Hệ thống pháp lý cho trung tâm tài chính quốc tế phải phù hợp, tương thích với sự vận hành của thế giới tài chính hiện đại

- Theo ông, đâu là những yếu tố pháp lý quan trọng nhất để hình thành một trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT) cạnh tranh?

Ông Oliver Vigna: Để đảm bảo sự cạnh tranh của một TTTCQT thì điều quan trọng là phải có được một hệ thống pháp lý được xây dựng phù hợp và tương thích với sự vận hành của thế giới tài chính hiện đại ngày nay.

Để đáp ứng được điều đó, có 3 đặc điểm mà tôi cho là cốt yếu.

Thứ nhất, hệ thống pháp lý đó phải rõ ràng và minh bạch, tức là tất cả mọi người đều phải nhìn thấy và có cùng cách hiểu đối với tất cả các quy định được đặt ra để điều chỉnh hoạt động của TTTCQT.

Đặc điểm thứ hai là sự ổn định của các quy định. Một hệ thống pháp lý mà thay đổi thường xuyên, thay đổi nhiều quá sẽ khiến cho các doanh nghiệp sẽ không thể nào chủ động, thích nghi và tuân thủ được. Vậy nên, hệ thống pháp lý không được phép thay đổi quá nhiều để các doanh nghiệp thích nghi một cách chủ động.

Đặc điểm quan trọng thứ ba là tính có thể dự báo được liên quan đến TTTCQT đó. Luật pháp có thể thay đổi để phù hợp với những thay đổi của bối cảnh, nhưng những thay đổi đó phải là thay đổi có tính dự báo để các doanh nghiệp có thể tuân thủ được, tránh tình trạng bị động. Đồng thời, những quy tắc, quy định mà đưa ra trong tương lai phải dựa trên nền tảng của những quy định đang có và phù hợp với bối cảnh mới để các doanh nghiệp có thể tuân thủ được và tránh những vi phạm có thể xảy ra.

- Từ kinh nghiệm của Pháp, đâu là các cơ chế, chính sách ưu đãi đặc thù và vượt trội, quyết định sự thành công khi xây dựng các TTTCQT tại Việt Nam, thưa ông?

Ông Oliver Vigna: Để có thể thành công, tôi thấy có hai điều kiện. Thứ nhất là phải làm sao để các chủ thể và các thành viên tham gia vào TTTCQT có thể phối hợp, hợp tác với nhau, tức là tất cả những chủ thể tham gia vào hệ sinh thái của một TTTCQT, bao gồm những doanh nghiệp về tài chính, các doanh nghiệp sản xuất, các doanh nghiệp khởi nghiệp, các công ty lớn, các công ty tư vấn, các công ty luật, các cơ quan quản lý và giám sát của TTTCQT có điều kiện để phối hợp với nhau.

Thứ hai là phải đầu tư theo một số lĩnh vực chuyên biệt. Tôi thấy Việt Nam có 2 lĩnh vực chuyên biệt mà một TTTCQT có thể vận hành, đó là lĩnh vực đổi mới sáng tạo về công nghệ và lĩnh vực chuyển chuyển đổi năng lượng, tài chính bền vững cho chuyển đổi năng lượng.

Trong lĩnh vực này thì Paris Europlace cũng như các TTTCQT của chúng tôi có rất nhiều kinh nghiệm, vì đây là 2 lĩnh vực mà TTTCQT chúng tôi đã phát triển rất mạnh mẽ trong thời gian qua. Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ những kinh nghiệm mà chúng tôi đã tích lũy được trong hơn 30 năm kể từ khi thành lập.

- Thời gian qua, Việt Nam rất quan tâm tới việc cải cách thể chế để tạo thuận lợi cho môi trường đầu tư kinh doanh. Ông đánh giá như thế nào về những nỗ lực này của Việt Nam và theo ông, Việt Nam cần lưu ý gì trong cải cách thể chế về tài chính trong thời gian tới?

Ông Oliver Vigna: Để xây dựng và phát triển thành công một TTTCQT, có điều kiện kép.

Thứ nhất là chúng ta phải phát triển và duy trì được sự đối thoại giữa tất cả các bên có liên quan trong TTTCQT; các cơ quan quản lý, Chính phủ sẽ phải lắng nghe ý kiến của những bên đối thoại - có thể là những công ty về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, những công ty sẵn sàng tạo việc làm cho người lao động, những công ty sẵn sàng mang lại nguồn vốn để phục vụ cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam.

Yếu tố thứ hai trong điều kiện kép này là phải theo dõi thường xuyên, nắm bắt được những biến động của tình hình để thích ứng. Bởi vì hiện nay, bối cảnh đang diễn ra sự thay đổi thường trực và tốc độ thay đổi cả về công nghệ cũng như các lĩnh vực khác diễn ra ngày càng nhanh hơn.

