Hiệu quả mô hình 'Camera an ninh giao thông' ở Đà Nẵng

Trước tình hình đó, Công an TP Đà Nẵng đã chính thức lên tiếng khẳng định, đến thời điểm hiện nay không có việc “chính thức vận hành đồng loạt hệ thống camera AI tại các nút giao thông từ ngày 13/12” như nội dung đang lan truyền trên mạng xã hội; những danh sách điểm đặt camera “phạt nguội” được chia sẻ rộng rãi đều là các thông tin chưa được xác thực, dễ gây hiểu nhầm, thậm chí suy diễn sai lệch về chủ trương, biện pháp quản lý giao thông của thành phố.

Thực tế thời gian qua, được sự quan tâm, chỉ đạo của Bộ Công an, Thành ủy, HĐND và UBND TP Đà Nẵng, Công an thành phố đã đầu tư, xây dựng và từng bước đưa vào khai thác hệ thống camera giám sát phục vụ công tác bảo đảm ANTT, trật tự ATGT và trật tự đô thị. Trong đó, một số camera được tích hợp phần mềm thông minh, có ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm hỗ trợ phát hiện, giám sát và xử lý vi phạm, nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành giao thông.

Thông qua hệ thống camera giám sát, lực lượng CSGT đã chủ động phát hiện, ghi nhận và xử lý kịp thời nhiều trường hợp vi phạm trật tự ATGT (như vượt đèn đỏ, đi sai làn, dừng, đỗ không đúng quy định…); qua đó, góp phần quan trọng trong công tác phòng ngừa, kéo giảm TNGT, từng bước nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông. Hệ thống “mắt thần” này đã và đang trở thành “cánh tay nối dài” hỗ trợ đắc lực cho lực lượng CSGT trong công tác tuần tra, kiểm soát.

Tuy nhiên, Công an TP Đà Nẵng nhấn mạnh, việc đầu tư, triển khai và vận hành hệ thống camera giám sát thông minh, ứng dụng AI là quá trình có lộ trình, được thực hiện phù hợp với điều kiện thực tiễn, yêu cầu quản lý và khả năng hạ tầng của thành phố. Đây không phải là việc triển khai đồng loạt, ồ ạt tại một thời điểm cụ thể như những thông tin thất thiệt đang lan truyền. Mọi chủ trương, kế hoạch triển khai khi đủ điều kiện đều sẽ được thông tin chính thức, công khai để người dân nắm rõ và thực hiện. Từ câu chuyện lan truyền thông tin đồn đoán không chính xác, Công an TP Đà Nẵng đề nghị người dân nâng cao tinh thần cảnh giác, không chia sẻ, phát tán thông tin sai sự thật, đồng thời chủ động tiếp cận, theo dõi các thông tin từ các kênh chính thống của cơ quan chức năng.

Theo các chuyên gia, trong tiến trình xây dựng đô thị thông minh, giao thông luôn được xác định là lĩnh vực then chốt, gắn trực tiếp với trật tự an toàn xã hội, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng sống của người dân. Tại Đà Nẵng, trước áp lực gia tăng nhanh của dân số, phương tiện và yêu cầu phát triển bền vững, việc chuyển từ phương thức quản lý truyền thống sang điều hành giao thông dựa trên dữ liệu số và AI đang trở thành hướng đi tất yếu.

Theo ông Nguyễn Hà Nam, Giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, hệ thống camera tích hợp AI có khả năng nhận diện, phân tích và dự báo tình huống giao thông theo thời gian thực, góp phần giảm tai nạn, nâng cao hiệu quả quản lý phương tiện và vận hành hạ tầng. Thời gian qua, thành phố đã đầu tư, nâng cấp toàn diện Trung tâm điều hành giao thông thông minh, lắp đặt hơn 300 camera giám sát tại các tuyến đường, nút giao thông trọng điểm. Hệ thống được kết nối đồng bộ về trung tâm điều hành, cho phép thực hiện các chức năng giám sát, truy vết phương tiện, đo đếm lưu lượng, phục vụ phân luồng, tổ chức giao thông và quản lý vận tải.

