HTX tăng sức cạnh tranh nhờ thương mại điện tử

Trước tiên, chìa khóa sống còn chính là chuẩn hóa sản phẩm và xây dựng thương hiệu vững chắc. TMĐT là một môi trường cạnh tranh khốc liệt, nơi người tiêu dùng hiện đại luôn ưu tiên các sản phẩm có thương hiệu và độ tin cậy cao thay vì chỉ chọn sản phẩm giá rẻ.

Sân chơi lớn

Do đó, sản phẩm phải là cốt lõi của HTX cần được chuẩn hóa theo các tiêu chí nghiêm ngặt của thị trường hiện đại, đảm bảo đạt các chứng nhận an toàn thực phẩm cơ bản như VietGAP, GlobalGAP, hoặc HACCP. Việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất không chỉ giúp giảm chi phí mà còn tăng lợi nhuận và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng khắt khe.

Đặc biệt, HTX cần tập trung vào các sản phẩm OCOP, sản phẩm chủ lực và đặc thù của địa phương, bởi đây là yếu tố giúp HTX tạo sự khác biệt và tránh cạnh tranh trực diện với các hàng hóa công nghiệp. Sự đồng nhất về chất lượng, quy cách đóng gói và khối lượng là điều kiện tiên quyết để giữ chân khách hàng trực tuyến trong môi trường đòi hỏi sự minh bạch cao.

Giao diện của chợ sản phẩm trực tuyến VCAMart.vn.

Sau khi đảm bảo chất lượng, việc xây dựng thương hiệu là bước tiếp theo để tạo ra giá trị cảm xúc và nhận diện mà khách hàng sẵn sàng trả thêm tiền để sở hữu. Đối với HTX, thương hiệu phải gắn liền với câu chuyện về vùng đất, con người, văn hóa và quy trình canh tác sạch, bền vững, qua đó tạo nên sự khác biệt so với thị trường đại chúng.

Để thương hiệu có thể "tỏa sáng" trên môi trường số, việc đầu tư vào bộ nhận diện chuyên nghiệp là không thể trì hoãn; điều này bao gồm việc đặt tên dễ nhớ, thiết kế logo đơn giản và ấn tượng, và đặc biệt là thiết kế bao bì chuyên nghiệp, rõ ràng về tem nhãn, nguồn gốc và hạn sử dụng. Bao bì chính là "người bán hàng im lặng" trên môi trường TMĐT, đồng thời là hình ảnh mà người tiêu dùng nhìn thấy đầu tiên. Ngoài ra, việc chủ động đăng ký bảo hộ thương hiệu, nhãn hiệu tại cơ quan nhà nước là hết sức quan trọng để tạo cơ sở pháp lý vững chắc, bảo vệ sản phẩm khỏi tình trạng bị làm giả, làm nhái.

Quy trình vận hành và tầm nhìn đa kênh

Khi đã có sản phẩm và thương hiệu vững chắc, HTX sẽ tự tin hơn khi bước chân ra sàn đấu số, chinh phục thị trường TMĐT Việt Nam với quy mô khoảng 27 tỷ USD. Trong số các nền tảng thương mại điện tử, VCAMart (Chợ Sản phẩm Trực tuyến), do Liên minh HTX Việt Nam (VCA) khởi xướng, nổi lên là một giải pháp chiến lược, tạo điều kiện thuận lợi và ưu đãi hơn cho các HTX. Sàn giao dịch này có ưu điểm vượt trội là giúp HTX giảm gánh nặng chi phí vận hành so với các sàn thương mại lớn, đồng thời tăng độ tin cậy do tập trung vào các sản phẩm có nguồn gốc uy tín từ HTX. VCAMart còn giải quyết được bài toán logistics phức tạp bằng cách hỗ trợ tự động kết nối với Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post), giúp các HTX ở vùng sâu vùng xa cũng có thể vận chuyển hàng hóa một cách dễ dàng.

Việc tham gia VCAMart được thực hiện qua các bước cơ bản: Đầu tiên là đăng ký và thiết lập gian hàng bằng cách tạo tài khoản người bán trên website VCAMart, cung cấp đầy đủ thông tin về HTX và các giấy tờ xác thực liên quan.

