự kiện được tổ chức nhân Ngày thế giới phòng, chống mua bán người, Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7/2025. Với chủ đề “Mua bán người là hoạt động tội phạm có tổ chức - Hãy cùng hành động để chấm dứt các hình thức bóc lột!”, Ngày thế giới phòng, chống mua bán người năm nay nhấn mạnh vai trò then chốt của các cơ quan thực thi pháp luật nhằm đẩy lùi các hoạt động tội phạm có tổ chức, đồng thời bảo đảm hệ thống pháp luật đặt nạn nhân làm trung tâm trong công tác bảo vệ, hỗ trợ và tiếp cận công lý.

Các đại biểu tham dự tọa đàm và triển lãm. Ảnh: IOM

Vấn đề toàn cầu và ngày càng tinh vi

Mua bán người đã và đang trở thành vấn đề toàn cầu, được Liên Hợp Quốc xác định thuộc nhóm tội phạm nguy hiểm nhất, được đưa vào “Chương trình phòng, chống tội phạm toàn cầu”. Hiện nay, nạn nhân mua bán người không chỉ là phụ nữ, trẻ em mà còn cả nam giới, trẻ sơ sinh, bào thai, nội tạng, đẻ thuê...

Kể từ sau đại dịch Covid-19, khu vực Đông Nam Á đã chứng kiến sự bùng nổ của các khu tổ hợp lừa đảo, nơi những tổ chức tội phạm xuyên quốc gia vận hành các hoạt động lừa đảo trực tuyến với quy mô phức tạp. Ghi nhận từ Báo cáo thực trạng nạn mua bán người vào các tổ hợp lừa đảo trực tuyến tại Đông Nam Á của Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cho thấy, số ca bị mua bán được nhận hỗ trợ của IOM trong khu vực đã tăng hơn 3 lần, từ 296 ca năm 2022 lên 1.093 ca tính đến thời điểm này của năm 2025.

Các đại biểu tham quan triển lãm chủ đề "Kết nối hành động: Không để ai lại phía sau trong công tác phòng, chống mua bán người". Ảnh: IOM

Theo IOM, nạn nhân thường là người trẻ, có trình độ, bị lừa tuyển dụng với những hứa hẹn về công việc hấp dẫn, nhưng sau đó bị tịch thu giấy tờ tùy thân, giam giữ, đánh đập, lạm dụng và ép buộc phải thực hiện các hành vi lừa đảo. Các hành vi này bao gồm đầu tư giả, lừa đảo tiền mã hóa, lừa tình - tiền, mạo danh, trong đó kẻ thực hiện hành vi lừa đảo tạo tận dụng việc tạo dựng lòng tin với nạn nhân trong một thời gian dài trước khi lừa đảo họ với số tiền lớn.

Các đường dây mua bán người xuyên quốc gia được tổ chức ngày càng tinh vi, phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng về quyền con người, tác động tiêu cực đến kinh tế - xã hội, an ninh chính trị của mỗi quốc gia và là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt hành vi vi phạm pháp luật khác như nhập cư trái phép, lao động bất hợp pháp, kinh doanh mại dâm, buôn bán ma túy, lừa đảo trên không gian mạng...

Mở rộng đối tượng được bảo vệ

Phát biểu khai mạc tọa đàm và triển lãm, Đại tá Lê Hoàng Dương, Phó Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Công an khẳng định, quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước Việt Nam là ghi nhận, bảo vệ và bảo đảm các quyền con người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Chương trình quốc gia về phòng, chống mua bán người các giai đoạn đều huy động sự vào cuộc, tham gia của cả hệ thống chính trị, các bộ, ban, ngành và mọi người dân; trong đó, lấy phòng ngừa là chính.

Đại tá Lê Hoàng Dương, Phó Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Công an, phát biểu khai mạc tọa đàm và triển lãm. Ảnh: IOM

“Đáng chú ý, Luật Phòng, chống mua bán người năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã bổ sung các nguyên tắc quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đặc biệt là nguyên tắc “lấy nạn nhân làm trung tâm”, mở rộng đối tượng được bảo vệ cũng như chế độ hỗ trợ cho nạn nhân”, Đại tá Lê Hoàng Dương nhấn mạnh.

Theo Đại tá Lê Hoàng Dương, để chấm dứt nạn mua bán người cần sự vào cuộc, kết nối, phối hợp chặt chẽ của tất cả các cơ quan và tổ chức liên quan ở cấp trung ương, địa phương, qua đó bảo đảm nỗ lực phòng, chống và ứng phó với mua bán người được toàn diện và xuyên suốt; mở rộng và nâng cao chất lượng mạng lưới dịch vụ hỗ trợ nạn nhân của mua bán người; bảo đảm nguyên tắc phòng ngừa là chính và lấy nạn nhân làm trung tâm, quyết tâm “không bỏ ai ở lại phía sau” trong cuộc chiến đầy khó khăn này.

Điều phối viên Thường trú Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam Pauline Tamesis phát biểu tại sự kiện. Ảnh: IOM

Điều phối viên Thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam Pauline Tamesis cho rằng, sự kiện ngày hôm nay là khoảnh khắc để suy ngẫm, ghi nhận, tái cam kết và tôn vinh những nỗ lực không mệt mỏi của cộng đồng phòng, chống buôn người, những người đã chung tay hành động để đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này.

Bà Pauline Tamesis đánh giá, Luật Phòng, chống mua bán người năm 2024 của Việt Nam là một thành tựu mang tính bước ngoặt, củng cố khuôn khổ pháp lý để giải quyết các xu hướng ngày càng phức tạp của nạn mua bán người; củng cố cách tiếp cận toàn diện, ưu tiên bảo vệ nạn nhân, phối hợp liên ngành và lấy nạn nhân làm trung tâm.

Thanh niên ngày càng dễ bị tổn thương trước các hình thức mua bán người qua nền tảng trực tuyến nhưng cũng chính là lực lượng có thể tạo ra thay đổi. Ảnh: IOM

Theo bà Pauline Tamesis, “những nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy di cư an toàn và ngăn chặn nạn buôn người xứng đáng được khen ngợi”.

Mặc dù thanh niên và lao động trẻ ngày càng dễ bị tổn thương trước các hình thức mua bán người qua nền tảng trực tuyến, song bà Pauline Tamesis cho rằng, họ cũng chính là lực lượng có thể tạo ra thay đổi.

“Sự sáng tạo, năng lượng và khả năng làm chủ công nghệ của thanh niên giúp họ có thể phát triển các giải pháp mới để phòng, chống mua bán người trong thời đại số. Do đó, đầu tư vào thế hệ trẻ sẽ khuyến khích các bạn hành động để bảo vệ bạn bè đồng trang lứa và phát huy triệt để tiềm năng xây dựng một cộng đồng kiên cường hơn”, bà Pauline Tamesis nói.

Hà Hương