Đối thoại trong điều kiện thứ nhất với sự thích ứng với môi trường trong điều kiện thứ hai phải song hành cùng nhau và nếu như chúng ta có được sự thích nghi và nâng cao được khả năng thích nghi của TTTCQT với môi trường thay đổi đang rất nhanh đó thì tôi tin chắc là TTTCQT của Việt Nam sẽ thành công.

- Còn đối với việc phát triển trường tài chính xanh và huy động vốn cho chuyển đổi năng lượng, Việt Nam có thể học hỏi gì từ kinh nghiệm của Pháp, thưa ông?

Ông Oliver Vigna: Chuyển đổi năng lượng là một chủ đề rất là lớn và đây cũng là một mảng công việc vô cùng quan trọng của Hiệp hội chúng tôi. Đây cũng là một ví dụ thành công trong việc chúng tôi tạo ra sự kết nối và hợp tác giữa tất cả các chủ thể có liên quan trên thị trường tài chính quốc tế.

Kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy, rất cần thiết phải có sự hợp tác giữa ba bên: một là bên mang lại nguồn vốn cho các hoạt động kinh tế; hai là bên phát thải, tức là các nhà đầu tư, doanh nghiệp, tạo ra các hoạt động kinh tế và ba là các cơ quan quản lý. Năm 2023, để thực hiện được mục tiêu này, chúng tôi đã thành lập Viện Tài chính bền vững, có sự tham gia của tất cả các bên có liên quan. Chúng tôi sẵn sàng trao đổi và chia sẻ những kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học về chuyển đổi năng lượng có sự tham gia của thị trường tài chính quốc tế này cho Việt Nam.

- Thưa ông, Việt Nam đã chính thức triển khai thí điểm thị trường tài sản số. Ông nhận định như thế nào về chủ trương này trong việc thu hút nguồn vốn từ các tổ chức quốc tế vào Việt Nam?

Ông Oliver Vigna: Tôi nghĩ đây là một lựa chọn rất tốt và cũng là một lựa chọn mang tính chất quyết định. Bởi, Việt Nam đã chọn chuyên biệt hóa hoạt động của thị trường tài chính quốc tế của mình trong lĩnh vực sáng tạo và đổi mới công nghệ thì hiện nay, lĩnh vực tài chính đang hiện đại hóa rất nhanh, không chỉ hiện đại hóa về mặt hạ tầng kỹ thuật mà còn hiện đại hóa tất cả các công cụ để phục vụ cho hoạt động của TTTCQT cũng như hiện đại hóa về mặt quản lý tài sản số.

Hiện nay, trên các TTTCQT, trong lĩnh vực tài chính, có ứng dụng rất nhiều ứng dụng công nghệ, ví dụ như ứng dụng công nghệ blockchain, công nghệ số, tiền số, công nghệ crypto... Đây là những thay đổi rất lớn, mang tính chất cốt yếu trên một TTTCQT.

Do đó, nếu Việt Nam lựa chọn chuyên biệt hóa các sản phẩm của mình theo hướng các sản phẩm công nghệ hiện đại như vậy nó sẽ là một yếu tố để thu hút những nhà đầu tư - có thể là những người gửi tiết kiệm, những nhà đầu tư nhỏ lẻ, doanh nghiệp, những người quan tâm đến lĩnh vực tài chính. Họ sẽ có cơ hội, có nơi để đầu tư và cũng như tạo ra một kênh để huy động vốn phục vụ cho nền kinh tế.

Tôi thấy đây là một lựa chọn rất đúng đắn của các nhà quản lý của Việt Nam, phục vụ cho việc chuyên biệt hóa cho các hoạt động của TTTCQT sắp được thành lập.

- Ông kỳ vọng gì vào triển vọng hợp tác giữa Paris Europlace và các cơ quan, tổ chức tài chính Việt Nam trong thời gian tới?

Ông Oliver Vigna: Việt Nam có vị thế ngày càng quan trọng và là một đất nước có nền kinh tế phát triển rất năng động ở khu vực châu Á. Chúng tôi mong muốn tầm quan trọng của Việt Nam sẽ được nâng cao hơn nữa trong những năm tới đây.

Vì vậy, chúng tôi mong muốn chia sẻ với các cơ quan quản lý của Việt Nam, với Chính phủ Việt Nam và các chủ thể trong các lĩnh vực tài chính của Việt Nam những kinh nghiệm chúng tôi đã có để đưa lĩnh vực tài chính và TTTCQT trở thành một động lực cho việc tạo ra việc làm, tạo ra sự phát triển cũng như đảm bảo sự thịnh vượng của Việt Nam trong tương lai.

Xin cảm ơn ông!

Minh Khôi