Hồi sinh rừng ngập mặn ở Vĩnh Long
Từ các dự án khôi phục và phát triển rừng, Vĩnh Long đã thiết lập vành đai xanh khu vực ven biển với gần 18.000ha rừng ngập mặn chắn sóng, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Hệ sinh thái rừng ngập mặn hồi sinh, giúp cải thiện sinh kế người dân, thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng.

Rừng ngập mặn tại xã đảo Long Thành, tỉnh Vĩnh Long.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, từ các dự án khôi phục và phát triển rừng như: Bảo vệ và phát triển những vùng đất ngập nước ven biển nam Việt Nam; đầu tư bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ khu vực ven biển; tài trợ khôi phục, bảo vệ rừng của tổ chức Oxfam Anh; xây dựng khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước ở Thạnh Phú;… diện tích rừng ngập mặn ven biển được khôi phục, tạo môi trường sống, sinh sản lý tưởng cho các loài động, thực vật, thủy, hải sản.
Nhiều năm qua, ngành nông nghiệp phối hợp người dân hai xã đảo Long Hòa, Hòa Minh, xã Mỹ Long phủ xanh hơn 1.500ha rừng bần ven sông, ven biển và cồn mới nổi. Trong đó, trồng mới 300ha rừng bần tại Cồn Nạng, giúp cho quá trình bồi lắng phù sa tự nhiên diễn ra nhanh, nguồn lợi hải sản dồi dào.
Diện tích rừng bần được khôi phục, trồng mới, các loại hải sản có giá trị kinh tế cao như cua biển, nghêu, sò huyết xuất hiện rất nhiều ở các bãi bồi ven sông, ven biển. Cứ vào tháng 8 đến hết tháng 12 hằng năm cua nhướng trú ngụ rất nhiều dưới tán rừng bần, người dân dùng ngư cụ đánh bắt và có nguồn thu nhập đáng kể từ việc bán cua giống cho hộ nuôi trồng thủy, hải sản.
Vành đai xanh rừng bần có tác dụng chắn sóng, bảo vệ hơn 20km đê sông hai xã Long Hòa, Hòa Minh; 15km đê sông, đê biển chạy dài từ xã Vinh Kim đến phường Trường Long Hòa. Ngoài tác dụng chắn sóng, bảo vệ đê sông, đê biển, rừng ngập mặn còn góp phần cải thiện môi trường, bảo vệ đất sản xuất của nhân dân.
Ông Đào Văn Năng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Long Thành cho biết, tháng 12/2005, Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh (cũ) phê duyệt dự án đầu tư khu bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn Long Khánh, xã Long Thành với mục đích khôi phục và phát triển rừng, tái tạo sự đa dạng của hệ sinh thái rừng ngập mặn, phục vụ du lịch sinh thái và xây dựng mô hình kinh tế hộ gia đình, gắn với công tác quản lý, bảo vệ rừng.
Khu bảo tồn có 650ha rừng ngập mặn, chủ yếu là các loại cây đước, mắm, cốc, giá, chà là. Trong đó, diện tích rừng đước hơn 40 năm tuổi còn lại 183ha.
Vùng đất ngập mặn ven biển Vĩnh Long chỉ duy nhất ở xã Long Thành tồn tại hệ sinh thái rừng đước lâu năm với nguồn đa dạng sinh học quý giá, nhiều loại động vật quý hiếm như: Kỳ đà, chồn, sóc, rắn hổ mang, các loài chim hoang dã từ khắp nơi kéo đến cư trú.

Chim, cò trú ngụ, sinh sản đông đúc dưới tán rừng đước tại phường Trường Long Hòa.
Từ năm 1991 đến nay, gia đình ông Mai Văn Dững, ấp Đình Cũ, xã Long Thành, quản lý 5ha đất rừng, kết hợp với nuôi tôm quảng canh.
Ngoài việc chăm sóc, bảo vệ rừng theo quy định, 5 năm trở lại đây, ông Dững đầu tư 300 triệu đồng đầu tư hạ thế điện, nuôi tôm công nghiệp. Từ 2 ao tôm lót bạt với diện tích 1.600m2, ông Dững thu hoạch khoảng 10 tấn tôm thẻ, lợi nhuận 500 đến 700 triệu đồng/năm.
Hàng chục năm qua, khu vực sân chim Vàm Hồ, xã Mỹ Chánh Hòa có hệ sinh thái rừng ngập nước rất đa dạng, góp phần bảo tồn sinh học, tạo môi trường trú ngụ, sinh sản lý tưởng cho các loài chim, cò quý hiếm.
Theo các nhà chuyên môn, sân chim có hệ thực vật phong phú với 234 loài, 123 loài động vật với nhiều loại thú hoang dã, quý hiếm như trăn, rắn, sóc, chồn, dơi, kỳ đà.
Từ việc, xã Mỹ Chánh Hòa khai thác tốt lợi thế về tài nguyên bản địa, sân chim Vàm Hồ trở thành điểm du lịch nổi tiếng thu hút đông đảo du khách trong nước, quốc tế. Nhờ đó, tạo sinh kế bền vững cho nhiều hộ dân ở địa phương.

Người dân phường ven biển Trường Long Hòa, tỉnh Vĩnh Long thu hoạch dưa hấu.
Trước đây, hàng trăm hộ dân ở phường Trường Long Hòa canh tác 1 vụ lúa, 1 vụ dưa hấu, cây dưa hấu gặp thiệt hại do sương muối, gió biển, cát bay.
Kể từ khi các dự án trồng rừng ven biển được triển khai, 100ha đất sản xuất của phường được bố trí cơ cấu sản xuất với 1 vụ lúa, 2 vụ màu và 1 vụ lúa; trung bình 1ha đất nông dân có thu nhập hơn 130 triệu đồng, lợi nhuận 70 đến 80 triệu đồng.
Các dự án khôi phục và phát triển rừng góp phần chống xói lở bờ biển, bảo vệ hoạt động sản xuất nông nghiệp và đời sống dân sinh của nhân dân. Rừng ngập mặn được khôi phục, trồng mới còn tạo môi trường trú ẩn và phát triển lý tưởng cho các loài sinh vật biển.