Internet đắt hơn, chậm hơn nhưng vẫn được chào đón: Lý do Starlink tạo cú hích tại Hàn Quốc

Việc một quốc gia sở hữu mạng cáp quang nhanh và ổn định hàng đầu thế giới chấp nhận mở cửa cho Internet quỹ đạo thấp (LEO) cho thấy nhu cầu mở rộng mô hình kết nối vượt ra ngoài phạm vi hạ tầng mặt đất truyền thống.

Trong bối cảnh người dùng tại Hàn Quốc đã quen với tốc độ gigabit giá rẻ, sự xuất hiện của Starlink không nhằm thay thế mạng cáp quang, mà phản ánh bước chuyển hướng sang các giải pháp vệ tinh có khả năng bổ sung năng lực phủ sóng, hỗ trợ công nghiệp và tăng cường tính bền vững của hệ thống thông tin quốc gia.

Thực tế cho thấy Starlink không nhằm thay thế hạ tầng cáp quang truyền thống, mà hướng tới những lĩnh vực mà mạng mặt đất dù mạnh mẽ đến đâu cũng không thể vươn tới. Sự kiện này mở ra giai đoạn mới cho hệ thống liên lạc của Hàn Quốc, với những tác động sâu rộng vượt xa phạm vi công nghệ tiêu dùng.

Starlink thay đổi tiêu chuẩn kết nối của Hàn Quốc, dù giá cao hơn gấp ba lần cáp quang - Ảnh: MTG

Mức giá “chát”: Rào cản thực nhưng không phải câu chuyện chính

Ngay khi Starlink Korea mở đăng ký các gói cá nhân và thương mại, phản ứng đầu tiên từ công chúng là sự ngạc nhiên về giá. Gói dân dụng có giá 87.000 won/tháng (khoảng 59 USD), đi kèm bộ thiết bị đầu cuối trị giá 550.000 won (xấp xỉ 394 USD) - mức chi phí không dễ chấp nhận đối với người dùng hộ gia đình. Đặc biệt, khi so sánh với gói cáp quang 1 Gbps tại Seoul chỉ tốn 20.000 - 30.000 won/tháng (khoảng 14 - 21 USD), Starlink trở thành lựa chọn “xa xỉ” với tốc độ lại thấp hơn.

Nhưng mức giá cao không phải là thất bại thương mại, mà phản ánh chiến lược định vị rõ ràng: Starlink không nhắm vào các hộ gia đình trong đô thị. Ở những khu vực như Seoul, Busan hay Incheon, hạ tầng mặt đất đã đạt độ hoàn thiện vượt trội, khiến Internet vệ tinh khó có khả năng cạnh tranh.

SpaceX hiểu rất rõ thị trường mà họ đang bước vào. Thay vì cố tìm chỗ đứng tại những nơi Internet đã quá tốt, Starlink hướng đến nhu cầu ở vùng biên, trên biển, trên không và trong các lĩnh vực mà tính liên tục, ổn định và khả năng phủ sóng rộng quan trọng hơn tốc độ tối đa.

Điểm đến thực sự của Starlink

Kết nối biển: Là quốc gia đứng thứ 5 thế giới về năng lực vận tải biển thương mại, Hàn Quốc phụ thuộc lớn vào việc duy trì liên lạc giữa đất liền và các tàu hoạt động xa bờ. Trước đây, các tàu viễn dương chủ yếu dùng vệ tinh địa tĩnh (GEO), vốn có độ trễ cao và chi phí đắt đỏ. Trong thời đại chuyển đổi số, nhu cầu truyền dữ liệu theo thời gian thực từ nhật ký hành trình, quản lý động cơ, báo cáo an toàn đến hỗ trợ vận hành tự động ngày càng quan trọng.

Mạng vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) như Starlink mang lại nhiều ưu thế so với hệ thống vệ tinh địa tĩnh truyền thống, gồm độ trễ thấp, khả năng duy trì kết nối ổn định, băng thông cao hơn và chi phí vận hành hợp lý hơn.

Điều này lý giải vì sao chỉ trong ngày đầu công bố, SK Telink đã ký hợp đồng cung cấp Starlink cho 113 tàu của Pan Ocean. KT SAT tiếp tục ký kết với KLCSM và các công ty vận hành đội tàu khác để dùng Starlink cải thiện quản lý kỹ thuật số, thử nghiệm tàu tự hành và nâng cao phúc lợi thủy thủ đoàn. Với ngành công nghiệp biển của Hàn Quốc, Starlink không chỉ là dịch vụ Internet — mà là hạ tầng thiết yếu cho số hóa.

Hàng không - Internet trên bầu trời: Nhu cầu duy trì kết nối liên tục khi di chuyển bằng máy bay ngày càng trở nên phổ biến, trong khi các hệ thống Internet hàng không hiện nay - chủ yếu dựa trên vệ tinh GEO hoặc trạm mặt đất, thường có tốc độ thấp và độ trễ lớn, không còn đáp ứng kỳ vọng của hành khách.

