Indonesia và Ai Cập mạo hiểm khi mua tiêm kích tàng hình KAAN?

Ấn phẩm Turkish Minute cho biết, với việc tham gia dự án, Ai Cập không chỉ mua tiêm kích tàng hình KAAN, mà còn tiếp nhận chuyển giao công nghệ, sản xuất linh kiện và thậm chí cả lắp ráp thành phẩm.

Hợp đồng chính thức giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập đã được lên kế hoạch ký kết vào cuối năm 2025. Các quan chức quốc phòng đến từ quốc gia Bắc Phi Cairo đã kiểm tra nguyên mẫu tiêm kích KAAN hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm bay thử nghiệm và bày tỏ ấn tượng.

Một điều cần lưu tâm đó là tiêm kích KAAN hiện đang sử dụng động cơ General Electric F110 do Mỹ cung cấp, điều này đồng nghĩa với việc Thổ Nhĩ Kỳ cần phải xin phép Mỹ để tái xuất khẩu cho bên thứ ba.

Điều khoản này dự kiến sẽ là một trở ngại lớn, xét đến chính sách truyền thống của Mỹ là phải duy trì được lợi thế công nghệ quân sự vượt trội cho Israel so với các quốc gia láng giềng.

Theo chính sách nói trên, Ai Cập, Saudi Arabia và UAE vẫn bị cấm mua máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 Lightning II do Mỹ sản xuất và khả năng cao khó lòng tiếp cận chiếc KAAN, nếu phương tiện này được chứng minh là tiêm kích tàng hình tiên tiến.

Tiến sĩ Ali Bakir - Giáo sư tại Đại học Qatar, đồng thời là nghiên cứu viên tại Hội đồng Đại Tây Dương phát biểu trước báo chí Thổ Nhĩ Kỳ rằng dự án KAAN có thể giúp Ai Cập thu hẹp khoảng cách công nghệ quân sự với Israel.

"Ngay cả khi một số quốc gia cuối cùng sẽ nhận được quyền tiếp cận F-35, phiên bản mà họ mua sắm chắc chắn sẽ ở cấp độ thấp hơn so với những gì được Mỹ cung cấp cho Israel", ông Bakir giải thích.

Ngoài Ai Cập, Saudi Arabia và UAE cũng bày tỏ sự quan tâm đến chiếc KAAN khi họ coi đây là giải pháp thay thế trong bối cảnh gặp nhiều trở ngại khi muốn mua tiêm kích thế hệ thứ năm do phương Tây sản xuất.

Tính đến thời điểm hiện tại, Thổ Nhĩ Kỳ đã ký được một hợp đồng xuất khẩu máy bay chiến đấu KAAN đầy triển vọng của mình, bất chấp thực tế là quá trình phát triển vẫn chưa hoàn thành, Ankara đặt mục tiêu bắt đầu tiếp nhận các tiêm kích này vào năm 2028.

Trước đó, một hợp đồng đã được ký kết vào cuối tháng 7/2025, trong đó quy định việc cung cấp 48 chiến đấu cơ tàng hình KAAN cho Indonesia. Giá trị hợp đồng và thời hạn bàn giao máy bay chưa được công bố chính thức.

Tuy nhiên các nhà báo của ấn phẩm chuyên ngành Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng thời hạn thực hiện hợp đồng cung cấp máy bay chiến đấu KAAN sẽ diễn ra trong vòng 120 tháng, chi phí của thương vụ trên vượt quá 10 tỷ USD.

Theo đánh giá từ nhiều chuyên gia quân sự trung lập, Indonesia và Ai Cập đang mạo hiểm bởi Thổ Nhĩ Kỳ chưa từng có kinh nghiệm trong việc chế tạo tiêm kích hiện đại, họ thậm chí còn không thể tự nâng cấp F-16, nên chưa có gì đảm bảo dự án KAAN sẽ về đích.

Việt Dũng

Theo Turkish Minute