Iran từng chất thủy lôi lên tàu chiến với dự tính phong tỏa eo biển Hormuz

Các quan chức này cho hay, những hoạt động chuẩn bị phong tỏa eo biển trước đây của Iran chưa từng được báo cáo, đã bị tình báo Mỹ phát hiện, diễn ra một thời gian sau khi Israel tiến hành cuộc tấn công tên lửa đầu tiên vào Iran vào ngày 13/6.

Việc chất thủy lôi, dù chưa được triển khai ở eo biển, cho thấy Tehran có thể nghiêm túc về việc đóng cửa một trong những tuyến đường vận chuyển đông đúc nhất thế giới, một động thái sẽ làm leo thang xung đột vốn đã leo thang và cản trở nghiêm trọng dòng chảy thương mại toàn cầu.

Khoảng một phần năm lượng dầu khí vận chuyển trên toàn cầu đi qua eo biển Hormuz và việc phong tỏa eo biển này có thể sẽ khiến giá năng lượng thế giới tăng vọt.

Giá dầu chuẩn toàn cầu thay vào đó đã giảm hơn 10% kể từ khi Mỹ tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran, một phần là do cuộc xung đột không gây ra sự gián đoạn đáng kể trong hoạt động buôn bán dầu mỏ.

Vào ngày 22/6, ngay sau khi Mỹ ném bom ba địa điểm hạt nhân quan trọng của Iran nhằm làm tê liệt chương trình hạt nhân của Tehran, quốc hội Iran được cho là đã ủng hộ một biện pháp phong tỏa eo biển.

Quyết định đó không mang tính ràng buộc và Hội đồng An ninh quốc gia tối cao của Iran sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc đóng cửa eo biển. Trong nhiều năm, Iran đã đe dọa sẽ đóng eo biển nhưng chưa bao giờ thực hiện lời đe dọa đó.

Một con tàu chở dầu đi qua eo biển Hormuz - Ảnh: Reuters

Các nguồn tin không tiết lộ cách Mỹ xác định rằng các quả thủy lôi đã được đặt trên các tàu của Iran, nhưng thông tin tình báo như vậy thường được thu thập thông qua hình ảnh vệ tinh, nguồn tin bí mật của con người hoặc kết hợp cả hai phương pháp.

Khi được hỏi bình luận về sự chuẩn bị của Iran, một quan chức Nhà Trắng cho biết: "Nhờ sự thực hiện xuất sắc của tổng thống trong chiến dịch Búa gõ ban đêm (Midnight Hammer), chiến dịch thành công chống lại lực lượng Houthi và chiến dịch gây sức ép tối đa, eo biển Hormuz vẫn mở, quyền tự do hàng hải đã được khôi phục và Iran đã bị suy yếu đáng kể".

Lầu Năm Góc đã không trả lời ngay lập tức đề nghị bình luận. Phái bộ Iran tại Liên Hợp Quốc cũng không trả lời yêu cầu bình luận.

Tính đến năm 2019, Iran đã sở hữu 5.000 quả thủy lôi, có thể được triển khai nhanh chóng với sự trợ giúp của các tàu nhỏ có tốc độ cao, theo ước tính của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ vào thời điểm đó.

Hạm đội thứ năm của Mỹ có trụ sở tại Bahrain, được giao nhiệm vụ bảo vệ hoạt động thương mại trong khu vực. Hải quân Mỹ thường duy trì bốn tàu chống thủy lôi, hay tàu MCM ở Bahrain, mặc dù những tàu này đang được thay thế bằng một loại tàu khác gọi là tàu tác chiến ven biển, hay LCS, cũng có khả năng chống loại vũ khí này.

Tất cả các tàu chống thủy lôi đã được tạm thời đưa khỏi Bahrain trong những ngày trước khi Mỹ tấn công Iran để đề phòng một cuộc tấn công trả đũa tiềm tàng vào trụ sở của Hạm đội thứ năm.

Cuối cùng, hành động trả đũa ngay lập tức của Iran chỉ giới hạn ở một cuộc tấn công bằng tên lửa vào một căn cứ quân sự của Mỹ ở Qatar gần đó. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ không loại trừ các biện pháp trả đũa tiếp theo của Iran.

Anh Duy