Bước thứ hai là đăng sản phẩm chi tiết, đây là bước quan trọng nhất và đòi hỏi sự tỉ mỉ. HTX cần truy cập mục "Gian hàng" sau đó chọn "Quản lý chào hàng" và "Thêm mới" điền đầy đủ và chính xác các thông tin cơ bản như tên sản phẩm, danh mục, giá cả, và đặc biệt là thông tin chi tiết về kích thước, trọng lượng, nguồn gốc, và công dụng. Các HTX phải sử dụng hình ảnh chất lượng cao, rõ nét và mô tả rõ ràng câu chuyện thương hiệu, bởi hình ảnh quyết định đến 80% quyết định mua hàng trực tuyến.

Bước thứ ba là kết nối với đơn vị thanh toán. Để đảm bảo dòng tiền được thông suốt và nhận tiền tự động khi giao dịch thành công, HTX cần tiến hành đăng ký tài khoản thanh toán theo hướng dẫn (thông thường là đăng ký tài khoản ngân hàng và tài khoản đối tác thanh toán trên hệ thống của đơn vị cung cấp dịch vụ). Đây là bước thiết yếu để hoàn tất cấu hình gian hàng trước khi bán.

Bước thứ tư là HTX vận hành và quản lý đơn hàng. Khi có đơn đặt hàng, hệ thống sẽ tự động tính chi phí vận chuyển dựa trên các thông số đã nhập, và đơn vị vận chuyển tại khu vực đăng ký gian hàng sẽ tự động liên hệ để nhận đơn hàng đi giao. Do đó, HTX phải quản lý kho hàng chặt chẽ, đảm bảo luôn có đủ sản phẩm chất lượng để giao, tránh tình trạng hủy đơn hoặc giao hàng không đúng hẹn.

Để phát triển bền vững trên môi trường số, HTX cần nhìn xa hơn việc chỉ đăng bán sản phẩm. Điều này đòi hỏi HTX phải có chiến lược marketing đa kênh, tận dụng VCAMart làm kênh chính nhưng đồng thời kết nối với các nền tảng khác như mạng xã hội, để mở rộng phạm vi tiếp cận và xây dựng thương hiệu số.

Sử dụng mạng xã hội không chỉ để bán hàng mà còn để xây dựng thương hiệu số thông qua việc livestream giới thiệu quy trình sản xuất sạch, chia sẻ các hoạt động của thành viên HTX, qua đó tăng cường sự tương tác và minh bạch. Việc ứng dụng công nghệ để quản lý thông tin khách hàng, chăm sóc sau bán hàng và duy trì mối quan hệ bền chặt là chìa khóa để tạo ra những khách hàng trung thành, sẵn sàng chi trả cho sản phẩm chất lượng cao.

Một rào cản lớn khác đối với HTX là thiếu hạ tầng công nghệ và kỹ năng số. Để vượt qua, các HTX cần tích cực tham gia các lớp tập huấn về kỹ năng số, livestream, quản trị gian hàng, và kế toán điện tử. Ban lãnh đạo HTX cần thay đổi tư duy, xem TMĐT là chiến lược dài hạn, không chỉ là giải pháp ngắn hạn, đồng thời củng cố nội lực thông qua việc hình thành các chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ, giúp áp dụng tiến bộ kỹ thuật và chuẩn hóa quy trình dễ dàng hơn. Cuối cùng, các yếu tố như giảm phát thải, tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp và áp dụng mô hình nuôi – trồng kết hợp sẽ tăng thêm giá trị "xanh" cho thương hiệu, dễ dàng thu hút nhóm khách hàng ưu tiên tiêu dùng bền vững.

Tựu trung, kỷ nguyên số là cơ hội lịch sử để các HTX Việt Nam bứt phá, từ những mô hình kinh tế địa phương vươn lên thành thương hiệu quốc gia. Chỉ bằng việc chuẩn hóa sản phẩm, xây dựng câu chuyện thương hiệu hấp dẫn, và tận dụng triệt để các sàn TMĐT chuyên biệt như VCAMart, HTX mới có thể thực sự biến công nghệ thành "đòn bẩy" nâng cao năng lực cạnh tranh và cải thiện đời sống thành viên một cách bền vững.

Tùng Lâm