Hành động 5 thông để đưa logistics trở thành ngành kinh tế quan trọng

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu tham quan khu trưng bày các sản phẩm, dịch vụ của các doanh nghiệp logistics trong nước.

Muốn logistics bứt phá cần "nghĩ sâu, làm lớn"

Diễn đàn là sự kiện thường niên do Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các địa phương tổ chức từ năm 2013 đến nay. Đây là sự kiện quan trọng hàng đầu của ngành logistics Việt Nam với mục tiêu đẩy mạnh phát triển dịch vụ logistics, tạo mối liên hệ gắn kết giữa logistics với các ngành sản xuất và XNK, đồng thời cũng là nơi đối thoại, cập nhật thông tin về những vấn đề quan trọng, cấp thiết của dịch vụ logistics trong nước và quốc tế… Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách và chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo môi trường thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp đầu tư phát triển của ngành dịch vụ logistics. Nhờ đó, lĩnh vực này đã có những bước phát triển khá mạnh với mức tăng bình quân 14 - 16%/năm, gấp hơn 2 lần mức tăng bình quân của thế giới; quy mô thị trường dịch vụ logistics Việt Nam khoảng 45 - 50 tỷ USD, tương đương 10% GDP và 5% kim ngạch XNK, từng bước khẳng định được thương hiệu, vị thế của ngành trong khu vực và thế giới. Năm 2025, Việt Nam được các tổ chức quốc tế đánh giá, xếp hạng thuộc top 10 thị trường logistics mới nổi, top 4 trong khu vực về Chỉ số cơ hội logistics và top 5 ASEAN, top 40 thế giới về Chỉ số hiệu quả logistics…

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành logistics Việt Nam vẫn còn những tồn tại, hạn chế như: chi phí logistics vẫn còn ở mức cao so với các nước trong khu vực; liên kết vùng, kết nối hạ tầng chưa đồng bộ, hạn chế, dễ bị tác động khi xảy ra thiên tai; doanh nghiệp logistics quy mô nhỏ chiếm đa số, năng lực cạnh tranh yếu, thiếu vắng doanh nghiệp lớn, chưa hình thành được trung tâm logistics cấp quốc gia trung chuyển hàng hóa quốc tế; thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, phù hợp với môi trường làm việc quốc tế; thể chế logistics còn chưa quy định cụ thể các loại hình dịch vụ logistics mới cho thương mại điện tử, logistics xanh, logistics hàng đặc biệt; chuyển đổi số và chuyển đổi xanh trong logistics thiếu cơ sở dữ liệu dùng chung và chuẩn đo lường thống nhất…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn.

Việt Nam có lợi thế để ngành logistics bứt phá, hội nhập và dẫn đầu ở khu vực nếu chúng ta có tầm "nhìn xa trông rộng", "nghĩ sâu làm lớn". Do vậy, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ban, ngành, địa phương, doanh nghiệp tập trung thực hiện những nhiệm vụ cụ thể sau: Bộ Công Thương khẩn trương hướng dẫn, phối hợp cùng với các bộ, ngành, địa phương và hiệp hội, doanh nghiệp logistics tổ chức thực hiện đúng lộ trình Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến 2050; tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu logistics quốc gia, kết nối với hệ thống cơ chế một cửa quốc gia, giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa ở dạng điện tử, hải quan số, cảng thông minh, vận tải đa phương thức số hóa; nâng cao tỷ lệ thủ tục hành chính xử lý trực tuyến, chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến và mức độ hài lòng của người dân; khuyến khích doanh nghiệp logistics ứng dụng AI, Internet vạn vật, blockchain, quản lý chuỗi cung ứng, quản lý kho, định tuyến, quản trị rủi ro, đưa logistics trở thành 1 trong 8 ngành ưu tiên trong Chiến lược quốc gia về chuyển đổi số.

Bộ Tài chính phát huy mạnh mẽ hiệu lực, hiệu quả của cơ chế liên ngành, phối hợp từ Trung ương đến địa phương để kịp thời tái cơ cấu chuỗi cung ứng, dịch vụ logistics quốc tế và trong nước, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng hiệu quả, nâng cao giá trị gia tăng; xác định phát triển hạ tầng logistics là nền tảng, phát triển khu thương mại tự do là động lực và phát triển xanh, số là trung tâm; phối hợp cùng Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, xây dựng các chính sách tài chính, tín dụng, quỹ phát triển logistics xanh để khuyến khích, thúc đẩy các doanh nghiệp logistics chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Bộ Xây dựng tiếp tục chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và các địa phương triển khai thực hiện quy hoạch và đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông bảo đảm kết nối hiệu quả với các trung tâm logistics trên địa bàn cả nước. Cộng đồng doanh nghiệp logistics tiếp tục đổi mới quản trị, liên kết chuỗi, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đồng thời phát huy tinh thần "tự lực, tự cường, đổi mới, sáng tạo, đoàn kết, hợp tác", vươn ra khu vực và thế giới; Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam, Hiệp hội Phát triển nhân lực Logistics Việt Nam và các hiệp hội logistics địa phương đóng vai trò cầu nối, góp ý chính sách, hỗ trợ đào tạo, xúc tiến thương mại dịch vụ logistics ra thị trường quốc tế…

Về phía Chính phủ cam kết giữ vững ổn định chính trị - xã hội và ổn định kinh tế vĩ mô; triệt để phân cấp, phân quyền; tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn của nền kinh tế; phát triển mạnh các chuỗi cung ứng xanh, giảm chi phí tuân thủ, chi phí đầu vào; xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh và cơ chế chính sách ổn định, kiến tạo, có tính cạnh tranh và dự báo cao, thực thi minh bạch và trách nhiệm giải trình; tiếp tục đầu tư, xây dựng quy hoạch không gian phát triển và kết cấu hạ tầng hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu. "Chính phủ kiên định phương châm hành động: "Thể chế thông thoáng - Hạ tầng thông suốt – Quản trị thông minh – Cách làm thông dụng – Hợp tác thông hiểu" để đưa logistics trở thành ngành kinh tế quan trọng, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2035, Việt Nam thuộc nhóm 30 nước đứng đầu thế giới về Chỉ số năng lực logistics", Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh thêm.

