Hiếm gặp: Cứu sống bệnh nhân bị hoại tử toàn bộ dạ dày và thực quản
Các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa điều trị thành công một ca viêm hoại tử sinh hơi dạ dày - thực quản hiếm gặp, do vi khuẩn Streptococcus constellatus gây ra.
Người bệnh là nam giới, 68 tuổi, tiền sử chưa ghi nhận bệnh lý mạn tính, khởi phát với triệu chứng sốt cao và mệt mỏi. Sau hai ngày tự điều trị tại nhà, tình trạng mệt tăng lên, kèm theo khó thở, buồn nôn và nôn.
Khai thác bệnh sử, bệnh nhân được cấp cứu tại bệnh viện tuyến trước, sau đó chuyển đến Khoa Hồi sức truyền nhiễm trong tình trạng suy đa tạng, sốc nhiễm khuẩn.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính ổ bụng và nội soi dạ dày, thực quản cho thấy phần lớn thành thực quản và dạ dày bị viêm, phù nề kèm theo hoại tử sinh hơi, niêm mạc xung huyết, mủn nát.
Đồng thời, kết quả cấy máu phân lập được vi khuẩn Streptococcus constellatus - loại vi khuẩn thường trú tại niêm mạc đường tiêu hóa nhưng trong một số trường hợp có thể xâm nhập gây viêm hoại tử tại nhiều cơ quan.

Hình ảnh niêm mạc dạ dày thực quản xung huyết, mủn nát và có lỗ thoát mủ. Ảnh: BVCC
Ngay sau đó, người bệnh được điều trị hồi sức tích cực bằng thở máy, lọc máu liên tục, kháng sinh, cho đường tiêu hóa nghỉ ngơi hoàn toàn và nuôi dưỡng tĩnh mạch. Do tổn thương diện rộng, bệnh nhân được hội chẩn thường xuyên giữa các chuyên khoa hồi sức và tiêu hóa để đưa ra phác đồ điều trị tối ưu.
Sau hai tuần điều trị tích cực, bệnh nhân qua giai đoạn nguy kịch, chức năng các tạng dần phục hồi, tiếp tục được theo dõi tổn thương tại chỗ.
Sau gần hai tháng, bệnh nhân ra viện trong tình trạng ổn định, ăn uống bình thường.

Người bệnh ra viện khỏe mạnh. Ảnh: BVCC
Theo ThS.BS Nguyễn Sỹ Thấu, Khoa Hồi sức truyền nhiễm, bệnh cảnh của người bệnh phù hợp với viêm hoại tử sinh hơi dạ dày - thực quản (tên tiếng Anh: Emphysematous Esophagogastritis).
Đây là thể bệnh rất hiếm gặp, y văn thế giới chủ yếu mô tả thể viêm hoại tử dạ dày đơn độc, chỉ có khoảng 10 ca bệnh được báo cáo có tổn thương lan rộng cả thực quản và dạ dày, trong đó chưa ghi nhận trường hợp nào do vi khuẩn Streptococcus constellatus gây ra.
Tổn thương diện rộng liên tục từ thực quản đến dạ dày gây thách thức lớn trong điều trị vì vừa tiềm ẩn nguy cơ vỡ hoặc thủng ống tiêu hóa, vừa khó can thiệp phẫu thuật chủ động.
Bên cạnh đó, tỷ lệ tử vong của bệnh có thể lên đến 50%, đặc biệt ở những trường hợp được chẩn đoán và điều trị muộn.
Bác sĩ Nguyễn Sỹ Thấu cho biết thêm, các yếu tố nguy cơ của bệnh gồm những tình trạng suy giảm miễn dịch như đái tháo đường, suy thận mạn, suy dinh dưỡng, hoặc các tổn thương niêm mạc tiêu hóa do lạm dụng thuốc giảm đau chống viêm, rượu. Chẩn đoán bệnh chủ yếu dựa vào hình ảnh cắt lớp vi tính và nội soi.
Hầu hết các trường hợp được điều trị nội khoa bảo tồn bằng hồi sức tích cực, kháng sinh hợp lý và cho đường tiêu hóa nghỉ ngơi; phẫu thuật chỉ được cân nhắc khi có biến chứng thủng ống tiêu hóa, song thường liên quan đến nguy cơ tử vong cao.