Hành trình 30 năm hội nhập để phát triển

Các diễn giả tham dự Tọa đàm.

Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Hiện Việt Nam có quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia trên thế giới, quan hệ kinh tế với trên 230 quốc gia, tham gia 17 hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương.

Cùng với đó, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao và hoạt động hợp tác với các quốc gia, các tổ chức quốc tế ngày càng đóng góp to lớn hơn, mạnh mẽ hơn cho sự phát triển kinh tế của đất nước. Nhìn lại hành trình hội nhập quốc tế, và định hướng hội nhập trong giai đoạn tới, đó là nội dung chính của buổi Tọa đàm “Khát vọng đổi mới, phát triển đất nước và hội nhập quốc tế” trong khuôn khổ Triển lãm "95 năm Cờ Đảng soi đường".

Tham dự Tọa đàm, có các diễn giả: Đại sứ Phạm Quang Vinh, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ, thành viên Hội đồng Cố vấn chính sách của Thủ tướng; Đại sứ Nguyễn Phú Bình, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc và Nhật Bản; Thượng tướng Võ Văn Tuấn, nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam.

Nhìn lại hành trình hội nhập quốc tế của Việt Nam, Đại sứ Phạm Quang Vinh khẳng định: cột mốc đầu tiên là sự kiện Việt Nam gia nhập ASEAN và tham gia Khu vực mậu dịch tự do ASEAN vào năm 1995. Đó là thời kỳ Việt Nam nỗ lực phá thế bị bao vây, cô lập và phải ứng phó với nhiều thách thức quốc tế khi Đông Âu và Liên Xô sụp đổ. Những sự kiện quan trọng, tạo tiền đề cho công cuộc hội nhập được Đại sứ Phạm Quang Vinh nhắc tới, bao gồm sự kiện Hiệp định Paris về Campuchia năm 1991, bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Trung Quốc năm 1991, và bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ năm 1995.

Tiếp lời Đại sứ Phạm Quang Vinh, Đại sứ Nguyễn Phú Bình nhớ lại: “Mọi bước đi đều xuất phát từ quyết sách của Đảng và Nhà nước. Đầu tiên là chúng ta tính toán xem mình nên hội nhập như thế nào. Khi ấy chúng ta còn khó khăn. Chúng ta tính toán rằng cần hội nhập về kinh tế trước. Từ hội nhập kinh tế, chúng ta hội nhập ở nhiều lĩnh vực khác, bao gồm cả chính trị, ngoại giao, giáo dục, khoa học công nghệ…”

Đại sứ Nguyễn Phú Bình nhớ lại những bước đi đầu tiên trên hành trình hội nhập quốc tế.

Giai đoạn 1995-2010 là thời điểm Việt Nam tích cực hội nhập với thế giới và mở rộng quan hệ kinh tế. Những bước đi lớn trong giai đoạn này gồm: Tham gia tích cực vào các tổ chức, gồm các tổ chức của Liên hợp quốc, các tổ chức khu vực và các tổ chức trên thế giới, trong đó có APEC, ASEAN; mở rộng quan hệ với các nước, đặc biệt là các trung tâm chính trị, kinh tế lớn của thế giới; tham gia vào các tổ chức thương mại trên thế giới WTO.

“Lúc đó, cùng với năng lực đổi mới của mình, chúng ta phát huy vai trò của Việt Nam, trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu”, Đại sứ Phạm Quang Vinh nhớ lại.

Từ giữa năm 2010 tới nay, Việt Nam đã tham gia hội nhập một cách mạnh mẽ, sâu rộng hơn rất nhiều. Trong giai đoạn này, Việt Nam tham gia các cương vị lãnh đạo, tại các tổ chức của Liên hợp quốc và nhiều tổ chức khác. Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN năm 2010 và 2020, làm chủ nhà APEC 2006, 2017. Đại sứ Phạm Quang Vinh đánh giá: “Những câu chuyện đó, nó mở ra một chặng đường rất mới cho Việt Nam. Đến nay, khi chúng ta nhìn lại, chúng ta có thể thấy rằng Việt Nam bây giờ đã có một vị trí rất quan trọng trên trường quốc tế”.

