Hiến kế cho Đồng Nai bứt phá khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo bền vững

Trong khuôn khổ Techfest Đồng Nai 2025, hội thảo chuyên đề “Thực hiện Nghị quyết 57 về phát triển KHCN, Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vì một Đồng Nai bền vững” đã ghi nhận nhiều ý kiến, tham luận chiến lược, hướng tới mục tiêu đưa Đồng Nai trở thành địa phương tiên phong ứng dụng công nghệ, tạo nền tảng cho tăng trưởng hai con số thời gian tới.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Lê Trường Sơn nhấn mạnh: Mục tiêu của Đồng Nai là bứt phá và phát triển bền vững trên nền tảng tri thức, công nghệ và năng lực số.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Lê Trường Sơn phát biểu tại hội thảo

Ông Sơn cho biết, hội thảo này hướng đến thống nhất khung kiến trúc tổng thể, lộ trình chuyển đổi số và các ưu tiên công nghệ, đồng thời đề xuất giải pháp khả thi, có thể triển khai ngay. Đồng Nai cam kết tạo môi trường pháp lý thuận lợi, cơ chế thông thoáng và nguồn lực ưu tiên để thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong thời gian tới.

Xây dựng khung kiến trúc số và nền tảng số

Ông Đặng Tùng Anh, Phó giám đốc Trung tâm Công nghệ - Chính phủ số (Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ KHCN) cho rằng, Đồng Nai cần sớm xây dựng khung kiến trúc số cấp tỉnh, kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia, nhằm tạo sự đồng bộ trong quản lý và khai thác hạ tầng số.

Theo ông Tùng Anh, khung kiến trúc tổng thể quốc gia số là mô hình định hướng chung cho các cấp, bảo đảm tính kết nối, chia sẻ dữ liệu, dùng chung tài nguyên, đồng thời giúp tiết kiệm chi phí đầu tư, tăng minh bạch và cải thiện chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Ông Đặng Tùng Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ - Chính phủ số tại Hội thảo

Địa phương khi xây dựng khung kiến trúc riêng cần dựa trên nền tảng khung quốc gia, chú trọng chuẩn hóa dữ liệu, tránh đầu tư trùng lặp và bảo đảm an toàn thông tin. Đồng thời, cần bám sát các nghị quyết của Bộ KHCN về danh mục và kế hoạch triển khai các nền tảng số.

Tại hội thảo, ông Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế và Xã hội số (Bộ KHCN) đề xuất, Đồng Nai nên triển khai cơ chế sandbox thử nghiệm mô hình sàn giao dịch số cho sản phẩm hạt điều, đây được xem là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh.

Theo ông Tuấn, nền tảng giao dịch số sẽ giúp minh bạch hóa chuỗi cung ứng, nhờ ứng dụng công nghệ blockchain và mã QR truy xuất nguồn gốc, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm, loại bỏ khâu trung gian, tối ưu hóa giá xuất khẩu. Hệ thống còn có thể tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để dự báo biến động thị trường hạt điều toàn cầu, hỗ trợ doanh nghiệp chủ động chiến lược sản xuất và xuất khẩu.

Ông Trần Giang Khuê, Trưởng Văn phòng miền Nam Cục Sở hữu trí tuệ đánh giá, Đồng Nai đang có vị trí chiến lược, đặc biệt là “thủ phủ công nghiệp” của khu vực phía Nam với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển năng động.

Theo Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo năm 2025, Đồng Nai xếp 12/34 tỉnh, thành trong cả nước, cho thấy vị trí tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ nếu tỉnh đầu tư bài bản. Để cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo, ông Khuê đề xuất Đồng Nai cần phát triển hệ thống sở hữu trí tuệ đồng bộ ở tất cả các khâu, từ sáng tạo, xác lập quyền đến khai thác và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Ông Trần Giang Khuê, Trưởng Văn phòng miền Nam Cục Sở hữu trí tuệ tại Hội thảo

Cần đầu tư mạnh cho dữ liệu và an ninh mạng

Ông Vũ Ngọc Điện, Phó giám đốc Trung tâm Hạ tầng số (Tổng công ty Giải pháp doanh nghiệp Viettel) khẳng định, hạ tầng số là động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng trưởng kinh tế - xã hội. Do đó, Đồng Nai muốn phát triển bền vững cần tập trung vào nâng cấp hạ tầng viễn thông, mở rộng mạng băng rộng cố định đến 100% hộ gia đình, đồng thời phát triển trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây để hỗ trợ chính quyền điện tử và doanh nghiệp số.

Ngoài ra, ông Điện nhấn mạnh vai trò của an toàn thông tin, đề xuất tỉnh sớm xây dựng Trung tâm giám sát an ninh mạng, bảo vệ hệ thống thông tin của toàn bộ cơ quan, đơn vị trên địa bàn, đồng thời đào tạo nhân lực an ninh mạng phục vụ dài hạn.

Các đại biểu dự Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai tham quan các mô hình triển lãm không gian số.

Còn Giám đốc Trung tâm Dữ liệu số Tập đoàn VNPT, ông Huỳnh Lương Huy Thông đề xuất, Đồng Nai nên xác định phát triển khu công nghiệp thông minh là nhiệm vụ đột phá trong chiến lược đô thị thông minh của tỉnh.

Theo ông Thông, mô hình này không chỉ giúp quản lý hạ tầng - năng lượng - môi trường hiệu quả, mà còn gắn kết các dịch vụ số, thương mại điện tử và logistics phục vụ sân bay quốc tế Long Thành trong tương lai.

Huy Hoàng