Đáng chú ý, hệ thống camera AI có khả năng tự động nhận diện nhiều hành vi vi phạm trật tự ATGT (như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, dừng đỗ sai quy định, không đội mũ bảo hiểm, đi sai làn, chở quá số người quy định, đi vào đường cấm…); đồng thời, hệ thống còn hỗ trợ phát hiện TNGT, đám đông bất thường, cháy nổ và các phương tiện nghi vấn liên quan đến hoạt động vi phạm pháp luật. Dữ liệu từ hệ thống camera không chỉ phục vụ công tác điều hành của Sở Xây dựng mà còn được chia sẻ với Trung tâm giám sát, điều hành đô thị thông minh và Công an TP Đà Nẵng. Qua đó, lực lượng CSGT kịp thời nắm bắt tình hình, chủ động tổ chức lực lượng xử lý các tình huống phát sinh, bảo đảm giao thông thông suốt, an toàn, góp phần phòng ngừa, kéo giảm tai nạn và ùn tắc.

Đà Nẵng xây dựng hệ thống giao thông thông minh theo hướng phát triển bền vững.

Cùng với hệ thống camera AI, công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực giao thông tại Đà Nẵng được triển khai bài bản thông qua xây dựng cơ sở dữ liệu GIS hạ tầng giao thông tích hợp trên nền tảng bản đồ số 4D. Hệ thống cho phép quản lý đồng bộ dữ liệu về tuyến đường, nút giao, biển báo, đèn tín hiệu, camera, công trình giao thông, dự án đầu tư và tình trạng sửa chữa, bảo trì. Giai đoạn 1 đã được triển khai thí điểm tại phường Hải Châu và Thanh Khê; giai đoạn 2 đang được đề xuất mở rộng trên phạm vi toàn thành phố, hướng tới hoàn thiện nền tảng dữ liệu tổng hợp phục vụ quản lý đô thị và hạ tầng giao thông đến năm 2030.

Song song với đầu tư hạ tầng, TP Đà Nẵng triển khai nhiều giải pháp giám sát, điều khiển giao thông thông minh khác như hệ thống giám sát đỗ xe với 16 camera tại các vị trí trọng điểm; ứng dụng “DaNang Parking” hỗ trợ người dân tra cứu bãi đỗ, tuyến đường cấm dừng, cấm đỗ; hệ thống quản lý vận tải công cộng và ứng dụng “Danabus” cho phép tra cứu lộ trình, mua vé xe buýt trực tuyến, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và khuyến khích sử dụng giao thông công cộng.

Vẫn theo lãnh đạo Sở Xây dựng, ngành chức năng đang tham mưu UBND thành phố triển khai dự án đầu tư hệ thống giám sát, điều khiển giao thông thông minh với tổng mức đầu tư khoảng 180 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước, thực hiện trong giai đoạn 2024 – 2026. Hiện thành phố đang lắp đặt các thiết bị giám sát, cảm biến đo đếm lưu lượng; nâng cấp hệ thống đèn tín hiệu theo lưu lượng phương tiện, hướng tới hình thành “làn sóng xanh”; đồng thời triển khai thiết bị nhận dạng phương tiện trên 17 trục đường chính khu vực trung tâm để theo dõi, đánh giá và điều tiết giao thông.

Thành phố đáng sống Đà Nẵng cũng đang nghiên cứu để tiến tới chuyển mạnh sang mô hình điều hành giao thông dựa trên phân tích dữ liệu lớn, dự báo lưu lượng và điều khiển theo thời gian thực. Một trong những giải pháp mang tính đột phá là ứng dụng công nghệ bản sao số (digital twin - xây dựng và đô thị thành phố thông minh, quản lý hạ tầng) trong quản lý giao thông đô thị. Công nghệ này cho phép mô phỏng chính xác trạng thái giao thông, tự động điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu và tổ chức “làn sóng xanh” linh hoạt.

Thời gian qua, Bộ KH&CN đã giao Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng) chủ trì thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ trọng điểm cấp quốc gia về xây dựng hệ thống giao thông đô thị thông minh dựa trên công nghệ bản sao số. Đề tài đã được thí điểm tại một số nút giao trung tâm, đạt trên 90% khối lượng nghiên cứu, với sự phối hợp chặt chẽ của Công an TP Đà Nẵng. Trong tổng thể đó, Công an TP Đà Nẵng mà nòng cốt là lực lượng CSGT giữ vai trò trung tâm trong khai thác dữ liệu, tổ chức phân luồng, điều tiết và xử lý các tình huống phát sinh.

Hoài Thu