Iran tuyên bố không bao giờ dừng làm giàu uranium

Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Amir-Saeid Iravani. Ảnh: Reuters

Trong cuộc phỏng vấn với CBS News ngày 29/6, Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Amir-Saeid Iravani tuyên bố chương trình làm giàu uranium của nước này “sẽ không bao giờ dừng lại”, vì đây là quyền chính đáng trong khuôn khổ Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).

Ông nhấn mạnh: “Làm giàu là quyền không thể tước bỏ, và chúng tôi muốn thực thi quyền đó”.

Bác điều kiện đàm phán của Mỹ

Ông Iravani khẳng định Tehran không đóng cánh cửa đàm phán nhưng sẽ không chấp nhận điều kiện “đầu hàng vô điều kiện” mà ông Trump đưa ra.

“Đó không phải là đàm phán, mà là áp đặt”, ông nói. Ông cũng cho biết hiện chưa có yêu cầu nào về việc gặp gỡ Tổng thống Mỹ và sau các đợt không kích hôm 22/6, điều kiện để đàm phán đã không còn phù hợp.

Về thông tin Iran đe dọa Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi và các thanh sát viên, ông Iravani phủ nhận. Tuy nhiên, ông thừa nhận Quốc hội Iran đã thông qua việc đình chỉ hợp tác với IAEA.

“Các thanh sát viên vẫn ở Iran và an toàn nhưng hoạt động bị đình chỉ. Họ không được tiếp cận cơ sở hạt nhân của chúng tôi... và theo đánh giá của chúng tôi, họ chưa hoàn thành nhiệm vụ”, ông nói.

Sẵn sàng chuyển uranium nhưng không từ bỏ quyền

Trả lời Al-Monitor hôm 28/6, ông Iravani nói Iran sẵn sàng chuyển kho uranium làm giàu 20% và 60% sang một nước thứ ba nếu đạt được thỏa thuận hạt nhân mới với Mỹ.

Tuy nhiên, ông khẳng định đây không phải là “lằn ranh đỏ” và số uranium cũng có thể được giữ lại trong nước dưới sự giám sát của IAEA.

Dù vậy, ông nhấn mạnh Iran không bao giờ từ bỏ quyền sản xuất uranium trong nước, điều mà Mỹ luôn phản đối.

“Nếu họ sẵn sàng đàm phán, họ sẽ thấy chúng tôi cũng sẵn sàng. Nhưng nếu họ muốn áp đặt, thì sẽ không thể có đàm phán nào”.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy thiệt hại ở lối vào đường hầm của Trung tâm nghiên cứu công nghệ hạt nhân Isfahan, sau các cuộc không kích của Mỹ ngày 21/6. Ảnh: Reuters.

Tuyên bố của ông Iravani được đưa ra trong bối cảnh phương Tây, đặc biệt là Mỹ, đang thúc ép Iran quay lại bàn đàm phán chỉ một tuần sau khi Mỹ không kích ba cơ sở hạt nhân của Iran. Trong khi Tổng thống Trump khẳng định các cơ sở này đã bị “xóa sổ hoàn toàn”, thì giới chuyên gia và cơ quan IAEA cho rằng Iran vẫn có thể tái khởi động làm giàu uranium trong vài tháng.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn CBS, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết có sự nhất trí rằng mức độ thiệt hại là nghiêm trọng, nhưng lưu ý Iran vẫn còn đủ năng lực để đưa vào vận hành một số dãy máy ly tâm trong thời gian ngắn.

“Nói thật lòng, không thể khẳng định rằng mọi thứ đã biến mất”, ông nói.

Tổng thống Mỹ vẫn bác bỏ

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 29/6 tiếp tục bác bỏ thông tin rằng Iran đã di dời 400 kg uranium làm giàu 60% trước cuộc tấn công vào Fordow.

“Rất khó để làm điều đó. Rất nặng, rất nguy hiểm. Hơn nữa, chúng tôi không báo trước, họ không biết chúng tôi sẽ đến”, ông nói trên Fox News.

Ông cũng suy đoán rằng đoàn xe xuất hiện gần lối vào Fordow trước đợt không kích có thể là xe chở công nhân xây dựng đến bịt kín lối vào. “Hiện giờ có hàng nghìn tấn đá ở đó. Toàn bộ nơi đó đã bị phá hủy”, ông nói.

Tuy nhiên, tờ Washington Post cùng ngày đưa tin Mỹ đã chặn được các liên lạc nội bộ của Iran, trong đó các quan chức cấp cao thừa nhận thiệt hại thực tế từ các cuộc tấn công “không nghiêm trọng như dự đoán”.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt phản hồi gay gắt: “Thật vô lý khi tin rằng vài quan chức Iran giấu tên lại có thể biết chuyện gì đang xảy ra dưới hàng trăm mét đống đổ nát”.

Cũng trong ngày 29/6, Tổng tham mưu trưởng quân đội Iran, ông Abdolrahim Mousavi nói với Bộ trưởng Quốc phòng Saudi Arabia rằng Tehran không tin Israel sẽ tuân thủ lệnh ngừng bắn kết thúc cuộc chiến kéo dài 12 ngày. Theo hãng tin Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, ông Mousavi cảnh báo: “Nếu kẻ thù tiếp tục gây hấn, chúng tôi sẽ đáp trả bằng toàn bộ sức mạnh.”

“Chúng tôi không khơi mào chiến tranh nhưng đã phản ứng mạnh mẽ với kẻ xâm lược. Israel và Mỹ đã cho thấy họ không tôn trọng bất kỳ luật lệ hay chuẩn mực quốc tế nào”, ông Mousavi kết luận.

Phương Hà