Hoàng Hường có thể đối diện với hình phạt 20 năm tù?

Chân dung nữ doanh nhân nổi tiếng mạng xã hội Hoàng Thị Hường trước khi bị bắt. Ảnh T.A

Vì sao Hoàng Thị Hường bị bắt?

Mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Hoàng Thị Hường (thường gọi Hoàng Hường, SN 1987, quê Phú Thọ) để tiếp tục điều tra về tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng". Cũng bị khởi tố và bắt tạm giam về tội danh trên còn có Nguyễn Hoài Nam (em rể Hường, Giám đốc Công ty TNHH Cavipha); Nguyễn Thị Thoa (trợ lý Hoàng Hường, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư K&B); Hoàng Anh Dũng (nguyên Giám đốc Marketing Công ty TNHH Dược phẩm Hoàng Hường); Nguyễn Duy Khánh (em rể Hường, thủ quỹ Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư KB). Ngoài ra có Nguyễn Thị Hường, nguyên kế toán trưởng Công ty TNHH Dược phẩm Hoàng Hường, bị khởi tố và cấm đi khỏi nơi cư trú.

Hoàng Hường được biết đến trên mạng xã hội như một nữ doanh nhân thành đạt, thường phô trương sự giàu có, nhưng cũng gây chú ý bởi hàng loạt sai phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng và kinh doanh gây tranh cãi. Theo điều tra, Hoàng Hường đã lập 18 công ty, 25 hộ kinh doanh và 44 cá nhân đứng tên, tạo nên một hệ sinh thái bán thực phẩm chức năng, sản phẩm bảo vệ sức khỏe và một số mặt hàng khác. Bà Hường chỉ đạo nhân viên hợp thức hóa doanh thu vào các hộ kinh doanh, bỏ ngoài sổ sách kế toán gần 1.800 tỉ đồng và kê khai sai quy định thuế giá trị gia tăng với doanh thu gần 2.100 tỉ đồng trong giai đoạn từ tháng 1/2021 – 6/2025.

Khung hình phạt ra sao?

Luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, hành vi vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng được hiểu là lợi dụng chức vụ, quyền hạn để giả mạo, khai man số liệu; để tài sản ngoài sổ kế toán; hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán; lập nhiều hệ thống sổ sách nhằm bỏ ngoài doanh thu, nguồn vốn... Đây cũng là hình thức trốn thuế khi cá nhân, tổ chức sử dụng thủ đoạn trái pháp luật để giảm số tiền thuế phải nộp.

Các hành vi trốn thuế phổ biến gồm: không nộp hồ sơ đăng ký hoặc hồ sơ khai thuế; không ghi chép đầy đủ doanh thu; không xuất hóa đơn hoặc ghi thấp hơn giá trị thực tế; sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; khai sai hàng hóa xuất nhập khẩu; cố tình không kê khai hoặc kê khai sai về thuế. Tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” được quy định tại Điều 221 của Bộ luật Hình sự năm 2015. Mức hình phạt cụ thể sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm và hậu quả gây ra. Điều 221, Bộ luật Hình sự hiện hành quy định 3 khung hình phạt chính như sau:

Khung cơ bản là vi phạm các quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng (ví dụ: làm sai lệch báo cáo tài chính, không lập sổ sách kế toán, giả mạo, hủy hoại chứng từ kế toán...) bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm, hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm. Khung 2: phạt tù 3 - 12 năm, áp dụng khi phạm tội có tình tiết tăng nặng như: vì vụ lợi; có tổ chức; thủ đoạn tinh vi; gây thiệt hại từ 300 triệu đến dưới 1 tỉ đồng. Khung 3: phạt tù 10 - 20 năm, áp dụng nếu gây thiệt hại 1 tỉ đồng trở lên, đồng thời, có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm, hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Các tình tiết cấu thành phạm tội

Theo chuyên gia pháp lý, ngoài tội vi phạm về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, quá trình điều tra vụ án, cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi trốn thuế, sản xuất buôn bán các sản phẩm hàng hóa kém chất lượng. Nếu hành vi thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm của tội “Trốn thuế”, “Sản xuất buôn bán hàng giả”, các bị can sẽ bị xử lý thêm các tội danh tương ứng theo quy định của pháp luật.

Cơ quan điều tra cũng sẽ mở rộng điều tra để xác định hành vi, sai phạm của các tổ chức cá nhân khác có liên quan để xử lý theo quy định của pháp luật, với các cá nhân biết rõ các bị can thực hiện hành vi vi phạm pháp luật nhưng vẫn giúp sức, cũng có thể bị xử lý hình sự về cùng một tội danh với vai trò đồng phạm. Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung, có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, và cấm người phạm tội đảm nhiệm chức vụ nhất định, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm sau khi chấp hành xong hình phạt tù (ví dụ: cấm làm quản lý DN, kế toán trưởng...).

Trong trường hợp của Hoàng Hường, mức hình phạt sẽ phụ thuộc vào việc cơ quan điều tra xác định mức độ "hậu quả nghiêm trọng" là như thế nào. Thông thường, hậu quả nghiêm trọng được xác định qua các tiêu chí sau: thiệt hại về tài sản: thiệt hại lớn cho Nhà nước, tổ chức hoặc cá nhân. Ảnh hưởng đến quản lý kinh tế: gây mất ổn định hoặc làm sai lệch nghiêm trọng các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, ảnh hưởng đến việc thu thuế, hoặc tạo điều kiện cho các tội phạm kinh tế khác (như trốn thuế, rửa tiền). Gây bức xúc dư luận: vụ việc có tính chất phức tạp, thu hút sự chú ý của công chúng, làm suy giảm niềm tin vào thị trường và sự minh bạch của DN.

Một số bạn đọc thắc mắc, trường hợp Hoàng Hường làm nhiều hoạt động từ thiện liệu có được xem xét giảm nhẹ hình phạt hay không? Luật sư Nguyễn Hồng Thái cho biết, Hoàng Hường làm từ thiện nhiều có được giảm án hay không thì cần căn cứ vào quy định tại Điều 51, Bộ luật Hình sự để xem xét. Khoản 1 Điều 51, Bộ luật Hình sự năm 2015 không quy định việc làm từ thiện là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, tuy nhiên khoản 2 Điều 51 của Bộ luật này quy định khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác (không thuộc tình tiết quy định tại khoản 1 Điều 51, Bộ luật Hình sự) là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án.

Thái An