Hoàn thành sắp xếp trạm y tế cấp xã theo mô hình mới trước 31/12

Bộ Y tế vừa có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố, yêu cầu triển khai Thông tư 43 hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế xã, phường, đặc khu, đồng thời đẩy nhanh việc sắp xếp tổ chức theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Theo Bộ Y tế, việc kiện toàn trạm y tế cấp xã được thực hiện thống nhất với Kết luận 221 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị. Kết luận này đặt mốc thời gian hoàn thành việc sắp xếp các cơ sở giáo dục công lập và trạm y tế cấp xã trước ngày 31/12.

Trên cơ sở đó, UBND các tỉnh, thành phố được giao chỉ đạo Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan xây dựng đề án sắp xếp trạm y tế cấp xã thành đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã. Đề án phải được UBND cấp tỉnh phê duyệt, tổ chức triển khai đúng tiến độ và báo cáo kết quả thực hiện về Bộ Y tế.

Trong quá trình triển khai, nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc, các địa phương cần tổng hợp, đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung Thông tư 43 để bảo đảm phù hợp với thực tiễn. Bộ Y tế đề nghị các tỉnh, thành phố gửi báo cáo kết quả thực hiện và kiến nghị (nếu có) trước ngày 30/12 để tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền.

Trạm Y tế cấp xã là đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc Ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành. (Ảnh: Như Loan)

Theo Bộ Y tế, mục tiêu của việc sắp xếp trạm y tế cấp xã là bảo đảm thống nhất tổ chức, làm rõ chức năng, nhiệm vụ, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương mới, đồng thời nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ y tế ban đầu cho người dân.

Trước đó, ngày 15/11, Bộ Y tế ban hành Thông tư 43, quy định trạm y tế cấp xã là đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc UBND cấp xã, có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng. Trạm chịu sự quản lý trực tiếp của UBND cấp xã về tổ chức, nhân lực và tài chính; đồng thời được Sở Y tế hướng dẫn, hỗ trợ và kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ.

Theo thông tư, trạm y tế cấp xã thực hiện toàn diện các dịch vụ y tế ban đầu tại cộng đồng, từ phòng chống dịch bệnh, khám chữa bệnh thông thường đến quản lý bệnh không lây nhiễm, chăm sóc sức khỏe bà mẹ – trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật. Trạm cũng triển khai y học gia đình, phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng, quản lý và cấp phát thuốc, vaccine theo quy định.

Điểm mới đáng chú ý là việc mở rộng nhiệm vụ sang lĩnh vực dân số và bảo trợ xã hội. Trạm y tế cấp xã sẽ tham gia tư vấn sức khỏe trước hôn nhân, sàng lọc trước sinh – sơ sinh, cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình; đồng thời tiếp nhận, hỗ trợ các nhóm yếu thế như trẻ em, người cao tuổi, nạn nhân bạo lực, người có rối nhiễu tâm thần tại cộng đồng.

Về tổ chức bộ máy, trạm y tế cấp xã có giám đốc và phó giám đốc do Chủ tịch UBND cấp xã bổ nhiệm. Cơ cấu tối thiểu gồm các bộ phận hành chính – tổng hợp, phòng bệnh – an toàn thực phẩm, khám chữa bệnh, dược – thiết bị y tế, cùng các điểm trạm nhằm bảo đảm người dân tiếp cận dịch vụ y tế thuận lợi.

Thông tư 43 có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 và thay thế các quy định trước đây về chức năng, nhiệm vụ trạm y tế cấp xã. Trong giai đoạn chuyển tiếp, địa phương được phép áp dụng mô hình tổ chức tạm thời để không làm gián đoạn việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

Như Loan