Hiện thực hóa khát vọng đô thị logistics tầm khu vực

Theo Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Lê Ngọc Quang, TP Đà Nẵng với diện tích tự nhiên gần 12 nghìn km², dân số hơn 3 triệu người, hội tụ đầy đủ, đồng bộ các yếu tố về chiến lược, hạ tầng cảng biển, sân bay, đường sắt, đường bộ, các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, vùng nông nghiệp và khu thương mại tự do. Với vị trí đặc biệt này, Đà Nẵng không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của miền Trung - Tây Nguyên, mà còn là cửa ngõ ra Biển Đông của Hành lang kinh tế Đông - Tây, kết nối Myanmar - Thái Lan - Lào - Việt Nam, mở ra không gian phát triển mới cho cả khu vực. Đây là những lợi thế để giúp TP có những chuyển biến mạnh mẽ trong công tác thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất - xuất khẩu, kích cầu tiêu dùng nội địa, góp phần thực hiện có hiệu quả những chủ trương, chính sách lớn đã đề ra tại Kết luận số 79-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 43-NQ/TW về xây dựng và phát triển TP Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đặc biệt, Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP, cho phép Đà Nẵng trở thành địa phương tiên phong thí điểm triển khai mô hình Khu Thương mại tự do.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Lê Ngọc Quang phát biểu tại Diễn đàn Logistics Việt Nam năm 2025.

Trên cơ sở đó, Đà Nẵng xác định logistics là ngành dịch vụ trọng điểm, có tính lan tỏa cao, là nền tảng phát triển công nghiệp, thương mại, du lịch và đầu tư. Trong những năm qua, TP đã tập trung quy hoạch, đầu tư và hoàn thiện kết cấu hạ tầng logistics với nhiều dự án quy mô lớn như: cảng Tiên Sa, cảng Liên Chiểu, cảng Kỳ Hà, sân bay quốc tế Đà Nẵng, sân bay Chu Lai cùng hệ thống đường cao tốc, đường sắt, các khu, cụm công nghiệp và trung tâm logistics gắn kết liên vùng. Đặc biệt, Dự án đầu tư xây dựng cảng Liên Chiểu đang được triển khai sẽ là cảng cửa ngõ quốc tế, có khả năng đón tàu trọng tải lớn, đáp ứng nhu cầu XNK ngày càng tăng của khu vực và cả nước. Cùng với đó, việc kết nối và phát huy hiệu quả hệ thống cảng Chu Lai - Liên Chiểu - Tiên Sa - Kỳ Hà - Dung Quất hình thành cụm cảng tổng hợp miền Trung, tạo hành lang vận tải liên hoàn đường biển, đường bộ, đường sắt, hàng không. Song song với phát triển hạ tầng, Đà Nẵng đang chú trọng phát triển nguồn nhân lực, chuyển đổi số, cải cách hành chính và xây dựng hệ sinh thái logistics thông minh…

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết thêm: Với tầm nhìn dài hạn, Đà Nẵng đã triển khai xây dựng Khu Thương mại tự do - mô hình đầu tiên tại Việt Nam, kỳ vọng sẽ là cực tăng trưởng mới, hội tụ các tập đoàn logistics quốc tế, trung tâm phân phối hàng hóa, thương mại điện tử xuyên biên giới, tài chính, bảo hiểm và dịch vụ giá trị gia tăng. Đây là mô hình đột phá, hướng tới tự do hóa thương mại, hội nhập sâu rộng, góp phần nâng cao vị thế Đà Nẵng trên bản đồ logistics khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Từ thực tiễn phát triển và vị thế địa chiến lược quan trọng, TP Đà Nẵng sẽ tiếp tục phát huy vai trò là trung tâm logistics, thương mại, đổi mới sáng tạo của khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Phối cảnh Dự án cảng Liên Chiểu – 1 dự án đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển khu thương mại tự do và lĩnh vực logistics của TP Đà Nẵng.

Chính quyền TP cam kết đi đầu trong phát triển hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý, cải thiện môi trường đầu tư và đẩy mạnh hợp tác công – tư; đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, là điểm đến tin cậy của nhà đầu tư trong nước và quốc tế. "Với quyết tâm cao, tư duy đổi mới và hành động cụ thể, TP sẽ tiếp tục thực hiện hiệu quả các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; phối hợp cùng các bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp hiện thực hóa khát vọng phát triển, đưa Đà Nẵng mới trở thành đô thị logistics tầm khu vực, góp phần quan trọng vào mục tiêu xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có nền kinh tế độc lập, tự chủ, hội nhập sâu rộng và bền vững", Bí thư Lê Ngọc Quang bày tỏ quyết tâm.

PHÚ NAM