Hiệu quả từ các chương trình xây dựng nông thôn mới
HNN - Từ năm 2021 đến nay, các địa phương, ngành nông nghiệp triển khai 6 chương trình, chuyên đề xây dựng nông thôn mới (NTM) mang lại hiệu quả thiết thực.

Du lịch đầm phá ở Ngư Mỹ Thạnh
Triển vọng từ các mô hình kinh tế mới
Chương trình khoa học - công nghệ phục vụ xây dựng NTM được các địa phương tích cực triển khai với các mô hình nông, lâm, thủy sản. Một số mô hình, đề tài nổi bật, như cải tạo chất lượng đàn bò ở A Lưới, mô hình thâm canh giống cam mới Valencia 2 (V2) tại huyện Nam Đông cũ (nay là xã Nam Đông), nghiên cứu quy trình kỹ thuật sản xuất giống cá nâu ở khu vực đầm phá Tam Giang, các sản phẩm sen Huế.
Ông Đặng Duy Đấu ở phường Hóa Châu chia sẻ, cá nâu là loài đặc sản, phù hợp với điều kiện vùng đầm phá Tam Giang - Cầu Hai. Lâu nay, người dân muốn phát triển mô hình nuôi cá nâu trên đầm phá nhưng thiếu nguồn giống trầm trọng. Từ khi cơ quan chức năng nghiên cứu quy trình kỹ thuật sản xuất giống cá nâu ở khu vực đầm phá Tam Giang đã mở ra triển vọng cho người dân nhân rộng mô hình đối tượng nuôi mới này. Với diện tích mặt nước nuôi cá nâu 1ha cho thu nhập bình quân 200 triệu đồng.
Chủ hồ sen ở phường Phong Phú - Nguyễn Văn Tám rất vui khi ngành nông nghiệp đang đầu tư sản xuất nguồn giống sen Huế chất lượng cao, kháng bệnh, cho năng suất và chất lượng sản phẩm tốt. Đây là điều mà người dân từng mong đợi khi nguồn giống sen lâu nay lạc hậu, thường xảy ra nhiều loại bệnh không có thuốc đặc trị. Khi có được nguồn giống đảm bảo chất lượng, số lượng thì người dân mới yên tâm sản xuất, xây dựng thương hiệu sen Huế một cách bền vững. Ước tính mỗi ha sen được mùa có thể cho thu nhập 240-250 triệu đồng/vụ, cao hơn nhiều so với trồng lúa và các loại cây trồng khác.
Bên cạnh các mô hình, chương trình trên, một số địa phương còn đầu tư cải thiện cảnh quan, môi trường, hình thành một loạt các điểm dịch vụ du lịch ở khu vực nông thôn, như tắm thác, suối, trải nghiệm trên đầm phá, lòng hồ… Các sự kiện văn hóa du lịch tại các nghề, làng nghề truyền thống như lễ hội Chợ quê ngày hội - Cầu ngói Thanh Toàn, lễ hội Hương xưa làng cổ gắn làng nghề gốm Phước Tích và mộc Mỹ Xuyên, lễ hội Sóng nước Tam Giang, ngày hội vùng cao A Lưới (tái hiện nghi lễ cúng dâng zèng của dân tộc Tà Ôi)… được tổ chức và hình thành một số tour du lịch nông thôn đã tạo ấn tượng tốt với du khách. Trong đó, đáng kể là triển khai thực hiện mô hình thí điểm của Trung ương về du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM tại thôn Ngư Mỹ Thạnh, xã Quảng Lợi (nay là xã Đan Điền) đã đem lại cho ngành du lịch thêm sản phẩm mới và góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho bà con tham gia mô hình. Nhiều hộ dân ở Ngư Mỹ Thạnh làm các dịch vụ đưa đón khách tham quan, trải nghiệm đầm phá, dịch vụ ăn uống cho thu nhập bình quân mỗi tháng 10 - 12 triệu đồng/hộ.
Ứng dụng công nghệ, tạo thương hiệu
Ông Lê Thành Nam, Phó Chánh Văn phòng điều phối Chương trình xây dựng NTM thành phố thông tin, để phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp, phục vụ du lịch, ngành nông nghiệp đã triển khai có hiệu quả chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP. Đến nay, toàn thành phố có 107 sản phẩm được đánh giá, công nhận; trong đó 1 sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia là sản phẩm: Bún bò Huế, gia vị hoàn chỉnh; 19 sản phẩm đạt 4 sao; 87 sản phẩm đạt 3 sao. Có 6 sản phẩm du lịch nông thôn được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao gồm: Khu du lịch cộng đồng Anor tại A Lưới, du lịch sinh thái gắn với tài nguyên bản địa, du lịch sinh thái Suối Tiên tại huyện Phú Lộc (cũ), dịch vụ du lịch cộng đồng Ngư Mỹ Thạnh, du lịch sinh thái và làng nghề Thanh Tiên, điểm du lịch cộng đồng cầu ngói Thanh Toàn.
Tại xã Lộc Trì cũ (nay là xã Phú Lộc) đã triển khai thực hiện mô hình thí điểm của Trung ương: Phát triển sản phẩm rượu vang Bạch Mã gắn với vùng nguyên liệu đặc trưng bản địa, nâng cao năng lực chế biến và nâng cấp sản phẩm theo chuẩn OCOP, hướng đến sản phẩm OCOP 5 sao tại Phú Lộc. Các sản phẩm bước đầu có chỗ đứng trên thị trường, mang lại hiệu quả kinh tế ổn định cho nhiều lao động, bình quân 5 - 7 triệu đồng/tháng.
Trước yêu cầu ứng dụng công nghệ 4.0, ngành nông nghiệp cùng với các địa phương tích cực triển khai việc chuyển đổi số trong xây dựng NTM. Các địa phương như Quảng Thọ (nay là xã Quảng Điền), Vinh Hưng (nay xã Vinh Lộc) tiếp tục thực hiện thí điểm triển khai xây dựng xã thông minh thí điểm của Trung ương. Trong phát triển công nghệ, tại xã Quảng Thọ (huyện Quảng Điền cũ) và xã Vinh Hưng (huyện Phú Lộc cũ) nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng làng, xã thông minh, xã kết nối góp phần hiện đại hóa nông thôn.
Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn cũng được triển khai tích cực, đáp ứng yêu cầu và nguyện vọng của người dân. Các địa phương tập trung vào việc nâng cao nhận thức trong công tác bảo vệ môi trường sinh thái, cảnh quan, di sản, văn hóa chính là bảo vệ giá trị phát triển bền vững chung của thành phố. Trong đó, chú trọng đến tập huấn Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, công tác quản lý chất thải rắn, hướng dẫn phân loại rác tại nguồn. Đồng thời, triển khai thực hiện 2 mô hình thí điểm của Trung ương: Chợ an toàn thực phẩm Nam Đông và mô hình thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt cho khoảng 100 hộ gia đình, kết hợp xử lý nước thải chợ An Lỗ (huyện Phong Điền cũ)...