Hội đồng Bảo an không thông qua nghị quyết dỡ bỏ trừng phạt Iran

Toàn cảnh cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ở New York, Mỹ. (Nguồn: THX/TTXVN)

Reuters đưa tin Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 19/9 đã không thông qua dự thảo nghị quyết nhằm dỡ bỏ vĩnh viễn các lệnh trừng phạt đối với Iran, song Tehran và các cường quốc châu Âu vẫn còn 8 ngày để đạt thỏa thuận về việc trì hoãn.

Theo quy trình do Anh, Pháp và Đức khởi động ngày 28/8, Hội đồng Bảo an phải bỏ phiếu về dự thảo trên sau khi nhóm này tiến hành thủ tục 30 ngày nhằm tái áp đặt lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc với lý do Tehran không tuân thủ thỏa thuận hạt nhân năm 2015, vốn được đưa ra để ngăn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.

Trong cuộc bỏ phiếu ngày 19/9, Nga, Trung Quốc, Pakistan và Algeria đã ủng hộ dự thảo, 9 thành viên bỏ phiếu chống, trong khi 2 nước bỏ phiếu trắng.

Trước đó, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi thông báo đã gửi tới các nước châu Âu một đề xuất hạt nhân “hợp lý và công bằng” nhằm ngăn chặn khả năng bị kích hoạt cơ chế tái áp đặt các biện pháp trừng phạt của Liên hợp quốc theo quy định trong thỏa thuận Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) mà Iran đã ký với Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) hồi năm 2015.

Trong bài đăng trên mạng xã hội X, Ngoại trưởng Araghchi cho hay đây là một đề xuất "sáng tạo, hợp lý và công bằng” để giải quyết những mối quan ngại thực sự và mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Iran nhấn mạnh việc biến ý tưởng thành hành động sẽ giúp giải quyết các vấn đề cốt lõi nhằm ngăn chặn khủng hoảng. Tuy nhiên, ông cũng nói rõ Iran không thể là bên duy nhất chịu trách nhiệm thực hiện đề xuất trên.

Thỏa thuận JCPOA được ký năm 2015 nhưng chỉ sau 3 năm đã bị đổ vỡ do Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi văn kiện này.

Văn kiện quy định Iran hạn chế các hoạt động hạt nhân để đối lấy việc được dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế.

Sau khi Mỹ rút lui, Iran và các nước châu Âu đã nỗ lực nối lại đàm phán nhưng bất thành, buộc Iran quyết định nối lại các hoạt động làm giàu urani.

Tiếp đó, các cuộc tấn công của Israel và Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran vào tháng Sáu vừa qua khiến Tehran quyết định ngừng cả các chuyến thanh sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).

Nhóm E3 (gồm Anh, Pháp và Đức) cho rằng những hành động này của Iran vi phạm các điều khoản trong thỏa thuận JCPOA nên đã khởi động tiến trình tái áp đặt trừng phạt Iran và cho nước này thời hạn 1 tháng để đàm phán.

Giới chức Iran từng nhiều lần cảnh báo cách tiếp cận hiện nay của E3 có thể chỉ càng khiến tình hình căng thẳng thêm và nhóm này sẽ phải chịu trách nhiệm về những rủi ro có thể xảy ra trong tương lai.

Thậm chí, còn có ý kiến nói rằng mọi phương án đều có thể được cân nhắc, nếu biện pháp ngoại giao thất bại./.

(Vietnam+)