Huế đề xuất đầu tư Quốc lộ 49F 'mạch máu' hành lang kinh tế Đông – Tây

Ảnh minh họa

Thành phố Huế vừa kiến nghị Chính phủ quan tâm bố trí nguồn vốn từ ngân sách Trung ương để triển khai đầu tư xây dựng hoàn chỉnh Quốc lộ 49F, tuyến đường huyết mạch có chiều dài khoảng 100 km, kết nối từ Bến cảng Phong Điền đến Cửa khẩu quốc tế Hồng Vân (trước đây là huyện A Lưới). Đây là tuyến đường có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kết nối hành lang kinh tế Đông – Tây, hình thành trục vận chuyển hàng hóa xuyên biên giới giữa Lào và Việt Nam qua địa bàn thành phố Huế.

Theo đánh giá của lãnh đạo thành phố Huế, nhu cầu vận chuyển khoáng sản như than, bô xít và một số mặt hàng nông – lâm sản từ Lào qua hệ thống cảng biển tại Huế là rất lớn. Trong bối cảnh tiềm năng cảng biển tại Phong Điền đang được định hướng khai thác mạnh mẽ, việc đầu tư nâng cấp toàn tuyến Quốc lộ 49F vốn là đường 71 cũ, trở thành trục logistics chiến lược là hết sức cấp thiết.

TIỀM NĂNG LỚN NHƯNG CHƯA ĐƯỢC PHÁT HUY

Quốc lộ 49F hiện là tuyến đường ngắn nhất nối trực tiếp Cửa khẩu Hồng Vân với Bến cảng Phong Điền. Tuyến đường dài khoảng 100 km này được chia thành ba đoạn, trong đó mới chỉ có hai đoạn đầu và cuối được bố trí vốn đầu tư.

Cụ thể, đoạn đầu tuyến dài 17 km, từ Quốc lộ 1A đến Bến cảng Phong Điền, đã được đầu tư hơn 750 tỷ đồng và dự kiến sẽ đưa vào khai thác đúng dịp Quốc khánh 2/9/2025. Đây được xem là bước khởi đầu quan trọng nhằm tạo điều kiện để cảng Phong Điền sớm đi vào hoạt động, đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa qua biển.

Đoạn cuối tuyến dài khoảng 13 km, nối từ đường Hồ Chí Minh đến Cửa khẩu Hồng Vân, đã được Bộ Xây dựng nâng cấp, mở rộng và dự kiến hoàn thành trong năm 2026. Khi hoàn thành, tuyến đường sẽ giúp rút ngắn đáng kể thời gian và chi phí vận chuyển hàng hóa từ khu vực biên giới về cảng biển.

Tuy nhiên, đoạn còn lại dài 70 km chiếm phần lớn chiều dài toàn tuyến, hiện vẫn chưa được triển khai do chưa cân đối được nguồn lực. Tổng vốn đầu tư dự kiến cho đoạn này lên tới khoảng 5.500 tỷ đồng. Sự thiếu đồng bộ về hạ tầng đã và đang làm giảm hiệu quả khai thác các đoạn tuyến đã được đầu tư, cũng như hạn chế khả năng kết nối giao thông và phát triển kinh tế khu vực biên giới phía Tây thành phố Huế.

ĐƯỜNG 49F – TRỤC KẾT NỐI CẢNG BIỂN VÀ HÀNH LANG KINH TẾ ĐÔNG – TÂY

Tuyến Quốc lộ 49F có vai trò quan trọng không chỉ trong phát triển kinh tế địa phương mà còn trong chiến lược kết nối vùng và hợp tác kinh tế quốc tế. Theo Quyết định số 1481/QĐ-TTg do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký ngày 29/11/2024, Huế sẽ tập trung đầu tư vào các dự án hạ tầng tạo sức lan tỏa lớn, trong đó có hành lang kinh tế Đông – Tây nối liền ba cụm cảng biển (Chân Mây, Thuận An, Phong Điền) với hai cặp cửa khẩu biên giới Việt – Lào, bao gồm cả Cửa khẩu Hồng Vân.

Trong hành lang kết nối này, tuyến đường 71 (nay là Quốc lộ 49F) từ Bến cảng Phong Điền đến Cửa khẩu Hồng Vân được xác định là trục giao thông chủ đạo cần được ưu tiên đầu tư. Khi hoàn thiện, tuyến đường sẽ rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa từ Lào về các cảng biển của Huế, đồng thời góp phần hình thành mạng lưới logistics xuyên biên giới, tạo điều kiện thúc đẩy thương mại, đầu tư và phát triển công nghiệp phụ trợ.

Bên cạnh đó, việc hoàn thiện Quốc lộ 49F còn gắn với định hướng phát triển hệ thống cảng biển Huế giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050. Theo Quyết định số 1019/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng, Bến cảng Phong Điền là một trong ba khu bến chính của cảng biển Huế sẽ được xây dựng với quy mô 2 bến, từ 6 đến 12 cầu cảng, chiều dài cầu cảng từ 1.220 m đến 2.620 m, năng lực thông quan hàng hóa đạt 4,5 đến 8,5 triệu tấn/năm.

Sự phát triển đồng bộ giữa cảng biển và hạ tầng kết nối như Quốc lộ 49F được xem là “đòn bẩy kép”, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho thành phố Huế, đặc biệt trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, công nghiệp chế biến và dịch vụ logistics.

Trước yêu cầu cấp thiết về hạ tầng và tiềm năng phát triển lớn của khu vực, thành phố Huế đã chính thức kiến nghị Chính phủ sớm quan tâm bố trí vốn từ ngân sách Trung ương để đầu tư đoạn còn lại dài 70 km của Quốc lộ 49F. Việc sớm triển khai dự án sẽ giúp hoàn chỉnh toàn bộ tuyến đường, phát huy tối đa hiệu quả khai thác các đoạn đã đầu tư, đồng thời mở ra hướng phát triển mới cho các địa bàn biên giới phía Tây và khu vực cảng biển phía Đông của thành phố.

Ngoài ý nghĩa kinh tế, tuyến Quốc lộ 49F còn đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm quốc phòng – an ninh, phát triển bền vững khu vực biên giới, thúc đẩy giao lưu kinh tế – văn hóa giữa Việt Nam và Lào thông qua các cửa khẩu quốc tế. Đây là cơ sở để thành phố Huế tin tưởng rằng, việc hoàn chỉnh tuyến đường này sẽ không chỉ là một dự án giao thông, mà còn là động lực chiến lược cho cả vùng.

Nguyễn Thuấn