Indonesia quyết tâm xóa bỏ nạn cờ bạc trực tuyến

Tại Indonesia các nền tảng cờ bạc trực tuyến bị coi là bất hợp pháp nhưng vẫn len lỏi vào đời sống thường ngày, thu hút hàng triệu người chơi và gây ra những hệ lụy nghiêm trọng về kinh tế và xã hội.

Đánh bạc. Ảnh: Satang.

Các quan chức Indonesia đã phải ví cờ bạc trực tuyến như một quả bom hẹn giờ đối với xã hội Indonesia hay là một thảm họa xã hội. Theo số liệu gần đây, ít nhất 8,8 triệu người Indonesia đã tham gia vào cờ bạc trực tuyến vào năm 2024. Điều đáng lo ngại là tỷ lệ thanh niên trẻ và những lao động thu nhập thấp tham gia vào hoạt động cờ bạc này lại khá cao. Khảo sát cho thấy 81,2%, thừa nhận sử dụng thu nhập cá nhân để đánh bạc trực tuyến, trong khi khoảng 6,1% số người được hỏi sẵn sàng vay tiền từ bạn bè hoặc gia đình, trong khi 5,9% sử dụng các khoản vay trực tuyến (pinjol) cho thói quen đánh bạc. Họ thường rơi vào vòng luẩn quẩn thua - vay tiền chơi tiếp - nợ nần chồng chất.

Những người nghiện cờ bạc thường bị giảm năng suất lao động, gây ra xung đột bạo lực trong gia đình và an ninh xã hội. Sức mua giảm và chi tiêu hộ gia đình giảm cũng khiến nền kinh tế chậm lại. Lượng tiền luân chuyển lớn nằm ngoài tầm kiểm soát của chính phủ, làm tăng nguy cơ rửa tiền và tài trợ cho các hoạt động tội phạm khác.

Cũng có câu hỏi là đất nước có thể được lợi từ khoản doanh thu khổng lồ khi doanh thu cờ bạc trực tuyến đã lên tới 327.000 tỷ Rp (1 USD = 15.5 Rp) vào năm 2023. Chỉ riêng quý 1 của năm 2024, các giao dịch liên quan đến cờ bạc trực tuyến đã đạt 100 nghìn tỷ Rp. Tuy nhiên nếu nhìn vào thực tế cho thấy con số này không đóng góp tích cực cho nền kinh tế Indonesia mà ngược lại, các khoản tiền này chảy ra nước ngoài thông qua các công ty vỏ bọc. Hiện tượng này khiến thanh khoản trong nước dễ suy yếu, sức mua của người dân giảm và có khả năng làm giảm tỷ giá hối đoái rupiah. Nói cách khác, cờ bạc trực tuyến tạo ra một vòng luẩn quẩn không chỉ hủy hoại các cá nhân mà còn hủy hoại cả cộng đồng và một quốc gia nói chung.

Virus dai dẳng trong xã hội Indonesia

Cờ bạc thông thường và cờ bạc trực tuyến là hành vi bị cấm ở các quốc gia Hồi giáo, đặc biệt Indonesia là quốc gia có dân số theo đạo Hồi lớn nhất thế giới. Bất chấp lệnh cấm nhưng vấn nạn vẫn dai dẳng và trở nên nghiêm trọng tại Indonesia. Là một quốc gia với tỷ lệ truy cập internet cao, tạo điều kiện cho dân số tiếp xúc với các quảng cáo cờ bạc trực tuyến tăng, thường được ngụy trang dưới dạng các ứng dụng chơi game vô hại. Một cuộc khảo sát của Populix năm 2023 cho thấy 84% người dùng internet ở Indonesia thường xuyên nhìn thấy quảng cáo cờ bạc trực tuyến trên các nền tảng mạng xã hội. Bộ Thông tin và Truyền thông Indonesia cũng đã chặn gần 3 triệu website có nội dung cờ bạc trực tuyến, khóa hơn 5.700 tài khoản ngân hàng, ví điện tử bị nghi ngờ dùng vào hoạt động cờ bạc trực tuyến. Tuy nhiên việc chặn các trang web hiện cũng được đánh giá giống như “trò chơi đập chuột” vì ngay sau khi một trang web bị chặn, nó xuất hiện trở lại dưới một tên và miền khác.

