J-35A - 'Mũi nhọn tàng hình giá rẻ' trong tham vọng mở rộng ưu thế trên không của Trung Quốc

Nếu J-20 là tuyên bố về năng lực công nghệ và vị thế chiến lược của Trung Quốc trong cuộc đua máy bay tàng hình, thì J-35A thể hiện một hướng đi khác: Mở rộng quy mô, giảm chi phí và từng bước hình thành lực lượng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 với số lượng lớn.

J-35A có thể được tóm gọn bằng 2 chữ: “Budget F-35” (F-35 phiên bản tiết kiệm), một lựa chọn tàng hình có chi phí dễ tiếp cận hơn, nhắm tới những quốc gia muốn sở hữu công nghệ thế hệ thứ 5, nhưng không thể tiếp cận hệ sinh thái phương Tây.

Máy bay tàng hình thế hệ thứ 5 J-35A do Trung Quốc phát triển. Ảnh: Creative Commons

Nguồn gốc của J-35A bắt đầu từ FC-31, nguyên mẫu ra đời năm 2012, một dự án tư nhân của Tập đoàn SAC, nhưng không nhận được đơn đặt hàng từ quân đội. Ở giai đoạn đó, FC-31 bị đánh giá là chưa hoàn thiện, động cơ yếu, thiết kế tàng hình thô và năng lực cảm biến còn hạn chế.

Tuy vậy, chính nguyên mẫu này lại trở thành bệ thử quan trọng, giúp Trung Quốc tích lũy kinh nghiệm trong phát triển tiêm kích tàng hình cỡ trung, phân khúc được họ xem là giàu tiềm năng cả về tác chiến lẫn xuất khẩu.

Bước ngoặt xuất hiện vào năm 2021 khi phiên bản hải quân J-35 lần đầu lộ diện, với loạt thay đổi lớn với cánh gập, càng đáp gia cố, phần đuôi mở rộng và hệ thống cảm biến phong phú. Khi Hải quân Trung Quốc chọn J-35 làm máy bay chiến đấu chủ lực cho các tàu sân bay thế hệ mới, cánh cửa cũng mở ra cho một biến thể tối ưu cho tác chiến trên bộ là J-35A.

Xét về thiết kế, J-35A mang đầy đủ đặc trưng của một máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ mới. Cấu trúc cánh - thân hòa trộn, đuôi chữ V nghiêng, cửa hút khí DSI, cùng hệ thống đường thẳng song song được tối ưu hóa, để giảm tối đa diện tích phản xạ tín hiệu radar. Máy bay cũng thể hiện khả năng tàng hình ấn tượng nhờ mép cánh sắc, cửa hút khí mượt và lớp sơn hấp thụ sóng radar thế hệ mới.

So với FC-31, bề mặt thân J-35A được hoàn thiện tốt hơn nhiều, cho thấy SAC đã tái thiết kế gần như toàn bộ, dựa trên kinh nghiệm từ chương trình J-20. Một số chuyên gia thậm chí còn cho rằng, diện tích phản xạ tín hiệu radar ở phía trước của J-35A có thể thấp hơn cả J-20.

Kích thước ước tính cho thấy, J-35A là tiêm kích tàng hình cỡ trung thực thụ, với chiều dài khoảng 17,3m, sải cánh 11,5m, trọng lượng cất cánh tối đa khoảng 28 tấn. Khoang nhiên liệu trong thân được mở rộng, giúp tầm hoạt động có thể tiệm cận hoặc vượt qua một số cấu hình của F-35A.

Khác biệt đáng chú ý giữa 2 dòng máy bay là cách bố trí động cơ. F-35 dùng một động cơ F135 công suất lớn, trong khi J-35A sử dụng đồng thời hai động cơ, phù hợp với chiến lược tác chiến xa bờ. Khi động cơ WS-19 hoàn thiện, J-35A được kỳ vọng sẽ đạt tốc độ Mach 1,8 (gấp 1,8 lần vận tốc âm thanh). Hiện tại, các nguyên mẫu vẫn chủ yếu dùng động cơ WS-13E hoặc WS-21, nhưng WS-19 vẫn là yếu tố quyết định để chương trình chuyển sang sản xuất hàng loạt.

Về điện tử hàng không, J-35A được đồng bộ hóa sâu với radar AESA thế hệ mới, cảm biến IRST dưới mũi, hệ thống quang - điện 360 độ, buồng lái màn hình lớn WAD, mũ bay tích hợp HUD ảo và liên kết dữ liệu, cho phép phối hợp tác chiến với UAV. Việc chia sẻ nền tảng điện tử với J-20 không chỉ giảm chi phí vận hành, mà còn giúp xây dựng một “không gian tác chiến số” thống nhất cho toàn bộ lực lượng tiêm kích tàng hình của Trung Quốc.

Về hỏa lực, J-35A được cho là sở hữu khoang vũ khí có kích thước tiệm cận J-20. Đây là điều hiếm thấy trong phân khúc tiêm kích tàng hình cỡ trung. Khi cấu hình tàng hình được ưu tiên, máy bay có thể mang tên lửa PL-10, PL-15E với đuôi gập, nhằm tăng số lượng chứa trong khoang, cùng các dòng PL-12/15 tiêu chuẩn, và thậm chí cả tên lửa tầm xa như PL-16 hoặc PL-20 khi hoàn thiện.

J-35A cũng có khả năng mang bom thông minh và tên lửa chống radar cho nhiệm vụ SEAD/DEAD, cho phép tấn công hệ thống phòng không đối phương.

Trong đội hình Không quân Trung Quốc, J-35A được xem là lực lượng bổ trợ, thay vì thay thế J-20. J-20 vẫn giữ vai trò tiêm kích tàng hình hạng nặng, chuyên đánh chặn chiến lược, mang tên lửa tầm siêu xa và chỉ huy tác chiến. Ngược lại, J-35A linh hoạt hơn, rẻ hơn, dễ triển khai trên nhiều sân bay và có thể tạo mật độ tàng hình dày trong giai đoạn mở màn chiến dịch.

Dù vẫn phụ thuộc vào tiến độ hoàn thiện động cơ WS-19, J-35A gần như chắc chắn sẽ bước vào sản xuất quy mô lớn trong nửa cuối thập kỷ này. Nếu đạt mục tiêu sản xuất, Trung Quốc có thể biên chế hàng trăm máy bay J-35A, bên cạnh 300 - 400 tiêm kích J-20 khác, hình thành lực lượng tàng hình lớn thứ hai thế giới, đồng thời là lực lượng duy nhất tập trung quy mô lớn quanh khu vực duyên hải Tây Thái Bình Dương.

Bên cạnh vai trò tác chiến, J-35A còn mang ý nghĩa chiến lược trên thị trường quốc phòng toàn cầu. Khác với J-20, mẫu máy bay này được thiết kế để xuất khẩu ngay từ đầu. Pakistan nhiều khả năng sẽ trở thành khách hàng đầu tiên, với đơn đặt hàng khoảng 40 chiếc, dự kiến nhận bàn giao từ năm 2026.

TỐ UYÊN (theo The Diplomat, DSA, NSJ)

* Chuyên mục Quân sự thế giới trên Báo Quân đội nhân dân Điện tử gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.