Hòa giải cơ sở ở xã Ba Đình - chuyện lớn hóa nhỏ
Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền xã Ba Đình đã phát huy hiệu quả vai trò của đội ngũ hòa giải viên để hóa giải mọi mâu thuẫn trong Nhân dân. Trong vai trò là bạn của hai bên, đội ngũ hòa giải viên của xã đã khéo léo vận động, thuyết phục biến chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ hóa không có.

Lãnh đạo xã Ba Đình cùng các phòng chuyên môn rà soát hồ sơ, xác định ranh giới đất ở mà hộ ông Mai Xuân Phương và hộ ông Lê Văn Bôi, thôn Tứ Thôn đang tranh chấp.
Đã thành nền nếp sau mỗi vụ hòa giải thành, các tổ hòa giải cơ sở của xã Ba Đình đều tổ chức buổi họp đánh giá, rút kinh nghiệm. Mới đây, chúng tôi có dịp được dự buổi họp rút kinh nghiệm của tổ hòa giải thôn Tứ Thôn, sau khi hóa giải thành vụ tranh chấp đất đai giữa hộ ông Mai Xuân Phương và hộ ông Lê Văn Bôi. Đây là hai gia đình sát vách nhau, nảy sinh những bất đồng trong quá trình chuyển nhượng, sử dụng đất ở. Xác định đây là trường hợp nếu không được giải quyết kịp thời, thỏa đáng sẽ dễ dẫn đến khiếu kiện phức tạp, kéo dài, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự địa phương. Do đó, ngay khi nắm bắt sự việc, tổ hòa giải thôn đã đến gặp gỡ, nắm bắt căn nguyên dẫn đến mâu thuẫn giữa hai gia đình và báo cáo sự việc lên UBND xã Ba Đình. Tại buổi hòa giải, lãnh đạo xã cùng các phòng, ban chuyên môn đã gặp gỡ lắng nghe đầy đủ ý kiến từ hai gia đình và tổ hòa giải thôn. Đồng thời, rà soát hồ sơ, giấy tờ pháp lý và tiến hành đo đạc, xác định ranh giới đất ở của hai gia đình trên thực địa. Trong vai trò là bạn của cả hai bên, lãnh đạo xã Ba Đình và tổ hòa giải thôn Tứ Thôn tuyên truyền, vận động, phân tích giúp hai hộ nhìn nhận lại sự việc, hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình. Hiểu rõ “tình - lý”, hộ ông Mai Xuân Phương và hộ ông Lê Văn Bôi đã tự nguyện thống nhất phương án giải quyết, cam kết chấp hành và không tiếp tục khiếu nại. Ông Mai Xuân Phương, thôn Tứ Thôn, chia sẻ: "Sự việc của hai hộ chúng tôi phát sinh từ đời sống, sinh hoạt thường ngày. Tranh chấp nảy sinh từ việc thiếu rõ ràng trong mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã làm mất tình làng, nghĩa xóm. Được lãnh đạo xã và các thành viên tổ hòa giải thôn trực tiếp giải thích, phân tích chúng tôi đã hiểu rõ vấn đề, thực hiện đúng quy định của pháp luật và xóa bỏ mâu thuẫn để gắn kết hơn”.
Sự thành công trong công tác hòa giải biến mâu thuẫn lớn thành nhỏ và việc nhỏ thành không có, không chỉ tháo gỡ vướng mắc cụ thể trong Nhân dân mà còn khẳng định vai trò của đội ngũ hòa giải viên cơ sở, là “cầu nối” tình đoàn kết láng giềng ở khu dân cư. Đây cũng là phương châm lấy sự đồng thuận của Nhân dân làm nền tảng trong giải quyết các vấn đề phát sinh của xã Ba Đình.
Ngay khi chính quyền địa phương hai cấp đi vào hoạt động, chính quyền xã đã nhận được hàng chục đơn, thư khiếu nại của người dân liên quan đến tranh chấp đất đai, mâu thuẫn ở cộng đồng dân cư. Trong đó, có những mâu thuẫn đã phát sinh, kéo dài từ thời gian trước và có những vấn đề mới phát sinh. Trước mỗi sự việc, xã đã giao nhiệm vụ cho các tổ hòa giải thôn nắm bắt tình hình, tâm tư, nguyện vọng của người dân. Đồng thời, chỉ đạo, hướng dẫn các tổ hòa giải thôn giải quyết sự việc theo hướng thấu tình, đạt lý nhằm hàn gắn mối đoàn kết cộng đồng.
Đồng chí Đào Ngọc Đức, Chủ tịch UBND xã Ba Đình, nhấn mạnh: "Công tác hòa giải ở cơ sở có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp trong Nhân dân, góp phần phòng ngừa, hạn chế khiếu kiện vượt cấp, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Trong thời gian tới, UBND xã tiếp tục phát huy vai trò của các tổ hòa giải cơ sở và tăng cường công tác phối hợp giữa các ngành, MTTQ, đoàn thể chính trị nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành của người dân, giảm thiểu những tranh chấp, mâu thuẫn phát sinh trong cộng đồng”.
Xã Ba Đình được thành lập trên cơ sở hợp nhất các xã: Nga Vịnh, Nga Trường, Nga Thiện và Ba Đình của huyện Nga Sơn cũ. Sau sáp nhập, xã Ba Đình mới không chỉ sở hữu diện tích tự nhiên rộng lớn, mà còn có cộng đồng dân cư đa dạng với nhiều đặc điểm kinh tế, văn hóa - xã hội nổi trội. Điều này mở ra cơ hội, thế và lực mới cho chặng đường phát triển mới của Ba Đình. Bởi thế, ngay khi bắt tay vào vận hành chính quyền mới, xã tập trung củng cố, kiện toàn các tổ hòa giải ở các thôn. Đến nay, trên địa bàn xã có 21 tổ hòa giải, với khoảng 150 hòa giải viên. Đội ngũ hòa giải viên của xã luôn tích cực tham gia giải quyết các tranh chấp, mâu thuẫn trong Nhân dân và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Mỗi vụ việc được hòa giải thành ngay tại cơ sở không chỉ giảm áp lực cho các cơ quan quản lý Nhà nước, mà quan trọng hơn là củng cố tình làng, nghĩa xóm, xây dựng môi trường sống đoàn kết, văn minh. Đây là yếu tố quan trọng góp phần giảm khiếu kiện, tố cáo trong Nhân dân, ổn định an ninh trật tự tại cộng đồng dân cư, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của xã Ba Đình.