Hóc dị vật đường thở, nguy cơ tử vong cao

Tại Bệnh viện Sản Nhi Phú Thọ (tỉnh Phú Thọ), các bác sĩ vừa gắp thành công dị vật là pin cúc áo (một loại pin nhỏ) mắc kẹt trong thực quản bé trai 2 tuổi. Theo thông tin từ gia đình, trẻ đang chơi đùa thì bất ngờ nuốt phải, ho sặc sụa, tím tái, quấy khóc và khó thở. Nhận thấy nguy kịch, gia đình đưa con đi cấp cứu ngay. Tại bệnh viện, chụp X-quang phát hiện dị vật kim loại tại thực quản, nghi là khay pin cúc áo. Rất may, ê kíp bác sĩ Khoa Chẩn đoán hình ảnh nhanh chóng nội soi cấp cứu, lấy dị vật ra ngoài an toàn. Cháu nhỏ đã an toàn, nhưng nỗi lo về hóc dị vật đường thở vẫn còn nguyên. Chia sẻ vấn đề này, BSCKI Bế Thị Minh Quỳnh, Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ cho biết: Pin cúc áo dù còn trong khay vẫn tạo dòng điện và phản ứng hóa học sinh kiềm mạnh, gây bỏng niêm mạc thực quản rất nhanh. Đối với trường hợp này, em bé may mắn được đưa viện sớm, loại trừ các biến chứng. Với trẻ nhỏ, niêm mạc mỏng manh, nguy cơ loét thủng thực quản, viêm trung thất, nhiễm trùng nặng dẫn đến tử vong rất cao nếu chậm trễ.

Kết quả chụp CT phát hiện dị vật nằm trong dạ dày của em bé 3 tuổi ở xã Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: BVCC

Cùng thời điểm trên, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa đã tiếp nhận liên tiếp 5 ca trẻ em nội soi khẩn cấp gắp đồng xu. Trong đó có một bé 3 tuổi ở xã Khánh Vĩnh nhập viện trong tình trạng quấy khóc dữ dội sau khi gia đình nghi nuốt đồng xu lúc chơi sáng cùng ngày. Chụp CT cho thấy dị vật trong dạ dày. Bác sĩ nội soi lấy ra vào rạng sáng 26/11, bé hồi phục nhanh, xuất viện hôm sau. Theo thông tin từ Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa, Bệnh viện trung bình ghi nhận 15 ca hóc dị vật/tháng ở cả trẻ em và người lớn. Chuỗi 5 ca hóc dị vật là đồng xu trong khoảng thời gian rất ngắn là hồi chuông cảnh báo về tình trạng tai nạn thương tích ở trẻ nhỏ. Ngoài ra, các dị sắc nhọn như xương, tăm hay pin có thể gây tổn thương nghiêm trọng, nếu rơi vào đường thở có thể tắc nghẽn cấp tính đe dọa tính mạng. Do đó, phụ huynh cần loại bỏ vật nhỏ khỏi tầm tay trẻ, không để con một mình với đồ chơi nguy hiểm hay thực phẩm trơn.

Đồng xu được được đội ngũ bác sỹ gắp ra tại Bệnh viện đa khoa Khánh Hòa. Ảnh: BVCC

Tuy nhiên, không phải trường hợp nào các bé cũng gặp may mắn khi được phát hiện và xử lý sớm. Tại TPHCM cách đây không lâu, một bé gái 3 tuổi ở một nhà trẻ bị sặc thức ăn, rơi vào hôn mê, ngưng thở. Gia đình đã đưa lên trạm y tế trước khi gọi cấp cứu 115, bé đã qua hai trạm y tế. Khi ê kíp Bệnh viện Gia An 115 tiếp cận, trẻ ngưng tim, ngưng thở, đồng tử giãn, không phản xạ. Dù ép tim phổi 70 phút, bé vẫn không qua khỏi.

Bác sĩ Nguyễn Thắng Nhật Tuệ, Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Gia An 115 cho biết: “Những phút đầu là thời gian vàng, tiếc thay đã trôi qua trong khoảng trống xử trí. Do đó, kỹ năng sơ cứu đúng cách rất quan trọng. Khi trẻ sặc, cần gọi ngay 115 để được hướng dẫn. Tuyệt đối không cho uống nước, móc họng, dốc ngược hay ép ăn. Những hành động trên sẽ đẩy dị vật đi sâu hơn. Thay vào đó, thực hiện “5 vỗ lưng - 5 ấn ngực”, lặp lại đến khi dị vật bật ra. Đối với trẻ dưới 1 tuổi, đặt nằm sấp trên cẳng tay người lớn, đầu thấp hơn thân, vỗ 5 lần gốc bàn tay giữa hai xương bả vai; lật ngửa, ấn 5 lần hai ngón tay vào 1/3 dưới xương ức. Lặp chu kỳ đến khi trẻ khóc hoặc dị vật ra. Nếu tím tái không đáp ứng, ép tim ngay dưới sự hướng dẫn của 115, tránh tự chuyển viện lòng vòng”. Theo bác sĩ, các nhà trẻ cũng cần tập huấn định kỳ giáo viên về sơ cứu khi trẻ bị sặc, nghẹn, ép tim và thổi ngạt.... Đối với tuyến y tế cơ sở phải duy trì nhân sự trực, cập nhật quy trình xử trí ngưng tim, ngưng thở ở trẻ.

Những vụ việc trên là hồi chuông cảnh báo về tai nạn thương tích ở trẻ em, “sát thủ thầm lặng” cướp đi sinh mạng trẻ nhỏ hàng năm. Phụ huynh phải luôn quan sát khi con vui chơi, ăn uống; loại bỏ ngay vật nhỏ trơn, thực phẩm nguy hiểm khỏi tầm tay trẻ từ 1-5 tuổi. Giáo viên, bảo mẫu cần được tập huấn định kỳ kỹ năng sơ cứu… Đừng để “phút vàng” trôi qua trong khoảng trống kiến thức, tránh những bi kịch đáng tiếc xảy ra.

Đức Trân