Israel và Hamas đạt thỏa thuận, mở ra hy vọng chấm dứt chiến sự tại Gaza

Theo nội dung giai đoạn đầu của kế hoạch, Hamas sẽ thả 20 con tin người Israel còn sống và bàn giao thi thể của 28 con tin khác. Đổi lại, Israel sẽ phóng thích hơn 1.000 tù nhân Palestine, trong đó có hàng trăm người bị bắt giữ kể từ khi chiến sự bùng nổ vào tháng 10/2023.

Thỏa thuận ngừng bắn giai đoạn đầu giúp đem lại hy vọng cho hòa bình tại Gaza. Ảnh minh họa Reuters

Thỏa thuận này đạt được sau ba ngày đàm phán gián tiếp giữa hai bên tại Sharm el-Sheikh, Ai Cập, dưới sự trung gian của Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập và Mỹ.

Dù lệnh ngừng bắn chưa chính thức có hiệu lực, việc hai bên đạt đồng thuận đã được cộng đồng quốc tế đánh giá là bước đi quan trọng đầu tiên hướng tới hòa bình, khơi dậy hy vọng chấm dứt chuỗi ngày giao tranh ác liệt khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng tại Gaza.

Trên nền tảng Truth Social, Tổng thống Donald Trump công bố rằng Hamas và Israel đã đạt được thỏa thuận, mô tả đây là “một ngày tuyệt vời cho thế giới Arab, Hồi giáo, Israel và Mỹ”. Ông nhấn mạnh: “Điều này có nghĩa là tất cả con tin sẽ sớm được thả và Israel sẽ rút quân về ranh giới đã thỏa thuận”.

Phát biểu trên kênh Fox News, ông Trump cho biết thế giới sẽ “chứng kiến các bên hòa thuận và Gaza được tái thiết”, khẳng định “niềm tin mạnh mẽ rằng hòa bình sẽ trở lại Trung Đông”. Theo các nguồn tin từ Nhà Trắng, Tổng thống Trump có thể đến Ai Cập vào cuối tuần này để gặp các bên trung gian, nhằm thúc đẩy quá trình thực thi thỏa thuận.

Tại Jerusalem, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi đây là “một ngày trọng đại đối với Israel”. Ông cho biết chính phủ sẽ sớm phê chuẩn thỏa thuận, đưa “tất cả con tin thân yêu trở về nhà”, đồng thời gửi lời cảm ơn tới ông Trump và các quốc gia trung gian vì “sự cống hiến cho sứ mệnh thiêng liêng này”.

Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh Israel sẽ “tiếp tục hướng tới việc mở rộng quan hệ hòa bình với các quốc gia láng giềng”, bày tỏ hy vọng thỏa thuận này sẽ là “bước mở đầu cho một giai đoạn ổn định mới tại khu vực”.

Trong tuyên bố chính thức, Hamas bày tỏ sự trân trọng với các nỗ lực của Qatar, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và ghi nhận vai trò của ông Trump trong việc “chấm dứt hoàn toàn chiến tranh và đạt được việc Israel rút quân khỏi Gaza”.

Hamas đồng thời kêu gọi các quốc gia bảo trợ “đảm bảo Israel thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ theo thỏa thuận”, tránh việc trì hoãn hoặc né tránh cam kết.

Lực lượng này cũng gửi lời tri ân tới “nhân dân Palestine tại Gaza, Jerusalem, Bờ Tây và cộng đồng ở nước ngoài”, ca ngợi sự kiên cường và hy sinh của họ trong hai năm chiến sự. “Những hy sinh của nhân dân chúng tôi không vô ích. Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho đến khi đạt được tự do, độc lập và quyền tự quyết”, Hamas khẳng định.

Trong khi đó, phong trào Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PIJ), nhóm vũ trang lớn thứ hai tại Gaza, cũng hoan nghênh thỏa thuận, gọi đây là “thành quả của những hy sinh to lớn của nhân dân Palestine”. PIJ nhấn mạnh thỏa thuận “không phải là món quà từ bất kỳ ai”, mà là kết quả của “lòng dũng cảm trên chiến trường và sự kiên định của người dân Gaza”.

Qatar, quốc gia dẫn đầu nỗ lực hòa giải suốt hai năm qua, xác nhận “đã đạt được thỏa thuận về tất cả các điều khoản và cơ chế thực hiện giai đoạn đầu”. Doha cho biết chi tiết sẽ được công bố sau, song nhấn mạnh rằng thỏa thuận “sẽ mở đường cho việc chấm dứt chiến tranh, thả con tin và tù nhân, đồng thời tiếp nhận viện trợ nhân đạo”.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bày tỏ sự hài lòng sâu sắc, cảm ơn Tổng thống Trump, Qatar và Ai Cập vì vai trò trung gian. Ông khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ sẽ “theo dõi chặt chẽ việc thực hiện thỏa thuận” và tiếp tục ủng hộ “việc thành lập một Nhà nước Palestine độc lập, có chủ quyền và thống nhất với Đông Jerusalem là thủ đô”.

Từ châu Âu, Cao ủy Đối ngoại Liên minh châu Âu Kaja Kallas gọi đây là “bước đột phá quan trọng và là cơ hội thực sự để chấm dứt chiến tranh”, cam kết EU sẽ hỗ trợ quá trình thực thi thỏa thuận.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres hoan nghênh tiến triển này, kêu gọi “tuân thủ đầy đủ các điều khoản của thỏa thuận” và “thả con tin”. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo tiếp cận nhân đạo không bị cản trở vào Gaza, đồng thời khẳng định Liên hợp quốc sẽ “hỗ trợ phục hồi và tái thiết” sau khi xung đột chấm dứt.

Nhiều lãnh đạo thế giới cũng bày tỏ hy vọng về tương lai hòa bình sau khi Israel và Hamas đạt được thỏa thuận. Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim gọi đây là “tia sáng sau những tháng ngày đau khổ”, còn Thủ tướng Australia Anthony Albanese nhận định thỏa thuận là “ánh sáng hiếm hoi trong tám thập kỷ bạo lực, chúng ta có thể phá vỡ vòng luẩn quẩn bạo lực này và xây dựng một điều gì đó tốt đẹp hơn”. Thủ tướng Anh Keir Starmer kêu gọi các bên “thực hiện đầy đủ và khẩn trương”, còn Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi bày tỏ hy vọng việc thả con tin và hỗ trợ nhân đạo “sẽ mở đường cho hòa bình lâu dài tại Gaza”. Ngoại trưởng New Zealand Winston Peters coi đây là “bước đi thiết yếu đầu tiên hướng tới giải pháp toàn diện”.

Giới phân tích cho rằng dù còn nhiều khác biệt trong cách hiểu và triển khai kế hoạch, việc hai bên ký kết giai đoạn đầu đã tạo ra tia hy vọng mới cho khu vực vốn chìm trong bạo lực và thù hận. Nếu thỏa thuận này được thực hiện đúng lộ trình, đây có thể là nền móng cho một tiến trình hòa bình bền vững, giúp người dân Israel và Palestine hướng tới tương lai an toàn, ổn định hơn, sau những tháng ngày dài đầy mất mát và tuyệt vọng.

Duy Tiến