Do đó, việc xóa bỏ cờ bạc trực tuyến tại Indonesia phải đối mặt với một số thách thức lớn. Đầu tiên, những hạn chế về công nghệ khiến các trang web mới xuất hiện nhanh chóng sau khi các trang web cũ đóng cửa. Các trang web cờ bạc trực tuyến thường sử dụng các hệ thống mã hóa tinh vi khiến chúng khó bị theo dõi. Thứ hai, luật vẫn còn phức tạp và chỉ giới hạn trong phạm vi quyền hạn quốc gia, trong khi cờ bạc trực tuyến thường hoạt động ở nước ngoài. Nhiều nhà điều hành cờ bạc trực tuyến hoạt động ở nước ngoài khai thác lỗ hổng trong luật pháp quốc tế, đây là trở ngại lớn đối với việc xóa bỏ. Nếu không có công nghệ phù hợp, việc đóng cửa các trang web cờ bạc trực tuyến chỉ là tạm thời. Xóa bỏ cờ bạc trực tuyến đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện hơn, với một lực lượng đặc nhiệm có toàn quyền giám sát và tiến hành kiểm toán toàn diện các cơ quan liên quan. Vụ việc gần đây liên quan đến một số nhân viên tại Bộ Truyền thông và Kỹ thuật số Indonesia khiến niềm tin của người dân lung lay vì họ đáng lẽ phải đi đầu trong cuộc chiến chống lại cờ bạc trực tuyến, lại tiếp tay cho hoạt động này. Do đó một chiến lược quyết liệt và minh bạch trong hành động pháp lý cũng cần được tăng cường để có tác dụng răn đe rõ ràng.

Ưu tiên trong 100 ngày cầm quyền

Trên thực tế, có hai cách tiếp cận quản lý chính: hợp pháp hóa hoặc cấm cờ bạc trực tuyến. Indonesia đã thực hiện lệnh cấm thời gian qua nhưng rõ ràng chưa có hiệu quả. Đã có một số quốc gia có cách tiếp cận riêng biệt để kiểm soát cờ bạc thông thường và trực tuyến. Luật pháp của Malaysia cấm mọi hình thức cờ bạc ngoại trừ các cơ sở được cấp phép và bao gồm cả việc quản lý cờ bạc trực tuyến. Các quốc gia như Singapore và Anh hợp pháp hóa cờ bạc trực tuyến thông qua việc thiết lập các quy định rõ ràng như khuôn khổ pháp lý toàn diện giải quyết vấn đề tội phạm có tổ chức, bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên, đảm bảo các công ty tuân thủ các yêu cầu cấp phép và nộp thuế đánh bạc.

Cách tiếp cận thứ ba có thể bao gồm hợp pháp hóa một phần với các điều kiện cụ thể như giới hạn độ tuổi, nâng cao nhận thức tuyên truyền hay lệnh cấm quảng cáo.Tuy nhiên các quy định của Indonesia cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ các chuẩn mực xã hội và giá trị tôn giáo, với đa số dân là người Hồi giáo. Vì vậy xét đến các hậu quả do cờ bạc mang lại hiện nay, truy quét quyết liệt vẫn sẽ là cách tốt nhất để ngăn chặn vấn đề trở nên tồi tệ hơn.

Chính phủ Indonesia thời gian qua đã thực hiện một cuộc tuyên chiến với cờ bạc online với những biện pháp cứng rắn như chặn các trang web cờ bạc và bắt giữ thủ phạm các đường dây tội phạm. Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) được ứng dụng để đẩy nhanh quá trình phát hiện, xử lý các báo cáo về nội dung cờ bạc trực tuyến, thành lập lực lượng đặc nhiệm từ nhiều cơ quan khác nhau để ngăn chặn vấn nạn này. Indonesia cũng kêu gọi các nền tảng truyền thông xã hội lớn, như Meta, TikTok và X, bắt buộc xóa bỏ các hoạt động cờ bạc trực tuyến trên nền tảng công nghệ số. Xóa bỏ cờ bạc trực tuyến là một trong những vấn đề ưu tiên trong 100 ngày đầu tiên của chính quyền Tổng thống Prabowo Subianto với dự kiến sẽ có nhiều biện pháp mới được đưa ra trong thời gian tới.

Phạm Hà/VOV-Jakarta