'Hóa giải' sức ép tỷ giá

Doanh nghiệp chủ động ứng phó với biến động của tỷ giá

Ngày 5/9, giá trị đồng bạc xanh trên thị trường tài chính Việt Nam tiếp tục có xu hướng tăng nhẹ, dù tỷ giá trung tâm và giá USD trên thị trường tự do không đổi so với hôm trước. Cụ thể, Ngân hàng Á Châu giữ nguyên giá mua nhưng tăng 2 đồng giá bán lên mức 26.160 - 26.510 VND/USD. HSBC tăng 10 đồng giá mua và tăng 5 đồng giá bán lên mức 26.276 - 26.509 VND/USD. Agribank tăng 10 đồng giá mua nhưng giữ nguyên giá bán ở mức 26.210 - 26.510 VND/USD… Giá mua USD hiện nằm trong khoảng từ 26.160 - 26.276 VND/USD, còn bán ra ở mức 26.509 - 26.510 VND/USD.

Tỷ giá được kỳ vọng sẽ ổn định trong bối cảnh tích cực hơn.

Thực tế, từ đầu năm 2025 đến nay, dù Chỉ số DXY trên thế giới giảm hơn 10%, song VND vẫn mất giá gần 4% so với USD. Tỷ giá USD/VND tăng trong bối cảnh chính sách tài khóa và tiền tệ đều hỗ trợ tăng trưởng. Theo đó, trong 7 tháng đầu năm nay, lãi suất cho vay tiếp tục giảm thêm khoảng 0,4%. Tuy nhiên, trong hơn một tháng gần đây, lãi suất huy động một số kỳ hạn tại nhiều ngân hàng đã bật tăng trở lại. Tới đây, nếu NHNN cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu, tỷ giá tiếp tục phải đối mặt với sức ép.

Việc tỷ giá USD/VND liên tục lập kỷ lục mới trong những ngày gần đây tác động nhất định tới hoạt động thương mại xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam nhập khẩu tới 60-70% nguyên vật liệu đầu vào bằng ngoại tệ. Khi tỷ giá tăng, doanh nghiệp nhập khẩu gặp khó vì chi phí nhập khẩu hàng hóa, nguyên liệu, vận chuyển tăng lên, dẫn đến giá thành sản xuất tăng, lợi nhuận giảm và sức cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường bị suy yếu. Để giảm thiểu rủi ro, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần chú trọng sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá, đa dạng hóa nguồn cung thay thế, tối ưu hóa nguồn lực nội địa và cân nhắc sử dụng các công cụ tài chính phái sinh phù hợp.

Thực tế, doanh nghiệp luôn có các giải pháp chủ động ứng phó với biến động của tỷ giá. Nhiều ngân hàng ghi nhận lượng doanh nghiệp sử dụng sản phẩm bảo hiểm tỷ giá tăng bình quân 30%/năm, thậm chí có những thời điểm tăng gấp đôi trong thời gian gần đây. Giải pháp chủ yếu là mua bán ngoại tệ trước kỳ hạn. Việc chốt trước mức tỷ giá cho một hoặc vài tháng tới, giúp các doanh nghiệp chủ động cho các đơn hàng kinh doanh, không phải nỗi lo canh cánh việc tỷ giá biến động trong ngắn hạn.

Công ty thiết bị Hiệp Phát cho biết là đơn vị chuyên nhập khẩu thiết bị phòng thí nghiệm từ nhiều thị trường lớn, doanh nghiệp thường xuyên giao dịch bằng nhiều loại ngoại tệ. Khi tỷ giá tăng mà giá bán đã được ấn định từ trước, doanh nghiệp gặp khó trong việc đảm bảo lợi nhuận. Tuy nhiên, hơn 1 năm nay, tiếp cận được sản phẩm mua bán ngoại tệ kỳ hạn với ngân hàng, đã giúp doanh nghiệp xác định trước chi phí, cố định được giá thành sản phẩm.

Tương tự, lãnh đạo Công ty Star Rice - doanh nghiệp chuyên xuất khẩu gạo có quy mô tới 1.500 tỷ mỗi năm, cho biết, họ cũng phải liên tục theo dõi diễn biến tỷ giá, bởi tỷ giá giảm có thể khiến doanh thu sụt giảm khi quy đổi; còn khi tỷ giá tăng nhưng không kịp chốt hợp đồng kỳ hạn, lợi nhuận cũng không được tối ưu.

"Doanh nghiệp chúng tôi luôn bám sát các sản phẩm ngoại hối của ngân hàng, ví dụ mua bán ngoại tệ có kỳ hạn, hoặc chuyển đổi ngoại tệ giữa 2 đồng tiền với nhau. Tận dụng được các sản phẩm này, mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp rất nhiều", bà Trương Thị Kim Chi, Giám đốc Công ty Star Rice chia sẻ.

Kỳ vọng ổn định trong bối cảnh tích cực hơn

Trong nửa cuối năm 2025, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Chí Quang đánh giá, tỷ giá USD/VND tiếp tục chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, trong đó nổi bật là chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và định hướng thương mại của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

"Dù Fed nhiều lần khẳng định sẽ giảm lãi suất hai lần trong năm 2025, nhưng thời điểm đó liên tục bị lùi: Từ tháng 3, sang tháng 6, tháng 7 và nay là tháng 9. Việc trì hoãn liên tục cho thấy sự bất định của môi trường chính sách quốc tế, và điều đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến điều hành tỷ giá và lãi suất tại Việt Nam", ông Quang nhận định.

Giới chuyên gia cho rằng tỷ giá USD/VND vẫn trong tầm kiểm soát nhưng điều hành tỷ giá sẽ tiếp tục là một bài toán khó đối với nhà quản lý. Chuyên gia kinh tế - PGS.TS Nguyễn Hữu Huân dự báo những tháng cuối năm, áp lực tỷ giá có thể còn dai dẳng khi thị trường bước vào 3 đợt cao điểm về nhu cầu ngoại tệ: Mùa tựu trường (tháng 8-9), mùa lễ hội cuối năm (tháng 11-12) và mùa cao điểm thanh toán quốc tế dịp trước Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, dù tỷ giá USD/VND đang chịu áp lực tăng trong ngắn hạn, nhưng vẫn được dự báo sẽ sớm ổn định nhờ nền tảng kinh tế vững và chính sách điều hành linh hoạt.

Theo báo cáo thị trường tiền tệ mới được công bố của Công ty Chứng khoán MBS, tỷ giá trong nước đang được hỗ trợ bởi hoạt động xuất khẩu sôi động với mức thặng dư thương mại tích cực. MBS cho rằng, việc này đã giúp giảm bớt áp lực lên nguồn cung ngoại tệ. MBS dự báo, tỷ giá trung bình năm 2025 sẽ dao động trong khoảng 26.600 - 26.750 VND/USD, phản ánh mức tăng 4,5 - 5% so với đầu năm.

Còn lãnh đạo NHNN cho biết, trong bối cảnh tỷ giá đang chịu áp lực khá lớn, do tác động kép từ yếu tố kinh tế và tâm lý thị trường, nếu áp lực tiếp tục tăng mạnh, NHNN sẽ cân nhắc không tiếp tục giảm lãi suất để tránh ảnh hưởng đến ổn định tỷ giá, từ đó gây bất ổn vĩ mô. Tuy nhiên, NHNN cho biết sẽ theo dõi sát diễn biến, tùy từng giai đoạn mà đặt ưu tiên phù hợp, hướng tới mục tiêu chung là ổn định vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế một cách bền vững.

Hà An