Hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy: Sa ngã vì thú vui độc hại

Sau giờ lao động ở Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh đóng tại xã Ngọc Châu (Tân Yên), chúng tôi gặp N.H.V (sinh năm 2002) ở phường Tiền Phong (thành phố Bắc Giang). Khuôn mặt thông minh, rất trẻ, khá điển trai của V khiến chúng tôi ngạc nhiên, không nghĩ em lại nghiện ma túy.

Cán bộ Cơ sở cai nghiện ma túy hướng dẫn người cai nghiện lao động, học nghề may.

V kể về những tháng ngày không muốn nhớ: “Gia đình tôi ở ven các khu công nghiệp nhưng khi học xong nghề điện tử của một trường cao đẳng nghề, thay vì đi làm công nhân như bố mẹ, tôi lại đến tỉnh Bắc Ninh xin làm việc ở một quán karaoke. Đặc thù ở quán này là thường xuyên làm đêm nên tôi rất mệt. Có nhân viên ở đó rỉ tai tôi rằng muốn khỏe, tỉnh táo làm xuyên đêm thì phải dùng ma túy đá. Họ còn nói ma túy đá không gây nghiện, không lệ thuộc, vậy là tôi theo bạn bè dùng thử. Đúng là lúc đầu mang đến ảo giác không mệt mỏi nhưng sau một thời gian tôi bị nghiện, sức khỏe suy giảm rõ rệt, lúc nào cũng thèm muốn sử dụng ma túy. Đến khi gia đình và công an địa phương phát hiện, tôi buộc phải đi cai nghiện, chữa bệnh. Giờ đây khi đã cai được 8 tháng, tôi nhận ra sai lầm, giá như tôi lựa chọn môi trường làm việc khác, biết chiến thắng cám dỗ, tránh xa thú vui độc hại, nguy hiểm thì cuộc sống đã khác. Nghĩ đến bố mẹ và em trai ở nhà, tôi rất ân hận, quyết tâm cai nghiện để sớm trở về với gia đình”.

Câu chuyện của V không phải hiếm gặp đối với các bạn trẻ hiện nay, một số người sử dụng ma túy để tỏ ra “sành điệu” hoặc a dua theo bạn bè xấu.

Hiện nay, Cơ sở cai nghiện ma túy thuộc Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy, Công an tỉnh quản lý, chữa bệnh cho gần 300 học viên. Gần 17% trong số này dưới 30 tuổi, số người từ 30 đến 40 tuổi chiếm khoảng 40,5%.

Theo các cán bộ công an có nhiều kinh nghiệm trong công tác phòng, chống ma túy, thực tế có nhiều người trẻ tuổi, thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên sử dụng, nghiện ma túy do chịu ảnh hưởng của lối sống thực dụng, buông thả, đua đòi, tiếp cận văn hóa phẩm độc hại, sa vào tệ nạn xã hội, trong đó có ma túy. Nhiều người thiếu hiểu biết về tác hại của ma túy, bị đối tượng xấu kích động, lôi kéo sử dụng, thậm chí tham gia vận chuyển, mua bán trái phép. Số khác do muốn thỏa mãn tính tò mò của tuổi trẻ, thích thể hiện bản thân nên chủ động tìm đến ma túy. Đồng thời thiếu sự phối hợp quản lý giữa gia đình, nhà trường, xã hội; một số địa bàn còn tồn tại tệ nạn ma túy nên tác động đến suy nghĩ và hành động của những người trẻ tuổi, nếu không chiến thắng được cám dỗ rất dễ mắc vào ma túy.

Gặp Đ.T.L (sinh năm 1990) cư trú tại tổ dân phố Phương Lạn 1, thị trấn Phương Sơn (Lục Nam) đang giai đoạn cắt cơn. Dáng người gày gò, ánh mắt vẫn còn vẻ thất thần, qua những câu nói lộn xộn, chúng tôi cố gắng hiểu được câu chuyện của L. Khoảng hai năm trước, L sử dụng ma túy vì “hay bị ốm đau, buồn chán cuộc sống”, sau đó L có biểu hiện “ngáo”, có những hành vi, lời nói kỳ lạ, ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Gia đình L có hoàn cảnh đặc biệt, chỉ có hai mẹ con. Tuổi thiếu niên, thiếu sự quản lý sâu sát của mẹ nên L ngày càng lún sâu vào ma túy. Đến tháng 4/2025, qua rà soát địa bàn, đối tượng, Công an thị trấn Phương Sơn đã test nhanh, phát hiện L dương tính với chất ma túy. Cuối tháng 5 vừa qua, Công an thị trấn đưa L đi cai nghiện bắt buộc theo quyết định của Tòa án nhân dân huyện Lục Nam.

Hiện nay, Cơ sở cai nghiện ma túy thuộc Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy, Công an tỉnh quản lý, chữa bệnh cho gần 300 học viên, gần 17% trong số này là dưới 30 tuổi, số học viên từ 30 đến 40 tuổi chiếm khoảng 40,5%. Một số người đã cai nhiều lần nhưng sau khi trở về địa phương lại tái nghiện. Trung tá Nguyễn Đức Hạnh, Trưởng Cơ sở cai nghiện ma túy cho biết, ma túy ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần của người nghiện, đặc biệt là với những người trẻ tuổi, thanh thiếu niên, ma túy làm mất đi tương lai, cơ hội học tập, làm việc, lập thân, lập nghiệp của họ. Do vậy sau khi tiếp nhận, Cơ sở tổ chức phân loại, đưa người nghiện tham gia quá trình cắt cơn, giải độc, điều trị rối loạn tâm thần, nâng cao thể lực.

Quá trình giáo dục, lao động, phục hồi hành vi, nhân cách, Cơ sở tập trung tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy nhằm nâng cao nhận thức, hiểu được quy định pháp luật về phòng, chống ma túy cho người nghiện, nhất là những người tuổi đời còn trẻ, thiếu hiểu biết, vốn sống, kinh nghiệm. Trang bị cho họ kiến thức về hậu quả, tác hại, hiểm họa của ma túy; phương thức, thủ đoạn lôi kéo tham gia vào hoạt động phạm tội, tệ nạn ma túy; cách thức nhận biết, kỹ năng phòng ngừa, chủ động tham gia tố giác, cung cấp thông tin về tội phạm, tệ nạn ma túy cho cơ quan chức năng. Ở giai đoạn chuẩn bị tái hòa nhập cộng đồng, Cơ sở tổ chức tư vấn, hỗ trợ người nghiện nói chung, những người trong độ tuổi thanh niên nói riêng về những vấn đề pháp lý, xã hội để họ có cơ hội từ bỏ ma túy, vươn lên trong cuộc sống.

“Điều quan trọng là phối hợp chặt chẽ giữa phòng và chống, lấy phòng ngừa là chính, coi trọng phòng ngừa ngay từ gia đình, cơ sở giáo dục, khu dân cư. Chủ động, kịp thời phát hiện và can thiệp sớm đối với thanh, thiếu niên sử dụng trái phép, nghiện ma túy; kết hợp tăng cường đấu tranh ngăn chặn tội phạm và tệ nạn ma túy xâm nhập vào thanh, thiếu niên” – Trung tá Hạnh nói.

Bài, ảnh: Quốc Phương