Từ những thành tựu của hội nhập, từ vị thế hiện tại của Việt Nam trên trường quốc tế, và từ nhu cầu đưa đất nước bứt phá mạnh mẽ trong những năm tới, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 59-NQ/TW, xác định hội nhập quốc tế không chỉ là mở cửa, giao lưu, mà là một sự nghiệp tổng hợp, đòi hỏi sự chủ động, tích cực và bản lĩnh.

“Đây là một quyết sách rất lớn, để chúng ta không chỉ đồng hành với người ta, mà chúng ta phải tích cực tham gia vào xây dựng chuẩn mực ứng xử trên thế giới, xây dựng các khung hoạch định chính sách của thế giới. Hội nhập bây giờ, chúng ta có cái vững hơn của 40 năm đổi mới, có cái vững hơn của kinh nghiệm hội nhập, thành quả hội nhập với thế giới. Bây giờ chúng ta không chỉ tham gia đóng góp, mà chúng ta phải chủ động kiến tạo. Chúng ta cùng với thế giới kiến tạo những gì có lợi cho Việt Nam, có lợi cho toàn thế giới, trên cơ sở đan xen lợi ích, và trên cơ sở luật pháp quốc tế. Nó đòi hỏi những người làm đối ngoại ngày hôm nay phải nâng tầm của mình lên, phục vụ mục tiêu cao hơn của đất nước”, Đại sứ Nguyễn Phú Bình bình luận.

Đại sứ Phạm Quang Vinh khẳng định Việt Nam đã đạt được vị thế quan trọng trên trường quốc tế.

Nhìn lại 30 năm hội nhập, các khán giả có mặt tại Tọa đàm diễn ra ngay tại vòng tròn trung tâm của Trung tâm Triển lãm Quốc gia đặt câu hỏi: Đâu là cột mốc quan trọng nhất của cả hành trình đầy thành công này.?

Trả lời câu hỏi này, Đại sứ Phạm Quang Vinh khẳng định: “Khởi đầu cho mọi khởi đầu, là Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Nó tạo ra một Việt Nam rất mới. Nếu trước đây, không gian đối ngoại, không gian địa chiến lược của Việt Nam là phía nam Trung Quốc, từ năm 1945, với đất nước Việt Nam mới ra đời, với bản Tuyên ngôn Độc lập, chúng ta đã bước ra từng bước, có quan hệ ngoại giao với cả thế giới".

"Trong thời khắc khó khăn đó, đất nước còn non trẻ, Pháp chuẩn bị trở lại, Cụ Hồ đã viết một loạt thư gửi ra thế giới, cho năm cường quốc của Liên hợp quốc, cho Tổng thống Mỹ… để khẳng định rằng: Việt Nam mong muốn độc lập tự do, Việt Nam mong muốn hòa bình, hợp tác, hữu nghị với tất cả các nước, trong đó có Mỹ. Nó mở đường cho một nền ngoại giao mới của Việt Nam”, Đại sứ Phạm Quang Vinh nhấn mạnh.

30 năm qua, từ một đất nước bị bao vây, cấm vận, cô lập, Việt Nam đã từng bước xoay chuyển tình thế, hội nhập chủ động, mạnh mẽ với khu vực và thế giới. Và với mục tiêu chung, mục tiêu đưa cả dân tộc vươn mình, công cuộc hội nhập của Việt Nam lại đứng trước những nhiệm vụ mới, lớn hơn, khó hơn, toàn diện hơn và yêu cầu bản lĩnh cao hơn.

Nhưng với kinh nghiệm những thành tựu to lớn của 30 năm hội nhập quốc tế, khởi đầu từ những quyết sách sáng suốt của Đảng và Nhà nước, trên tinh thần muốn xây dựng tình hữu nghị, hợp tác với tất cả các nước mà Bác Hồ đã đề ra, chắc chắn công cuộc hội nhập của Việt Nam sẽ tiếp tục đạt được những bước tiến xa hơn nữa, những thành tựu sâu rộng hơn nữa, đóng góp vào công cuộc vươn mình của đất nước.

Hoàng Minh Phương