HTX tiêu biểu trong sản xuất nông nghiệp
Trong không khí thi đua sôi nổi của các đơn vị, địa phương trên toàn tỉnh, lập thành tích chào mừng Đại hội thi đua yêu nước tỉnh Sơn La lần thứ VI, năm 2025, chúng tôi có dịp trở lại thăm HTX Dịch vụ Phát triển Nông nghiệp 19/5, phường Vân Sơn, cảm nhận không khí lao động hăng say nơi đây. Ngoài vườn, các thành viên HTX tỉ mỉ chăm sóc những luống rau hữu cơ, những cây mận hậu, cây nho, đào, dâu tây... Trong xưởng chế biến, hệ thống máy móc hiện đại vận hành ngày đêm sản xuất những mẻ hoa quả sấy dẻo, thơm ngon...

Cây mận đỉnh vàng trồng tại vườn thực nghiệm của HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5.
HTX Dịch vụ Phát triển Nông nghiệp 19/5 thành lập từ năm 2000 trên mảnh đất cao nguyên Mộc Châu trù phú, giàu tiềm năng. Ban đầu, HTX cũng gặp không ít khó khăn vì quy mô sản xuất manh mún, tập quán canh tác truyền thống, thị trường tiêu thụ bấp bênh... Không nản chí trước khó khăn, HTX đã động viên các thành viên hăng hái thi đua lao động, nghiên cứu, áp dụng nhiều sáng kiến thiết thực vào sản xuất, kinh doanh. Biến quyết tâm thành hành động, HTX mạnh dạn chuyển đổi, áp dụng các quy trình sản xuất tiên tiến theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, MetroGAP.
Hiện nay, HTX đang duy trì 8 ha rau an toàn, mang lại doanh thu từ 700-800 triệu đồng/ha/năm; trồng 20 ha mận hậu đạt chứng nhận VietGAP, với doanh thu từ 300-400 triệu đồng/ha/năm; đầu tư khu vườn thực nghiệm rộng hơn 7 ha. HTX tập trung nghiên cứu trồng các loại cây ăn quả ôn đới, chọn các loại cây bản địa làm gốc ghép chuẩn để tạo ra nhiều giống cây ăn quả độc đáo, chất lượng cao, như: Mận đỉnh vàng, mận chín sớm, mận chín muộn, đào chín sớm, nho sữa, lê ôn đới và cây nhót... Các loại cây trồng vừa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, vừa đẹp mắt, phục vụ du khách đến tham quan. Từ các giống cây trồng đem lại hiệu quả ở vườn thực nghiệm, HTX đã liên kết với các hộ nông dân, hướng dẫn các hộ ứng dụng khoa học kỹ thuật, đưa các giống mới vào sản xuất, đem đến cho người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng, an toàn.

Vườn nho sữa của HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5.
Nhận thấy việc chỉ bán nông sản tươi không mang lại giá trị gia tăng cao và phụ thuộc nhiều vào thương lái, HTX quyết định đầu tư nhà xưởng, máy móc với công suất chế biến từ 300-500 tấn quả/năm. Từ đó, hàng loạt sản phẩm mang thương hiệu HTX 19/5 ra đời như: Rượu mận, rượu mơ, mận sấy dẻo, mơ sấy... Đến nay, HTX có 6 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP (3 sản phẩm 4 sao; 3 sản phẩm 3 sao). Đặc biệt, năm 2024, HTX được cấp chứng nhận FDA của Hoa Kỳ, chính là một minh chứng rõ nét cho hướng đi đúng đắn, khát vọng chinh phục được các tiêu chuẩn khắt khe quốc tế.
Ông Mai Đức Thịnh, Giám đốc HTX, chia sẻ: Việc đạt chứng nhận FDA đã mở ra cánh cửa xuất khẩu. Chúng tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện quy trình, đưa sản phẩm nông sản chế biến của Sơn La đến với nhiều thị trường khó tính hơn. Bên cạnh đó, với lợi thế nằm trong khu du lịch Quốc gia Mộc Châu, HTX sẽ đẩy mạnh phát triển mô hình du lịch nông nghiệp, trải nghiệm, để du khách được tự tay thu hoạch, trải nghiệm quy trình sản xuất và thưởng thức những sản phẩm tươi ngon nhất ngay tại vườn. Đây là cách để quảng bá thương hiệu một cách bền vững và trực tiếp nhất, đồng thời tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương.
Hiện nay, HTX đang tạo việc làm ổn định cho 50 lao động thường xuyên và gần 200 lao động thời vụ. Đồng thời, liên kết, bao tiêu sản phẩm cho gần 190 hộ nông dân. Thu nhập của các hộ liên kết tăng gấp 3-4 lần so với trước đây, đời sống nhân dân ngày càng cải thiện.

Sơ chế làm sản phẩm quả sấy tại HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5.
Đánh giá mô hình của HTX 19/5, ông Trương Hoa Bắc, Chủ tịch UBND phường Vân Sơn, khẳng định: HTX 19/5 thực sự là lá cờ đầu trong phong trào phát triển kinh tế của phường. Không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn là hạt nhân tiên phong trong việc thay đổi tư duy sản xuất của nông dân, chuyển từ nhỏ lẻ sang liên kết theo chuỗi giá trị. Sự thành công của HTX, góp phần quan trọng vào việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập và ổn định an sinh xã hội tại địa phương.
Với những thành tích xuất sắc, HTX Dịch vụ Phát triển Nông nghiệp 19/5 vinh dự nhận Giải thưởng “Mai An Tiêm” năm 2024; nhiều năm liền được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp vùng, cấp tỉnh. Câu chuyện thành công của HTX 19/5 là một minh chứng sống động cho hiệu quả của các phong trào thi đua yêu nước, là nguồn cảm hứng, cổ vũ cho các doanh nghiệp, HTX và nông dân tỉnh Sơn La tiếp tục nỗ lực, vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.