Iran tính di rời thủ đô trước cuộc khủng hoảng nước

Một người đàn ông đang uống nước từ vòi nước công cộng ở Tehran vào tháng 7, khi nhiệt độ lên tới 40 độ C. Nguồn: EPA.

Theo Tổng thống Masoud Pezeshkian, ông đã nêu đề xuất này với Lãnh tụ Tối cao, Đại giáo chủ Ali Khamenei vào năm ngoái. Ông thừa nhận đề xuất này đã nhận được rất nhiều chỉ trích, nhưng lập luận rằng cuộc khủng hoảng tài nguyên đang ngày càng trầm trọng đến mức Iran hiện có nghĩa vụ phải chuyển thủ đô và không còn lựa chọn nào khác ngoài việc làm như vậy.

Phát biểu trong chuyến thăm tỉnh Hormozgan, nằm trên Vịnh Ba Tư đối diện Dubai, Tổng thống Masoud Pezeshkian cho rằng: “Khu vực này nằm trên bờ Vịnh Ba Tư và cung cấp quyền tiếp cận trực tiếp với vùng biển rộng mở, cũng như sự phát triển của các mối quan hệ thương mại và kinh tế. Nếu chúng ta có cái nhìn khác về năng lực của khu vực này, chúng ta có thể tạo ra một khu vực rất thịnh vượng và tiên tiến. Chấp nhận tình hình hiện tại mà không thiết kế một bản đồ khoa học, chính xác và mang tính bản địa cho tương lai là chưa đủ”.

“Những vấn đề mà đất nước đang phải đối mặt đòi hỏi chúng ta phải định hướng con đường phát triển hướng tới Vịnh Ba Tư. Tehran, Karaj và Qazvin, hiện đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nước, và cuộc khủng hoảng này không thể dễ dàng giải quyết”, Tổng thống Masoud Pezeshkian nói thêm.

Tehran đã phát triển thành một thành phố với hơn 10 triệu dân và tiêu thụ gần 1/4 nguồn cung cấp nước của Iran. Các Tổng thống trước đây đã nêu vấn đề di dời thủ đô, trong đó có cựu Tổng thống Hassan Rouhani, người thậm chí còn đi xa hơn khi vạch ra một kế hoạch với các phương án.

Tổng thống Pezeshkian từ lâu đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về cuộc khủng hoảng nước ngày càng trầm trọng của Iran. “Năm ngoái, lượng mưa là 140 mm, trong khi tiêu chuẩn là 260 mm; điều đó có nghĩa là lượng mưa đã giảm khoảng 50 đến 60%. Năm nay, tình hình cũng nghiêm trọng không kém. Một số ước tính gần đây cho thấy lượng mưa năm 2025 chỉ dưới 100 mm”, Tổng thống Pezeshkian nói.

Ông nói thêm: “Việc giảm lượng nước sau các đập, việc một số giếng nước cạn kiệt và chi phí vận chuyển nước từ các khu vực khác cao cho thấy cần phải thay đổi cách tiếp cận. Nếu chúng ta muốn vận chuyển nước từ khu vực này đến Tehran, chi phí cho mỗi mét khối sẽ lên tới 4 euro”.

Các đập ở Tehran thường cung cấp 70% lượng nước của thủ đô, 30% còn lại được cung cấp từ các nguồn nước ngầm. Tuy nhiên, lượng mưa thấp và bốc hơi gia tăng đã làm giảm tỷ lệ nước từ các đập và làm tăng áp lực lên nước ngầm.

Tổng thống phát biểu: “Phát triển mà không cân nhắc tác động đến tài nguyên và chi tiêu sẽ chỉ dẫn đến sự hủy diệt. Ở một số khu vực, đất đang lún tới 30 cm mỗi năm. Đây là một thảm họa và cho thấy nguồn nước dưới chân chúng ta đang cạn kiệt”.

Mai Phương