Starlink mở ra một lựa chọn nổi bật hơn nhờ tốc độ cao, khả năng livestream và họp trực tuyến ngay trên máy bay, chi phí vận hành hợp lý và kết nối ổn định ngay cả khi bay qua đại dương. Không chỉ hành khách được hưởng lợi, kết nối băng rộng còn giúp ngành hàng không cập nhật dữ liệu bay theo thời gian thực, cải thiện công tác điều phối và tăng cường hiệu quả giám sát an toàn cũng như bảo trì kỹ thuật. Nhiều hãng hàng không Hàn Quốc đã bắt đầu khảo sát triển khai Starlink cho đội bay của mình. Xu hướng “kết nối liền mạch từ mặt đất đến trên không” đang hình thành.

An ninh - quốc phòng và hệ thống dự phòng quốc gia: Đối với Hàn Quốc, vốn nằm trong một khu vực địa chính trị nhạy cảm, duy trì liên lạc liên tục là yêu cầu mang tính sống còn. Hạ tầng thông tin mặt đất luôn đối mặt với nguy cơ bị cắt cáp, tấn công mạng, phá hoại vật lý hoặc gián đoạn do thiên tai. Trong bối cảnh đó, vệ tinh LEO trở thành tầng dự phòng quan trọng, giúp bảo đảm hoạt động chỉ huy - điều khiển không bị gián đoạn.

Theo Viện Nghiên cứu Điện tử và Viễn thông Hàn Quốc (ETRI), mạng LEO còn giữ vai trò thiết yếu trong công tác cứu hộ thảm họa, hỗ trợ liên lạc tại vùng núi, đảo xa và phục hồi kết nối khi các trạm mặt đất gặp sự cố. Sự xuất hiện của Starlink góp phần hình thành một hệ thống an toàn thông tin đa tầng, nơi mạng mặt đất và mạng vũ trụ phối hợp bổ trợ lẫn nhau để tăng cường độ bền vững của hạ tầng viễn thông quốc gia.

KT SAT và Starlink hợp tác với nhau để cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh hàng hải - Ảnh: Yonhap

Hai đối tác trong nước là SK Telink và KT SAT sẽ đảm nhiệm việc triển khai, bán hàng và cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho Starlink, đồng thời phát triển các gói dịch vụ chuyên biệt dành cho đội tàu biển, các hãng hàng không giá rẻ và những cơ quan chính phủ có nhu cầu kết nối ổn định ở mọi điều kiện.

“Thay đổi cuộc chơi” thị trường viễn thông tại Hàn Quốc

Sự xuất hiện của Starlink đang tạo ra tác động chiến lược đối với hạ tầng viễn thông Hàn Quốc, vốn lâu nay được xem là hình mẫu toàn cầu nhờ mạng cáp quang phủ rộng và tốc độ vượt trội. Việc Internet vệ tinh quỹ đạo thấp được triển khai thương mại cho thấy tư duy phát triển viễn thông của nước này đang chuyển dịch sang mô hình lai, trong đó từng lớp hạ tầng đảm nhiệm một chức năng riêng.

Các chuyên gia nhận định mạng mặt đất tiếp tục giữ vai trò chủ lực tại đô thị và khu dân cư nhờ tốc độ cao; trong khi vệ tinh LEO đảm nhận vùng xa, vùng biển, không phận và trở thành tuyến dự phòng quan trọng khi xảy ra gián đoạn.

Song song với đó, hệ thống vệ tinh GEO và MEO vẫn là nền tảng cho các dịch vụ truyền hình và liên lạc chuyên ngành. Mô hình đa tầng này giúp tăng khả năng phục hồi của toàn bộ hệ thống, giảm nguy cơ gián đoạn trên diện rộng và mở ra nhiều ứng dụng mới trong công nghiệp, vận tải và quân sự.

Bên cạnh việc sử dụng dịch vụ Starlink, Hàn Quốc đang tăng tốc phát triển hệ thống định vị vệ tinh KPS và nghiên cứu xây dựng các chùm vệ tinh LEO của riêng mình. Sự xuất hiện của Starlink vì thế trở thành động lực thúc đẩy Hàn Quốc đẩy mạnh mục tiêu tự chủ trong lĩnh vực vệ tinh và công nghệ không gian.

Starlink trở thành hạ tầng chiến lược tại Hàn Quốc - Ảnh: MTG

Vai trò “thay đổi cuộc chơi” của Starlink không đến từ việc cạnh tranh với cáp quang hay chiếm lĩnh thị trường dân dụng, mà từ khả năng mở rộng không gian kết nối vượt khỏi giới hạn hạ tầng mặt đất. Dịch vụ LEO giúp duy trì liên lạc ổn định ở mọi địa hình, thúc đẩy chuyển đổi số trong hàng hải và hàng không - những lĩnh vực vốn thiếu giải pháp kết nối tối ưu.

Đồng thời, Starlink tăng cường độ bền vững của hệ thống thông tin quốc gia nhờ trở thành tầng liên lạc khó bị phá hủy, hỗ trợ phục hồi sau thảm họa. Sự hiện diện của Starlink cũng tạo ra áp lực đổi mới, buộc Hàn Quốc phải đẩy nhanh các chương trình công nghệ vệ tinh của chính mình, từ đó hình thành một kiến trúc viễn thông thế hệ mới, nơi mạng mặt đất và mạng không gian hoạt động song song và bổ trợ lẫn nhau.

Hoàng Vũ